กระดานสุขภาพ

ยาคุมปกติ+ยาคุมฉุกเฉิน
Nata*****1

12 กุมภาพันธ์ 2562 18:36:13 #1

ยาคุมแผงที่แล้วไม่ได้กินเม็ดที่21กินแค่20เม็ด พอวันที่5ของการหยุดยาประจำเดือนก็มา พอหยุดครบ7วันก็ทานยาคุมแผงใหม่ พอทานได้3วัน ก็มีเพศสัมพันธ์กับแฟน แต่กลัวว่าประสิทธิภาพการคุมกำเนิดยังไม่พอ จึงทานยาคุมฉุกเฉินไปด้วย อยากถามว่าการทานยาคุมปกติ+ยาคุมฉุกเฉิน จะเป็นไรมั้ย จะช่วยป้องก้นการตั้งครรภ์ได้หรือป่าว
อายุ: 20 ปี เพศ: F น้ำหนัก: 46 กก. ส่วนสูง: 162ซม. ดัชนีมวลกาย : 17.53 (ค่ามาตรฐานคนเอเชีย=18.5-22.9)
ภก.ประดิษฐ์ งามศิริผล

เภสัชกร

19 กุมภาพันธ์ 2562 07:43:13 #2

เรียน คุณ Nataya11,

ก่อนตอบคำถามของคุณ ขอแนะนำให้อ่านฉลากการใช้ยาให้เข้าใจก่อนทุกครั้ง หรือหากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามข้อมูลการใช้ยาจากเภสัชกรร้านยาใกล้บ้านได้ทันที เนื่องจากหากใช้ยาไม่ถูกต้องแล้ว ในบางกรณีอาจเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาอย่างรุนแรงจนถึงขั้นพิการหรือเสียชีวิตได้

กลับมาที่คำถามของคุณ แยกตอบเป็น 2 ประเด็น คือ

1. การรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดรายเดือน เมื่อรับประทานยาครบ 21 เม็ดแล้ว ให้เว้นยา 7 วัน โดยที่ไม่ต้องสนใจว่าประจำเดือนจะมากี่วัน

จากนั้นให้รับประทานยาแผงใหม่ เมื่อรับประทานยาเม็ดแรกครบ 24 ชั่วโมง ตัวยาจะออกฤทธิ์ยับยั้งไม่ให้มีไข่ตกได้ ดังนั้นเมื่อคุณรับประทานยาไปแล้ว 3 วัน ตัวยาจะมีประสิทธิภาพในการยับยั้งไม่ให้มีไข่ตกแล้ว จึงไม่มีความจำเป็นต้องรับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉินเพิ่มเติมอีก

2. ผลของการรับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน อาจส่งผลได้สองประการ คือ ไปต้านฤทธิ์กับฮอร์โมนเอสโตรเจนในยาคุมกำเนิดรายเดือน จนอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ เช่น มีเลือดออกกะปริบกะปรอยระหว่างเดือน และอาจทำให้รอบประจำเดือนผิดปกติไปจากเดิม มาล่าช้ากว่าปกติ หรือไม่มาตามกำหนด

เมื่อรับประทานยาคุมกำเนิดรายเดือนครบแล้ว ประจำเดือนอาจจะไม่มา หรือมาล่าช้ากว่าเดิมได้ครับ แต่ให้รับประทานยาคุมกำเนิดตามกำหนดเดิมนะครับ คือหมดแผงแล้ว เว้น 7 วันจึงเริ่มรับประทานแผงใหม่ครับ

แนะนำเพิ่มเติมในทางการแพทย์ จะไม่ใช้ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินแทนการคุมกำเนิดปกตินะครับ จะใช้ต่อเมื่อไม่สามารถวางแผนคุมกำเนิดได้ เช่น เมื่อถูกข่มขืน หรือเมื่อใช้ถุงยางอนามัยไม่ถูกต้องแล้วมีการฉีกขาด รั่วซึม เนื่องจากตัวยาปริมาณสูง คือ 1500 ไมโครกรัม เทียบกับยาคุมกำเนิดปกติ 50-75 ไมโครกรัม และมีอัตราเสี่ยงในการตั้งครรภ์ค่อนข้างสูง 8-15 เปอร์เซ็นต์ (เทียบกับยาคุมกำเนิดปกติ ที่รับประทานยาอย่างถูกต้องจะมี น้อยกว่า 1 เปอร์เซ็นต์)
และไม่ควรใช้ยาเกินกว่า 2 ชุดต่อเดือน เนื่องจากอาจทำให้เกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก เสี่ยงต่อการเสียชีิวิตจากการตกเลือดในช่องท้องได้

จากผลการศึกษาพบอีกว่าสตรีที่ได้รับประทานยาคุมกำเนิดฉุกเฉินมากกว่า 3 ครั้งตลอดชีวิต จะมีอัตราเสี่ยงในการเกิดมะเร็งต่ออวัยวะต่าง ๆได้มากกว่าสตรีที่ไม่ได้รับประทานยาคุมกำเนิด หรือที่ได้รับประทานยาคุมกำเนิดปกติ เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ มะเร็งตับ เป็นต้น

กรณีมีข้อสงสัยเร่งด่วนเกี่ยวกับการใช้ยา สามารถสอบถามได้จากแพทย์หรือเภสัชกรร้านยาใกล้บ้านได้ทันที เนื่องจากอาจต้องมีการสอบถามข้อมูลจำเป็นเพิ่มเติม เพื่อประกอบการตัดสินใจตอบข้อสงสัย หรือในบางครั้งอาจช้าเกินไป ไม่ทันเวลา จนเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้


เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล


แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

  • การคุมกำเนิด (Contraception)
  • แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
  • สูตินรีแพทย์
  • ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill)
  • แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
  • สูตินรีแพทย์