เรียน คุณ 6b64a,

ขออนุญาตแยกตอบตามประเด็นคำถามนะครับ

1. การรับประทานยาคุมกำเนิด หากรับประทานได้อย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ อัตราเสี่ยงในการตั้งครรภ์ มีน้อยกว่า 1 เปอร์เซ็นต์นะครับ เทียบได้กับการสวมถุงยางอนามัย (เพียงแต่การสวมถุงยางอนามัย นอกจากจะช่วยในการคุมกำเนิดแล้ว ยังช่วยป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้อีกด้วย) ดังนั้น หากต้องการเพียงคุมกำเนิด ก็สามารถใช้วิธีใดวิธีหนึ่งได้

โดยที่การออกฤทธิ์ของยาคุมกำเนิด จะเป็นแบบเม็ดต่อเม็ด หากลืมรับประทานยาเกิน 2 วัน อัตราเสี่ยงในการตั้งครรภ์จะเท่ากับเมื่อตอนไม่ได้รับประทานยา และแผงต่อแผง เมื่อหยุดยาแผงปัจจุบัน อัตราเสี่ยงในการตั้งครรภ์ก็จะเท่ากับเมื่อไม่ได้รับประทานยามาก่อน

สรุป คือ หากรับประทานยาได้ครบถ้วน ตัวยายังคงประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ได้ครับ

2. การฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า ไม่มีผลต่อการออกฤทธิ์ของตัวยาคุมกำเนิดครับ การคุมกำเนิดยิ่งส่งผลดีไปอีก เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ ตัวอย่างเช่น เมื่อฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัด หัดเยอรมัน และคางทูม ต้องมีการคุมกำเนิดอย่างน้อย 3 เดือนนะครับ เพื่อป้องกันการติดเชื้อขณะตั้งครรภ์แล้วส่งผลให้ทารกพิการแต่กำเนิดได้

ขอแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับการรับประทานยาคุมกำเนิดที่ถูกต้อง คือ

• - รับประทานยาสม่ำเสมอ ในช่วงเวลาเดียวกันของทุกคืน โดยที่เวลาคลาดเคลื่อน ไม่ควรเกิน +/- 1 ชั่วโมง เพื่อให้ระดับยาในเลือดสม่ำเสมอ และปอ้งกันการลืมรับประทานยา
• - รับประทานยาทุกชนิดด้วยน้ำเปล่าสะอาดเท่านั้น หลีกเลี่ยงการรับประทานยาพร้อมเครื่องดื่มอื่นๆ เนื่องจากอาจทำให้ตัวยาตกตะกอนและร่างกายไม่สามารถดูดซึมตัวยาได้ เช่น ชา (ชาขาว ชาเขียว ชาแดง) กาแฟ โกโก้ นม น้ำเต้าหู้ (รวมถึงโยเกิร์ต) น้ำอัดลม โซดา ฯ หรือน้ำผลไม้บางชนิดเมื่อดื่มปริมาณมากหรือบ่อย ๆทุกวัน จะกระตุ้นให้ตับที่เป็นแหล่งในการเผาผลาญหรือกำจัดยา ผลิตเอนไซม์ หรือน้ำย่อยที่ใช้ในการกำจัดยาได้เพิ่มมากขึ้น จึงกำจัดยาได้มากและเร็วขึ้น เช่น น้ำเกรปฟรุต (จำพวกเดียวกับส้มโอ) น้ำส้มคั้น น้ำแอปเปิ้ล น้ำแครนเบอร์รี่ เป็นต้น

• - "ก่อน" การใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้ง เนื่องจากอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา "ยาตีกัน" จนทำให้ตัวยาคุมกำเนิดไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ หรือ ไม่ได้รับผลการรักษาจากยาที่ต้องการใช้ร่วมด้วย

หากมีข้อสงสัยเร่งด่วนเกี่ยวกับการใช้ยา สามารถปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรได้ทันที ไม่ควรรอคำตอบจากทางหน้าเว็บ เนื่องจากอาจช้าไป ไม่ทันการ เสี่ยงต่อการเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่

• การคุมกำเนิด (Contraception)
• แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
• สูตินรีแพทย์
• ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill)
• แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา
• สูตินรีแพทย์
• ยาลดประสิทธิภาพยาคุมกำเนิด (Common medications that reduce efficacy of birth control medications)
• ภก. กรชัย ฉันทจิรธรรม