กระดานสุขภาพ

วิธีการกายภาพบำบัดหลังจากผ่าตัด
Veer*****t

5 พฤศจิกายน 2555 09:18:13 #1

ผมผ่าตัดต่อเอ็นหัวเข่ามาแล้วสองครั้งคับ เกิดจากการปะทะจากการแข่งขันฟุตบอลคับเอ็นเข่าขาดไป 3 เส้นคับ ตอนนี้ผ่าตัดไปแล้วคับ ครั้งแรกผ่าตัดเอ็นเข่าด้านหน้า ครั้งที่สองผ่าตัดต่อเอ็นเข่าหลังคับ ตอนนี้ก็เล่นกีฬาได้นะคับ แต่ตอนวิ่งสปีดนี่ทำได้ไม่เต็มที่คับ เหมือนหลวมๆคับ ต้องทำไงดีคับ ขอคุณหมอช่วยชี้แนะว่าต้องทำไงดีคับ

อายุ: 24 ปี เพศ: M น้ำหนัก: 65 กก. ดัชนีมวลกาย : 0.00 (ค่ามาตรฐานคนเอเชีย=18.5-22.9)
ผศ.ดร.นพ. ภาสกร วัธนธาดา

(แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์การกีฬา และการวิเคราะห์การเคลื่อนไหว)

5 พฤศจิกายน 2555 17:36:05 #2

ฟังจากที่คุณ veerayut ให้ข้อมูลเรื่องการบาดเจ็บเอ็นข้อเข่ามา มีข้อมูลเอ็นบาดเจ็บ 3 เส้นแต่แจ้งว่าผ่าตัดแค่สองเส้น คือ เอ็นไขว้หน้าและเอ็นไขว้หลัง เท่านั้น ผมขอตั้งสมมติฐานว่าเอ็นอีกเส้นหนึ่งบาดเจ็บไม่มากนัก สามารถรักษาให้หายได้โดยไม่ต้องทำการผ่าตัด

ไม่แปลกหรอกครับที่คุณ veerayut วิ่งสปีดทำได้ไม่เต็มที่ และเหมือนมีอาการเข่าหลวม สาเหตุข้อแรก คือ การบาดเจ็บเส้นเอ็นหลายเส้นทำให้คุณไม่สามารถออกกำลังกายได้ตามปกติ กล้ามเนื้อขาที่ช่วยยึดข้อเข่าน่าจะไม่แข็งแรงเท่าเดิม สาเหตุอีกข้อที่เป็นไปได้ก็คือ การผ่าตัดซ่อมเอ็นข้อเข่าจำเป็นต้องนำเอาเอ็นของกล้ามเนื้อหรือกระดูกบางตำแหน่งในร่างกายคุณเองมาใช้ซ่อมทำให้กล้ามเนื้อหรือกระดูกบริเวณนั้นที่ยึดกับข้อเข่าไม่แข็งแรงและมั่นคงเท่าเดิม

หลักการโดยทั่วไปของการทำกายภาพบำบัดเพื่อให้กลับไปวิ่งได้เช่นเดิม ความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บเอ็นข้อเข่าไม่ต่างจากคนที่ไม่เคยได้รับการบาดเจ็บ สำหรับเอ็นไขว้หน้า คือ การทำกายภาพบำบัดให้กล้ามเนื้อต้นขาด้านหลัง (hamstrings) ซึ่งทำหน้าที่งอขาแข็งแรงขึ้นครับ ส่วนสำหรับเอ็นไขว้หลัง คือ การทำกายภาพบำบัดให้กล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า (quadriceps) ซึ่งทำหน้าที่เหยียดขาแข็งแรงขึ้นครับ

กรณีของคุณ veerayut เนื่องจากเป้าหมายต้องการกลับไปวิ่งเล่นกีฬาให้ได้ดีดังเดิม ดังนั้นผมแนะนำให้ทำกายภาพบำบัดกับเครื่องมือออกกำลังกายพวก resistance training มากกว่า การออกกำลังกายที่บ้านโดย เช่น การใช้ถุงทรายหรือยางยืดนะครับ

การทำกายภาพบำบัด hamstrings ทำได้โดยการฝึกความแข็งแรงกล้ามเนื้อด้วยเครื่องมือดังรูปข้างล่าง ทำเป็นเซท เซทละ 10 ครั้ง ทำครั้งละ 3 เซท ช่วงแรกถ้าเข้ายิมได้เช้า-เย็น ทำได้วันละ 6 เซท ก็ได้ครับ ถ้าขาเริ่มแข็งแรง คุณอาจทำตอนเริ่มเข้ายิม และก่อนหยุดออกกำลังกายในยิม ถ้าทำเช้า-เย็นก็จะได้ 12 เซท ไม่อยากแนะนำให้ทำมากกว่านี้กลัวว่ากล้ามเนื้อจะล้าและกล้ามเนื้อได้รับบาดเจ็บครับ ควรทำสัปดาห์ละ 4-5 ครั้ง น้ำหนักเริ่มจากน้อยก่อน ถ้าจะเพิ่มน้ำหนัก ให้ลองทำได้ติดกันให้ได้เกิน 15 ครั้งที่น้ำหนักนั้นก็ลองเพิ่มน้ำหนักได้ครับ

 

การทำกายภาพบำบัด hamstrings

รูปประกอบอ้างอิงจาก: http://whatsthaword.com/2011/09/leg-day-at-the-gym-here-is-a-great-leg-workout/

 

