กระดานสุขภาพ

สอบถามเรื่องค่า Creatinine สูงขึ้นครับ
Yesi*****s

24 มกราคม 2560 08:10:21 #1

รบกวนสอบถามครับ

เนื่องจากผมได้รับผลตรวจสุขภาพประจำปี แต่ปีนี้ค่า Creatinine สูงขึ้นกว่าปีก่อนพอสมควร

2558 - 0.81

2559 - 0.97

2560 - 1.14

 

ค่า BUN อ

2558 - 17

2559 - 12

2560 - 10

ผมกังวลว่า Creatinine เพิ่มสูงขึ้นน่ะครับ ถึงแม้จะยังไม่เกินเกณฑ์ แต่ก็เกรงว่าจะมีปัญหาในอนาคต

ไม่ทราบว่าควรปฏิบัติอย่างไรต่อครับเพื่่อควบคุมค่าไตนี้ครับ น้ำหนักตัวก็อยู่ที่ 86 มาหลายปีแล้วครับ

อายุ: 38 ปี เพศ: M น้ำหนัก: 86 กก. ส่วนสูง: 168ซม. ดัชนีมวลกาย : 30.47 (ค่ามาตรฐานคนเอเชีย=18.5-22.9)
Yesi*****s

24 มกราคม 2560 10:26:54 #2

รบกวนสอบถามเพิ่มเติม

เนื่องจากผมใช้ยา Ibuprofen เป็นประจำ อาทิตย์ละ  4-5 เม็ด เนื่องปวดหัวบ่อยจากความเครียด

มีผลทำให้ creatinine สูงขึ้นหรือไม่ครับ

 

ขอบคุณมากครับ

พญ.กิติพร กวียานนท์

แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว/เวชศาสตร์ทั่วไป

6 กุมภาพันธ์ 2560 10:06:48 #3

ครีอะตินีน (Creatinine ย่อว่า Cr) เป็นสารปลายทางที่ได้จากการสลายของสาร Creatine phosphate ที่เป็นสารเกี่ยวข้องกับการใช้พลังงานในการทำงานของกล้ามเนื้อ ซึ่งสาร Cr จะถูกกำจัดออกจากร่างกายทางปัสสาวะโดยการทำงานของไต ดังนั้นการทราบค่าสารนี้ในเลือดหรือในบางครั้งในปัสสาวะจึงใช้เป็นตัวบอกประสิทธิภาพในการทำงานของไต

อนึ่ง ในการตรวจประสิทธิภาพการทำงานของไตโดยทั่วไปจะใช้การตรวจดูค่า Cr จากการ ตรวจเลือด ส่วนการตรวจหา Cr ในปัสสาวะที่เป็นการตรวจที่ซับซ้อนยุ่งยาก ต้องตรวจจากการเก็บปัสสาวะทั้งหมดใน 24 ชัวโมง จะเป็นการตรวจเฉพาะกรณีเมื่อแพทย์ต้องการรายละเอียดที่เฉพาะ เจาะจงในการทำงานของไตเช่น การหาค่าการทำงานโดยละเอียดของไตที่เรียกว่า Creatinine clearance หรือ Creatinine clearance test

ค่าปกติของ Cr ในเลือดคือ 0.5 - 1.0 มิลลิกรัม/เดซิลิตร (mg/dL) สำหรับผู้หญิง และ 0.7 - 1.2 มิลลิกรัม/เดซิลิตร สำหรับผู้ชาย ซึ่งในผู้ชายค่า Cr จะสูงกว่าในผู้หญิงเนื่องจากผู้ชายมีมวลกล้ามเนื้อที่เป็นต้นกำเนิดของสาร Creatine phosphate มากกว่า

ค่า Cr ในเลือดที่สูงมากกว่าปกติ อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุเช่น

  1. ภาวะขาดน้ำ
  2. โรคไต
  3. โรคกล้ามเนื้อ
  4. โรคระบบทางเดินปัสสาวะ
  5. โรคความดันโลหิตสูง

กรณีค่า Cr ที่ต่ำกว่าปกติ อาจมีสาเหตุจากภาวะทุโภชนาที่ทำให้มวลกล้ามเนื้อลดลง/กล้ามเนื้อฝ่อลีบ หรือจากโรคกล้ามเนื้อ หรือโรคทางระบบประสาทที่มีผลให้มวลกล้ามเนื้อฝ่อลีบลง

ส่วนครีอะตินีนเคลียรานซ์ (Creatinine clearance ย่อว่า CrCl) เป็นค่าเปรียบเทียบสัดส่วน ระหว่างปริมาณ Cr ในปัสสาวะที่เก็บรวบรวมทั้งหมด 24ชั่วโมงกับปริมาณ Cr ในเลือด โดยมีสูตรที่คำนวณเฉพาะและมีหน่วยเป็น มิลลิลิตร/นาที (ml/min) ซึ่งการตรวจ CrCl จะมีเทคนิคการตรวจที่ยุ่งยากและมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการตรวจเลือดดูค่า Cr มาก และจะมีข้อบ่งชี้การตรวจเฉพาะกรณีที่แพทย์ต้องการวินิจฉัยประสิทธิภาพที่แน่ชัดในการทำงานของไตจากการตรวจเลือดแล้วพบมีค่า Cr สูงผิดปกติ

ค่าปกติของ CrCl ในผู้หญิงคือ 88 - 128 ml/min และในผู้ชาย คือ 97 - 137 ml/min

การมีค่า CrCl ต่ำกว่าปกติ จะเป็นตัวบอกว่าไตทำงานได้ต่ำกว่าปกติซึ่งอาจเกิดจากเซลล์ไตเสียหายจากโรคไตเฉียบพลัน โรคไตเรื้อรัง ไตวาย ไตขาดเลือดมาเลี้ยง มีการอุดตันในระบบ ทางเดินปัสสาวะเช่น เช่น นิ่วในไต หรือจากภาวะหัวใจวาย หรือจากภาวะขาดน้ำ

ในส่วนของการรับประทานยาแก้ปวด ibuprofen ติดต่อกันนานๆ มีผลทำให้ไตมีความเสื่อมได้ค่ะ