ผลเลือดของหนูซีดเล็กน้อยเท่านั้น ส่วนใหญ่พวกที่ซีดขนาดนี้มานานมักไม่มีอาการ แต่หากมีอาการซีดระยะสั้นเป็นไปได้ที่จะมีอาการเหนื่อยง่าย มึนศีรษะ

จากผลเลือดที่เจาะแปลผลได้ว่ามีเม็ดเลือดแดงขนาดเล็กนิดหน่อยและรูปร่างของเม็ดเลือดแดงต่างกันนิดหน่อย
เม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ติดสีจาง หากนึกถึงสาเหตุที่พบบ่อย ย่อมต้องนึกถึงภาวะพาหะธาลัสซีเมีย โรคธาลัสซีเมีย หรือ มีการขาดธาตุเหล็ก

เมื่อเจาะเลือดตรวจเพิ่มพบว่าชนิดของฮีโมโกลบินปกติ คือ A2A และปริมาณของฮีโมโกลบิน A2 ไม่สูง ก็ตัดเรื่อง โรคธาลัสซีเมียออก ส่วนพาหะธาลัสซีเมียในกลุ่มที่มีความผิดปกติของสายเบต้าโกลบิน เช่น พาหะเบต้าธาลัศซีเมีย หรือพาหะฮีโมโกลบินอี (Hemoglobin E) ก็ตัดออก

เหลือจะต้องแยกระหว่างพาหะแอลฟาธาลัสซีเมียกับภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก ซึ่งจะพบเม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็ก ติดสีจางและปริมาณของฮีโมโกลบิน A2มักต่ำกว่าร้อยละ 2.5

การแยกภาวะทั้งสองอย่างนี้ หากดูค่า ความแตกต่างของเม็ดเลือดแดง คือค่า RDW( red blood cell distribution with) พอจะช่วยได้ คือ หากค่า RDW ไม่สูงเกิน 16 ส่วนใหญ่ เป็นพาหะธาลัสซีเมีย ถ้าสูงนึกถึงภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก

เนื่องจากการที่จะตรวจว่าเป็นพาหะแอลฟาธาลัสซีเมียหรือไม่ต้องตรวจวิเคราะห์ดีเอ็นเอซึ่งมีค่าใช้จ่ายพอสมควร คุณหมอเลือกที่จะให้ยาธาตุเหล็กถูกต้องแล้ว เพื่อดูว่ามีการขาดธาตุเหล็ก หรืออาจมีภาวะสองอย่างร่วมกันคือภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็กร่วมกับเป็นพาหะธาลัสซีเมียด้วย เพราะยาธาตุเหล็กราคาถูก ให้รับประทานยาไป 4 ถึง 6 สัปดาห์ ถ้าขาดธาตุเหล็กอย่างเดียวค่าฮีโมโกลบิน(hemoglobin. 10.3) ควรจะมากขึ้นเกิน 1 กรัมต่อเดซิลิตร คือควรมากกว่า 11.3 กรัมต่อเดซิลิตรและปริมาณของฮีโมโกลบิน A2 จะสูงขึ้นด้วย แต่หากค่าฮีโมโกลบินไม่สูงขึ้น พอจะบอกได้ว่าน่าจะเป็นพาหะแอลฟาธาลัสซีเมีย หรือหากค่าฮีโมโกลบินสูงขึ้นเล็กน้อย น่าจะมี ภาวะสองอย่างดังที่กล่าวร่วมกัน

ยาธาตุเหล็กจะทำให้อุจจาระมีสีดำ อาจมีอาการท้องผูก หรือท้องเสียเล็กน้อยหรือมีอาการไม่สบายในท้อง อาจให้รับประทานหลังอาหารเพื่อลดอาการระคายท้องดังกล่าว ถ้าท้องผูกให้ดื่มน้ำมากๆและรับประทานผักและอาหารที่มีกากใย
หากยังมีข้อสงสัยถามมาได้นะคะ

ศาสตราจารย์แพทย์หญิงอรุณี เจตศรีสุภาพ