เรียน คุณ f40e4,

ก่อนตอบคำถามของคุณ ขออนุญาตให้ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยาคุมกำเนิดฉุกเฺฉิน คือทางการแพทย์จะใช้ต่อเมื่อมีเหตุจำเป็นเท่านั้น เช่น เมือ่ถูกข่มขืน หรือ เมื่อถุงยางอนามัยฉีกขาด รั่วซึม จากการเลือกขนาดไม่ถูกต้อง สวมใส่ไม่ถูกขนาดหรือถูกวิธี การเลือกใช้เจลหล่อลืนที่ไม่ใช่สูตรน้ำ ไม่ใช้แทนการคุมกำเนิดปกติ เนื่องจากตัวยามีปริมาณฮอร์โมนเพศขนาดสูง (1500 ไมโครกรัม เทียบกับชนิดปกติ 50-75 ไมโคกรัม) และมีอัตราเสี่ยงในการตั้งครรภ์สูง (8-15 เปอร์เซ็นต์ เทียบกับชนิดปกติ น้อยกว่า 1 เปอร์เซ็นต์) ข้อมูลจากบริษัทยา คือ ห้ามใช้เกิน 2 กล่อง ต่อเดือน เนื่องจากอาจเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากการตั้งครรภ์นอกมดลูกได้ แต่จากข้อมูลการศึกษาย้อนหลัง พบว่าสตรีที่ได้รับยาคุมกำเนิดฉุกเฉินมากเกินกว่า 3 กล่อง ตลอดชีวิต จะมีอัตราเสียงในการเกิดมะเร็งต่ออวัยวะต่างๆ สูงกว่าสตรีที่ไม่เคยได้รับยาคุมกำเนิดฉุกเฉินมาก่อน หรือสตรีที่ได้รับแต่ยาคุมกำเนิดปกติ มะเร็งที่พบ เช่น มะเร็งสมอง มะเร็งเต้านม รังไข่/มดลูก หรือมะเร็งตับ เป็นต้น

ส่วนคำถามของคุณ ส่วนใหญ่ภายใน 7-14 วันจะมีเลือดออกจากช่องคลอด แต่ไม่ใช่เลือดประจำเดือนตามปกติ ซึ่งมักจะมาช้ากว่าปกติ 7-14 วัน ซึ่งเลือดที่ออกช่วงแรกจะเป็นจากกลไกของยาที่ทำให้เยือบุโพรงมดลูกหนาตัวขึ้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอ่อนมาฝังตัวและเจริญเติบโตต่อไปได้ เมื่อหมดฤทธิ์ยาก็จะเริ่มหลุดลอกออกเป็นเลือด แต่ไม่ใช่เลือดประจำเดือนปกติ แต่หากเกิน 3 สัปดาห์แล้วประจำเดือนยังคงไม่มาตามปกติ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจการตั้งครรภ์ หรือหากไม่ใช่ จะได้ตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงต่อไป

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่ ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน (Emergency contraceptive pill) รศ.ดร.นพ.บัณฑิต ชุมวรฐายีภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น