ลูกอัณฑะอักเสบมีหลายสาเหตุ ถ้ามีความเสี่ยงทางเพศสัมพันธ์ เช่นมีคู่นอนหลายคน ไม่ใช้ถุงยางอนามัย ก็อาจจะติดเชื้อ เช่นหนองในและหนองในเทียม ซึ่งจะมีอาการมีหนองออกจากท่อปัสสาวะร่วมกับอาการปัสสาวะแสบขัด ต่อมาลูกอัณฑะบวมโตและเจ็บ
โรคหนองในเกิดจากเชื้อ แบคทีเรียที่เรียกว่า Neisseria gonorrhoeae ประมาณ 50% พบว่ามีการติดเชื้อหนองในเทียมร่วมด้วยซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อ Chlamydia tracomatis การรักษาต้องรักษาทั้ง 2 โรคไปพร้อมกัน ยาที่ดีที่สุดสำหรับโรคหนองใน คือ Ceftriaxone เป็นยาฉีดเข้ากล้ามเนื้อบริเวณสะโพก ขนาดที่ใช้คือ 250
มิลลิกรัม เข็มเดียวได้ผล 95-100 % ในกรณีที่มีการอักเสบของลูกอัณฑะร่วมด้วย อาจจะต้องฉีดติดต่อกัน 5-7 วัน สำหรับหนองในเทียมให้ใช้ doxycycline กินครั้งละ 100 มิลลิกรัม เช้า เย็น นาน 2 อาทิตย์ ต้องรักษาคู่นอนด้วย แต่ถ้าแน่ใจว่าทั้งคุณและแฟนไม่มีความเสี่ยงก็อาจจะมีสาเหตุอื่นเช่น ขั้วอัณฑะบิดหรือการติดเชื้อไวรัสบางชนิด เป็นต้น ส่วนเรื่องเป็นหมันนั้น ถ้ามีการอักเสบเพียงข้างเดียว ลูกอัณฑะอีกข้างก็ยังสามารสร้างน้ำอสุจิได้ ก็ยังมีโอกาสที่จะมีลูก ซึ่งต้องตรวจน้ำอสุจิ น้ำอสุจิ (Semen)จะ ประกอบด้วยตัวอสุจิและน้ำหล่อเลี้ยงต่างๆ เป็นของเหลวลักษณะสีขาวข้นที่หลั่งออกโดยผู้ชาย เมื่อถึงจุดสุดยอดเมื่อมีเพศสัมพันธ์ หรือจากการสำเร็จความใคร่ หรือขับมาตามธรรมชาติที่เรียกว่าฝันเปียก โดยการหลั่งน้ำอสุจิแต่ละครั้งประมาณ 3-4 ซีซี มีจำนวนตัวอสุจิเฉลี่ยประมาณ 300-500 ล้านตัว ส่วนประกอบที่สำคัญในน้ำอสุจิคือน้ำหล่อเลี้ยงต่างๆที่ช่วยให้ตัวอสุจิมีชีวิตและแหวกว่ายไปผสมกับไข่ที่ท่อรังไข่ของผู้หญิง โดยทั่วไปจะมีสีขาวขุ่น อาจมีสีแตกต่างกันไปได้ ส่วนการตรวจเรื่องหมันต้องตรวจจากน้ำอสุจิที่ได้สดๆโดยการใช้กล้องจุลทรรศน์นับจำนวน ดูการเคลื่อนไหว ดูรูปร่าง จึงจะบอกได้ว่าเป็นหมันหรือไม่ โดยสรุป ให้รักษาต่อเนื่องกับหมอระบบสืบพันธ์และทางเดินปัสสาวะครับ