เรียน คุณ Nataya11,

คำถามนี้แยกตอบตามประเด็นนะครับ

• 1. การออกฤทธิ์ของยาคุมกำเนิดรายเดือนชนิดรับประทานนั้น เป็นการออกฤทธิ์แบบเม็ดต่อเม็ด และแผงต่อแผง การลืมรับประทานยาเกิน 2 เม็ด ก็จะเพิ่มความเสี่ยงในการตั้งครรภ์มาใกล้เคียงกับเมื่อไม่ได้รับประทานยาคุมกำเนิด ดังนั้นการรับประทานยามาหลายแผงก็ไม่ส่งผลเพิ่มการออกฤทธิ์ของยาคุมกำเนิด
• 2. ตัวยา chlorpheniramine ไม่มีรายงานว่ามีผลต่อการออกฤทธิ์ของยาคุมกำเนิดชนิดรับประทานครับ สามารถรับประทานยาร่วมกันได้ครับ
• 3. ปฏิกิริยาระหว่างยากับยา หรือยากับอาหาร หรือยากับผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆ หรือที่เรียกง่าย ๆว่า "ยาตีกัน" นั้นมีมากมายหลายกลไกครับ ดังนั้นก่อนการใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารอื่นใด ต้องปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร "ก่อน" การใช้ยาร่วมกันทุกครั้ง เพื่อป้องกันการเกิด "ยาตีกัน" จนเสี่ยงต่อการเกิดตั้งครรภ์ หรือในบางครั้งยาที่ใช้ในการรักษาอาจไม่ได้ผลตามที่แพทย์ต้องการ หรือในบางครั้งอาจเกิดอันตรายจนถึงขั้นพิการหรือเสียชีวิตได้ เช่นที่เคยลงข่าวการรับประทานยาปฏิชีวนะบางชนิดร่วมกับยาต้านการปวดศีรษะไมเกรน จนทำให้เกิดเนื้อตาย ต้องถูกตัดขา เป็นต้น
• 4. ส่วนการตรวจการตั้งครรภ์ทางปัสสาวะ แนะนำให้ตรวจหลังจากเลยกำหนดที่ประจำเดือนควรจะมาเป็นเวลา 2 สัปดาห์ เพื่อให้ระดับฮอร์โมนการตั้งครรภ์มีค่าสูงมากพอ แต่หากเป็นการตรวจเลือดก็จะสามารถตรวจได้ไวกว่าครับ

ขอแนะนำเพิ่มเติม ในการรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดรายเดือน

• 1. รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ ควรรับประทานยาก่อนเข้านอน เพื่อให้เป็นช่วงที่ท้องค่อนข้างว่าง ไม่มีอาหารมารบกวนการดูดซึมตัวยา และเวลารับประทานยาไม่ควรคลาดเคลื่อน +/- เกิน 1 ชั่วโมง เพื่อให้ระดับยาในเลือดสม่ำเสมอตลอดทั้งวัน ลดโอกาสเกิดภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอย นอกจากนี้ยังช่วยป้องกันการลืมรับประทานยา
• 2 รับประทานยา "ทุกชนิด" ด้วยน้ำเปล่าสะอาดเท่านั้น เนื่องจากเครื่องดื่มบางชนิดจะลดการละลายของตัวยา จนทำให้ตัวยาตกตะกอน ร่างกายไม่สามารถดูดซึมยาได้ เช่น ชา (ชาเขียว ชาขาว ชาแดง) กาแฟ โกโก้ นม (รวมถึงโยเกิร์ต) น้ำเต้าหู้ โซดา น้ำอัดลม ฯ หรือน้ำผลไม้บางชนิด จะกระตุ้นให้ตับที่เป็นแหล่งเผาผลาญ/กำจัดยา มีการผลิตเอนไซม์หรือน้ำย่อยเพิ่มมากขึ้น ร่างกายจึงกำจัดยาได้มากหรือเร็วขึ้น จนทำให้ระดับยาในเลือดลดต่ำลง เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ได้ เช่น น้ำเกรปฟรุต (จำพวกเดียวกับส้มโอ) น้ำส้มคั้น น้ำแอปเปิ้ล น้ำแครนเบอร์รี่ เป็นต้น
• 3. ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้ง "ก่อน" การใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆ เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาระหว่างกัน "ยาตีกัน"

หากมีข้อสงสัยเร่งด่วนเกี่ยวกับการใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆ สามารถสอบถามได้จากแพทย์หรือเภสัชกรร้านยาใกล้บ้านได้ทันที ไม่ควรรอคำตอบจากทางหน้าเว็บ เนื่องจากอาจช้าเกินไปไม่ทันเวลา จนอาจเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

• ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill)
• แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
• สูตินรีแพทย์
• ยาลดประสิทธิภาพยาคุมกำเนิด (Common medications that reduce efficacy of birth control medications)
• ภก. กรชัย ฉันทจิรธรรม