ผู้ป่วยที่มีภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กอาจพบว่ามีเล็บอ่อนบาง หรือเล็บงอนเป็นรูปช้อน เรียกว่า spoon shaped nail หรือภาษาแพทย์เรียก Koilonychia สำหรับปัญหาเรื่องธาลัสซีเมีย ไม่ทราบว่าเพื่อนของคุณเป็นเพียงพาหะหรือเป็นโรคธาลัสซีเมีย หากเป็นโรคธาลัสซีเมียเป็นชนิดรุนแรงมากหรือรุนแรงน้อย ที่ต้องทราบรายละเอียดเนื่องจากในโรคธาลัสซีเมียมักไม่ขาดธาตุเหล็กและส่วนใหญ่มีธาตุเหล็กมากเกิน ในโรคธาลัสซีเมียมีธาตุเหล็กเกินจากการดูดซึมธาตุเหล็กมากขึ้นจากทางเดินอาหารและจากการได้รับเลือดในกลุ่มที่เป็นโรคชนิดรุนแรงที่ต้องได้เลือดเป็นประจำแต่เพื่อนของคุณคงไม่เคยได้รับเลือดหรืออาจเคยได้รับเลือดนานๆครั้ง ตรงนี้หมอไม่ทราบรายละเอียด คำถามคือโรคธาลัสซีเมียมีภาวะขาดธาตุเหล็กได้ไหม หมอพบผู้ป่วยธาลัสซีเมียชนิดไม่รุนแรงมีภาวะขาดธาตุเหล็กร่วมด้วยหลายรายและก็พบมีรายงานทางการแพทย์จากโรงพยาบาลอื่นด้วย เมื่อเร็วๆนี้ก็พบผู้ป่วยที่เป็นพาหะธาลัสซีเมีย มีอาการซีดเล็กน้อยและมีเล็บหัวแม่เท้าทั้งสองข้างบางและงอน โดยเล็บอื่นๆ ยังปกติและจากการตรวจข้อมูลทางเลือดเพิ่มเติมพบว่ามีภาวะขาดธาตุเหล็ก ผู้ป่วยรายนั้นเป็นเด็ก แม่เด็กเล่าว่าพอได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นพาหะธาลัสซีเมียก็จำกัดอาหารให้ลูกกินอาหารที่ไม่มีธาตุเหล็กหรือมีธาตุเหล็กน้อยมาก ในที่สุดลูกขาดธาตุเหล็ก การวินิจฉัยการขาดธาตุเหล็กไม่ยาก เจาะเลือดตรวจระดับซีรั่มเฟอร์ริตินได้ แต่การแปลผลต้องทราบข้อจำกัดของซีรั่มเฟอร์ริติน อย่างไรก็ตามเล็บบางเป็นรูปช้อนไม่ได้พบในผู้ที่มีการขาดธาตุเหล็กเท่านั้น ยังพบในกรณีอื่นๆอีกหลายกรณี แต่ขั้นแรกควรไปพบแพทย์ เพื่อวินิจฉัยว่ามีภาวะขาดธาตุเหล็กหรือไม่เสียก่อน เนื่องจากเป็นภาวะที่พบบ่อยกว่าภาวะอื่น โชคดีค่ะ

ศ. พญ. อรุณี เจตศรีสุภาพ

ขอบคุณมากค่ะคุณหมอ เพื่อนเป็นโรคเลยค่ะ ตอนเด็กๆ ต้องถ่ายเลือดตลอด แต่กังวลกันเพราะ ไม่แน่ใจว่า เล็บบุ๋มๆ เพิ่งจะเกิดรึป่าว พอดี เมื่อปีที่แล้วพี่สาวเพื่อน เพิ่งเสียด้วยโรคมะเร็ง โดยที่เค้าเป็นโรคเหมือนกันค่ะ เค้าบอกตอนนี้มีอาการเหงื่อ ออกง่าย คล้ายๆกับช่วงพี่สาวจะตรวจพบมะเร็งค่ ะ แล้วจะพาเพืือนไปหาหมอนะคะ ขอบคุณมากนะคะ