ปัสสาวะเป็นเลือด ) เป็นอาการที่เมื่อถ่ายปัสสาวะจะพบมีเลือดปนในปัสสาวะ ซึ่งเห็นได้ด้วยตาเปล่าชัดเจน แต่ทั้งนี้ไม่นับรวมกับเมื่อมีเลือดออกในอวัยวะเพศภายนอกและปน เปื้อนในปัสสาวะเช่น อวัยวะเพศมีแผล หรือการมีประจำเดือน (ในผู้หญิง) ดังนั้น อาการปัสสาวะเป็นเลือดจึงเป็นอาการขั้นรุนแรงของการมีเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะ

สาเหตุปัสสาวะเป็นเลือดเกิดได้จากโรคต่างๆของอวัยวะในระบบทางเดินปัสสาวะ (ไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ) เช่น

ไตอักเสบ

กระเพาะปัสสาวะอักเสบ

นิ่วในไต

นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ

ต่อมลูกหมากอักเสบ

อุบัติเหตุต่ออวัยวะในระบบทางเดินปัสสาวะ

การออกกำลังกายมากเกินเหตุ (ยังไม่สามารถอธิบายได้ว่า ทำไมการออกกำลังกายหักโหมจึงอาจเป็นสาเหตุให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้)

โรคเลือดบางชนิดที่ส่งผลให้เกิดเกล็ดเลือดต่ำ (เกล็ดเลือดช่วยในการแข็งตัวของเลือด เมื่อเกล็ดเลือดต่ำจึงมีโอกาสเลือดออกได้ง่ายในทุกอวัยวะ)

ผลข้างเคียงจากยาบางชนิดเช่น ยาแก้ปวดในกลุ่มเอ็นเสดส์ (NSAIDs) หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด และ

โรคมะเร็งในระบบทางเดินปัสสาวะเช่น โรคมะเร็งไต หรือโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ

ทั้งนี้ เมื่อมีปัสสาวะเป็นเลือดควรรีบพบแพทย์/ไปโรงพยาบาลเสมอเพื่อการวินิจฉัยหาสา เหตุเพื่อการรักษาแต่เนิ่นๆ

อนึ่ง ปัสสาวะเป็นเลือดอาจเกิดขึ้นเพียงเล็กน้อยโดยไม่ก่อให้สีของปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดงให้เห็นชัดเจน แต่เมื่อปัสสาวะเป็นเลือดเห็นชัดเจนโรคจึงอาจเป็นมากแล้ว ดังนั้นในการตรวจสุขภาพประจำปีจึงควรตรวจปัสสาวะด้วยทุกครั้ง ถึงแม้ไม่มีอาการผิดปกติใดๆทางปัสสาวะ เพื่อเป็นการคัดกรองโรคในระบบทางเดินปัสสาวะตั้งแต่ยังไม่มีอาการหรือมีอาการเพียงเล็กน้อย ซึ่งเมื่อได้รับการรักษาโอกาสรักษาควบคุมโรคได้จึงสูงขึ้น