การทำกายภาพบำบัด quadriceps ทำได้โดยการฝึกความแข็งแรงกล้ามเนื้อด้วยเครื่องมือดังรูปข้างล่าง จำนวนครั้งที่ทำ ความถี่ที่ทำ สามารถใช้ในลักษณะเดียวกับที่อธิบายสำหรับการฝึกของกล้ามเนื้อ hamstrings ได้เช่นเดียวกันครับ

 

การทำกายภาพบำบัด quadriceps

รูปประกอบอ้างอิงจาก: http://www.fullfitness.net/exercises/legs/machine-leg-extension

 

การออกกำลังกายทั้งสองท่านี้ ต้องอาศัยความอดทนในการปฏิบัติให้ต่อเนื่องและสม่ำเสมอเป็นเวลานานพอสมควรนะครับ จึงจะส่งผลให้กลับไปวิ่งเล่นฟุตบอลได้เช่นเดิม ผลของการฝึกจะเริ่มเห็นว่ากล้ามเนื้อยกน้ำหนักได้มากขึ้นชัดเจนก็ใช้เวลาราว 2-4 สัปดาห์ แต่กว่ากล้ามเนื้อขาจะใหญ่ขึ้นจนแข็งแรงและทำให้ข้อเข่ามั่นคงขึ้นอาจต้องใช้ตั้งแต่ 3 เดือนขึ้นไปจนถึง 1 ปี ขึ้นกับว่าคุณได้ทำการออกกำลังกายกล้ามเนื้อไปมากหรือน้อยเท่าไร อย่างน้อยควรทำกายภาพบำบัดอย่างน้อย 6 เดือนก่อนที่จะกลับไปลองวิ่งเต็มสปีดนะครับ ไม่งั้นอาจเสี่ยงต่อการบาดเจ็บซ้ำของเอ็นทั้งสองเส้นได้ครับ

Veer*****t

6 พฤศจิกายน 2555 01:09:17 #3

ขอบคุณมากๆคับคุณหมอ อีกเส้นหนึ่งก็คือเอ็นเข่าด้านในคับ หลังจากที่ใส่เฟือกแล้ว ถอดเฟือกออกบอกหมอว่าเอ็นติดละคับผม เริ่มแรกๆนี่ควรใช้ประมาณสักกี่กิโลคับผม

ผศ.ดร.นพ. ภาสกร วัธนธาดา

(แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์การกีฬา และการวิเคราะห์การเคลื่อนไหว)

7 พฤศจิกายน 2555 00:03:41 #4

ขอตอบคุณ veerayut โดยหลักง่ายๆ เพื่อความปลอดภัยของข้อเข่า เริ่มจากน้ำหนักที่น้อยที่สุดที่มีให้ คือ ดึงเหล็กหนึ่งแผ่นดูก่อนครับ เพื่อความปลอดภัย แนะนำว่าก่อนจะเพิ่มน้ำหนักแต่ละแผ่นให้ทำการออกกำลังกายที่น้ำหนักนั้นแล้วอย่างน้อย 1 สัปดาห์ก่อน จึงค่อยเพิ่มความหนักต่อเป็น 2 แผ่นนะครับ เมื่อเพิ่มความหนัก (จำนวนแผ่นเหล็ก) ไปเรื่อยๆจะใช้เวลานานมากขึ้นในการเพิ่มแผ่นต่อๆไป (จำนวนสัปดาห์ที่ฝึกที่น้ำหนักนั้น) ถึงน้ำหนักระดับหนึ่งอาจไม่สามารถเพิ่มต่อไปได้ แต่สามารถฝึกให้หนักขึ้นได้โดยเพิ่มจำนวนครั้งที่ทำติดต่อกัน หรือ ทำซ้ำในเวลาพักที่สั้นลงครับ

Veer*****t

7 พฤศจิกายน 2555 14:18:22 #5

ขอขอบคุณ คุณหมอมากๆคับ

Bbir*****i

15 ธันวาคม 2555 11:33:39 #6

ขอถาม คุณหมอคับ หลังจากการผ่าตัดหัวเข่าเอ็นใขว้หน้าขาดหมอนรองกระดูกร้าวคับ แล้วทำใมนิ้วก้อยข้างขวามันชาอยู่ตลอดเลยคับมันเกี่ยวกับ เส็นประสาทอักเสพใหมคับ ผมผึ่งผ่าตัดวันที่ 15 พ ย 2555 ที่ผ่นมาคับแล้วมันจะงายใหมคับคุนหมอ

Bbir*****i

15 ธันวาคม 2555 11:53:47 #7

คุณหมอคับ หลังจากการผ่าตัดหัวเข่าแล้วผมสามาทคลื่นใหวหัวเข่าใด้เหมือนเดิมใหมคับ ผมเกิดอุบัตเหตจากการยกของทำให้เข่าซ้ายบิด คุณหมอคับ ตัวบร๊อคเข่าเวลานอนถอดออกใด้ใหมคบ ผมผึ่งผ่าตัดมาใด้ 1 เดือน แล้วคับ กายภาพควรทำอย่างไรบ้างคับตอนนี้งอเข่าใด้ประมาน 45 องสาคับ

Mr_r*****d

10 กันยายน 2559 05:52:30 #8

ผ่าตัดเอ็นไขว้หน้ามา2สัปดาห์แล้ว อยากทราบว่า เราจะปั่นจักรยาน สร้างกล้ามเนื้อได้ประมาณสัปดาห์ที่เ่ทาไหร่ครับ