เรียน คุณ Lunatic,

รับประทานยาคุมกำเนิดเม็ดแรก ภายในวันแรกของการมีประจำเดือน (หรือช้าสุดไม่เกินวันที่ 5 ของรอบเดือน) ตัวยาจะออกฤทธิ์ยับยั้งไม่ให้มีไข่ตกได้ตั้งแต่รับประทานยาเม็ดแรกครบ 24 ชั่วโมง หลังจากรับประทานยาหมดแผงแรกแล้ว ให้เว้นยา 7 วัน ก่อนเริ่มแผงต่อ ๆไป เช่น แผงแรกหมดในวันที่ 11 มิ.ย. 2558 เว้นยา 7 วัน ดังนั้นต้องเริ่มต้นยาแผงใหม่ในวันที่ 18 มิ.ย. 2558 โดยที่ไม่ต้องสนใจว่าประจำเดือนจะมาปริมาณมากหรือน้อย จำนวนวันจะมากหรือน้อย การรับประทานยาคุมกำเนิดที่ถูกต้อง คือ

- ต้องรับประทานยาคุมกำเนิดในช่วงเวลาใกล้เคียงกันของทุกคืน แนะนำให้รับประทานยาช่วงกลางคืน เพื่อประโยชน์ไม่ต้องพกยาออกไปนอกบ้าน ช่วยลดอาการคลื่นไส้ อาเจียนจากปริมาณฮอร์โมนยาคุมกำเนิดที่เพิ่มขึ้น และเป็นช่วงเวลาใกล้เคียงกับนาฬิการ่างกาย ที่จะมีการหลั่งฮอร์โมนในช่วงเข้านอน

- การรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ (เวลาคลาดเคลื่อน +/- ไม่เกิน 1 ชั่วโมง) จะช่วยให้ระดับยาในเลือดสม่ำเสมอตลอดวัน ช่วยป้องกันภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอยระหว่างเดือนได้

- รับประทานยา "ทุกชนิด"ด้วยน้ำเปล่าสะอาดเท่านั้น (ยกเว้นว่าแพทย์หรือเภสัชกรจะมีคำแนะนำอื่น ๆ) เนื่องจากเครื่องดื่มบางชนิด จะทำให้ตัวยาตกตะกอนไม่สามารถละลาย ร่างกายจึงไม่สามารถดูดซึมตัวยาได้ เช่น ชา (ชาเขียวด้วย) กาแฟ นม น้ำเต้าหู้ โยเกิร์ต โกโก้ น้ำอัดลม โซดา ฯ หรือเครื่องดื่มน้ำผลไม้บางชนิด จะกระตุ้นให้ตับที่เป็นแหล่งกำจัดยาส่วนใหญ่ มีการสร้างเอนไซม์หรือน้ำย่อยตัวยา ทำให้ตัวยาลดระดับลง จนไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ เช่น น้ำส้มคั้น น้ำแอปเปิ้ล น้ำเกรปฟรุต น้ำส้มโอ น้ำแครนเบอร์รี่ เป็นต้น

- ไม่ควรลืมรับประทานยา เนื่องจากจะทำให้เกิดภาวะเลือดออกกะปริบกะปรอย หรือเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ได้

- ไม่ซื้อยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆมาใช้ร่วมกัน โดยที่ยังไม่ได้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เนื่องจากอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา "ยาตีกัน" จนเสี่ยงต่อการเกิดการตั้งครรภ์ หรือยาที่ใช้รักษาไม่ได้ผล ฯ

ขอแนะนำเพิ่มเติม ก่อนเริ่มต้นใช้ยา ต้องอ่านฉลากกำกับยาให้เข้าใจชัดเจน หรือสอบถามจากเภสัชกรร้านยาใกล้บ้านให้เข้าใจ เนื่องจากบางปัญหาการใช้ยา ถ้าใช้ยาไม่ถูกต้อง จะเสี่ยงต่อการเกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ ไม่ควรรอคำตอบจากทางหน้าเว็บ เนื่องจากอาจช้าไม่ทันการ เสี่ยงต่ออันตรายถึงชีวิตได้

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเราที่ ยาเม็ดคุมกำเนิด (Birth control pill) แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา สูตินรีแพทย์