นับเป็นคำถามที่น่าสนใจมาก หมอจะไม่ขอกล่าวชื่อน้ำยาบ้วนปากที่เป็นชื่อการค้า จะได้ไม่มีส่วนได้เสียกับชื่อการค้านี้ แต่จะพูดเป็นชื่อเรียกที่เป็นทางการว่าเป็น Chlorhexidine mouthwash 0.12% มันเป็นน้ำยาบ้วนปากชนิดเดียวที่จัดเป็นยา บางประเทศต้องมีใบสั่งหมอจึงซื้อได้ ของไทยก็ไม่ได้วางขายทั่วไป คำตอบเป็นหลักฐานที่ถูกต้อง ขอตอบดังนี้

1. หนูไม่ควรใช้โดยไม่ปัญหาในช่องปาก มีผลเสียที่หนูไม่รู้มากมาย มันไม่ใช่เครื่องสำอางเช่นยาบ้วนชนิดอื่น แต่มันเป็นยา
2. การใช้นานมีปัญหาครับ แม้มีปัญหาของเหงือกก็ยังไม่ให้ใช้นาน ยาไม่อาจทดแทนการรักษา แต่ช่วยเสริมการรักษาให้หายไวขึ้น ผลเสียมีดังนี้
1. ทำให้ติดสีดำที่ฟัน ติดสีที่วัสดุอุดฟัน ต้องให้หมอฟันขัดออกได้
2. ทำให้มีหินน้ำลายเพิ่มขึ้น
3. การรับรสของลิ้นเสียหาย กินอาหารก็ไม่อร่อย เสียหายต่อสุขภาพจากการรับรสไม่ดี
4. ถ้าแพ้หรือทนต่อยาไม่ได้ จะทำให้เยื่อบุในปากหลุดลอก เป็นแผลได้
5. ทำให้ต่อมน้ำลายบวม
   
   ส่วนข้อเสียอื่นที่ยังไม่แน่นอนจะไม่กล่าวถึง เช่นการดื้อยา การมีเชื้ออื่นขึ้นในปาก เป็นต้น นอกจากนี้การสั่งยานี้ให้หญิงมีครรภ์ต้องใช้เมื่อจำเป็นเท่านั้น
   
   ส่วนมารดาที่ให้นมลูกห้ามใช้ เพราะแม้เป็นยาบ้วนปาก ยาที่ขับออกทางน้ำนมแม่ยังถึงลูกได้
3. เจือจางลงได้ แต่ไม่ควรทำเพราะผลต่อเชื้อโรคในปากก็ไม่ได้ผลเช่นกัน มันเป็นยาจึงต้องมีความเข้มข้นที่ใช้ได้ผลโดยทำอันตรายต่อเนื้อเยื่อในปากน้อย

สรุปว่า เป็นยาที่ดีในปัจจุบัน จึงเป็นยาที่เบิกค่ารักษาพยาบาลได้ถ้าหมอสั่งให้ใช้เมื่อจำเป็น
ส่วนกรณืของหนูไม่ควรใช้แน่นอน