โรคต่อมลูกหมากโตไม่ใช่มะเร็ง พบได้ในชายสูงอายุคือมากกว่า 40 ปี จะมีอาการปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะไม่พุ่ง ต้องใช้เวลาเบ่งนานกว่าปกติ ส่วนมะเร็งต่อมลูกหมากเกิดความผิดปกติของเซ็ลล์ที่มีการแบ่งตัวมากกว่าปกติ เป็นโรคมะเร็งของผู้สูงอายุ โดยทั่วไปพบได้ตั้งแต่อายุ 50 ปีขึ้นไป โดยยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนของการเกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่พบปัจจัยเสี่ยง ได้แก่ อายุ คือยิ่งอายุสูงขึ้น โอกาสเกิดมะเร็งต่อมลูกหมากยิ่งสูงขึ้น
เชื้อชาติ พบมะเร็งต่อมลูกหมากได้สูงสุดในชายยุโรปหรืออเมริกา และพบได้ต่ำสุดในชายชาวเอเชีย ส่วนเรื่องพันธุกรรมนั้น พบโรคได้สูงประมาณ 3 เท่าเมื่อมีครอบครัวสายตรงเช่น พ่อหรือปู่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
สำหรับอาหารนั้น อาจมีความสัมพันธ์กับการกินอาหาร ไขมัน เนื้อแดง อาหารให้พลังงานสูง ต่อเนื่องเป็นประจำ อาการของมะเร็งต่อมลูกหมากจะไม่เฉพาะ แต่เป็นอาการคล้ายกระเพาะปัสสาวะอัก เสบ หรือต่อมลูกหมากโตชนิดไม่ใช่มะเร็ง ทั้งนี้อาการที่พบบ่อย ได้แก่ ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะขัด ปัสสาวะไม่พุ่ง ปัสสาวะกลางคืนบ่อยผิดปกติ เป็นต้น แพทย์วินิจฉัยโรคมะเร็งต่อมลูกหมากได้จาก ประวัติอาการ การตรวจร่างกาย การตรวจทางทวารหนัก การตรวจภาพต่อมลูกหมากด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเอมอาร์ไอ (MRI) การตรวจเลือดดูค่าสารมะเร็งที่สร้างโดยเซลล์มะเร็งต่อมลูกหมากที่เรียกว่ พีเอสเอ (PSA, Prostate-specific antigen) และที่ให้ผลแน่นอนคือ การตัดชิ้นเนื้อจากก้อนเนื้อมะเร็งเพื่อการตรวจทางพยาธิวิทยา สำหรับเรื่องการช่วยตัวเองหรือการที่มีการหลั่งน้ำอสุจิทุกวันนั้น ไม่มีผลเสียต่อสุขภาพทั่วไป การช่วยตัวเองถือเป็นเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย ไม่มีโอกาสที่จะเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และโรคเอดส์ ถ้าการช่วยตัวเองที่ไม่บ่อย เช่นอาทิตย์ละ 1-2 ครั้ง จากการศึกษาไม่พบว่ามีผลเสียต่อสุขภาพหรือเรื่องสมรรถภาพทางเพศ ในบางรายที่มีการช่วยตัวเองที่บ่อย เช่น วันละหลายครั้งหรือทุกวัน และทำติดต่อกันเป็นเวลานาน ก็อาจมีผลทางด้านจิตใจ เป็นคนเสพติดการช่วยตัวเอง เวลามีการร่วมเพศจริงๆกับผู้หญิง อาจจะเกิดภาวะอวัยวะเพศไม่แข็งตัว หรือการหลั่งเร็วหรือหลั่งก่อนการสอดใส่ก็ได้ นอกจากนี้ถ้าถ้ามีการช่วยตัวเองที่บ่อยเกินไป และรุนแรง นานเกินไป ทำให้เกิดการอักเสบของท่อปัสสาวะและเนื้อเยื่อรอบๆอวัยวะเพศ เกิดอาการปัสสาวะบ่อย ปวดท้องน้อยและหน่วงที่ลูกอัณฑะ แนะนำว่าอย่าหมกมุ่นเรื่องเพศมากเกินไป งดดูหนังโป๊ ภาพการร่วมเพศ ให้ออกกำลังกาย เช่น วิ่ง เล่นฟุตบอล หางานอดิเรก ดูหนังฟังเพลง ก็จะลดความต้องการทางเพศลงได้