เรียน คุณ 8cdfd,

ขอแยกคำตอบเป็น 2 ประเด็น นะครับ

1. การจะกลับมารับประทานยาคุมกำเนิดอีกครั้ง ต้องมั่นใจว่าไม่มีการตั้งครรภ์ ดังนั้น จึงควรรอจนกว่าประจำเดือนครั้งใหม่จะมา โดยให้เริ่มรับประทานยาคุมกำเนิดเม็ดแรก ภายในวันแรกที่มีประจำเดือน (หรือช้าสุดไม่เกินวันที่ 5 ของประจำเดือน) เพื่อให้มั่นใจว่ายาสามารถออกฤทธฺ์ยั้บยั้งไม่ให้มีไข่ตกได้ตั้งแต่รับประทานยาครบ 24 ชั่วโมง

• โดยควรรับประทานยาให้เวลาใกล้เคียงกันของทุกวัน เพื่อให้ระดับยาในเลือดสม่ำเสมอ ป้องกันภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอย
• รับประทานยา "ทุกชนิด" ด้วยน้ำเปล่าสะอาดเท่านั้น เนื่องจากเครื่องดื่มบางชนิดจะทำให้ตัวยาตกตะกอน ร่างกายไม่สามารถดูดซึมยาได้ เช่น ชา (ชาเขียว) กาแฟ นม น้ำเต้าหู้ ชอคโกแลต โซดา น้ำอัดลม ฯ หรือน้ำผลไม้บางชนิดจะกระตุ้นให้ตับมีการสร้างเอนไซม์หรือน้ำย่อยที่ใช้กำจัดยาเพิ่มมากขึ้น เช่น น้ำส้มคั้น น้ำแอปเปิ้ล น้ำเกรปฟรุต น้ำแครนเบอร์รี ฯ
• ไม่ควรลืมรับประทานยา เนื่องจากหากระดับยาไม่สม่ำเสมอ จะทำให้เกิดภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอย หรือเสี่ยงต่อการคุมกำเนิดไม่ได้ผล
• ไม่ซื้อยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆมาใช้ร่วมกัน โดยที่ยังไม่ได้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เนื่องจากอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างกัน "ยาตีกัน" จนทำให้ระดับฮอร์โมนยาคุมกำเนิดลดต่ำลง จนเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ หรือยาที่แพทย์สั่งใช้ไม่ได้ผล อาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้
• ควบคุมอาหาร โดยงดอาหารเค็ม เนื่องจากจะเสริมฤทธฺ์กับฮอร์โมนเอสโตรเจน อาจทำให้เกิดภาวะบวมน้ำได้

2. ภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอย อาจเกิดจากผลการหยุดรับประทานยาคุมกำเนิด เป็นช่วงที่ร่างกายกำลังปรับตัวให้เข้ากับภาวะฮอร์โมนเพศที่เปลี่ยนแปลงไป ส่วนก้อนเลือดน่าจะเป็นจากที่เยื่อบุโพรงมดลูกที่ยังหลุดลอกออกไม่หมดจากช่วงที่มีประจำเดือน ทั้งนี้หากผ่านไป 2-3 สัปดาห์แล้ว อาการต่าง ๆยังไม่ดีขึ้น หรือมีก้อนเลือดที่สีเปลี่ยนไป เป็นสีสด หรือมีขนาดใหญ่เพิ่มขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงต่อไป ส่วนภาวะตกขาว หากมีสีเปลี่ยนไปประกอบกับมีอาการคัน หรือมีกลิ่นเหม็นเพิ่มขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อรักษาภาวะติดเชื้อต่อไป

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล