เรียน คุณ willsmith-s,

ปัจจุบันยาคุมกำเนิดมีการปรับลดปริมาณฮอร์โมนให้เหลือน้อยเท่าที่จะออกฤทธิ์ยับยั้งไม่ให้มีไข่ตกได้ จึงควรรรับประทานยาให้ถูกต้อง และสม่ำเสมอ เพื่อให้ตัวยาออกฤทธิ์ควบคุมได้เต็มที่ตลอดช่วงเวลาที่มีการรับประทานนยาอยู่

- รับประทานยาในช่วงเวลาใกล้เคียงกันทุกคืน คลาดเคลื่อน +/- 1 ชั่วโมง การรับประทานยาไม่สม่ำเสมอ อาจเสี่ยงต่อการลืมรับประทานยา จนเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ได้ นอกจากนี้ การที่ปริมาณฮอร์โมนเพศ เดี๋ยวสูง เดี๋ยวต่ำ จะทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาได้ เช่น

• ถ้ารับประทานยามื้อใกล้กันเกินไป จะมีอาการคล้ายกับการรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดมีฮอร์โมนสูงรุ่นเก่า ทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดมวน แน่นท้อง หรือมีอาการคัดตึงเต้านมคล้ายกับช่วงมีประจำเดือนได้
• ถ้าช่วงห่างมากเกินกว่า 24 ชั่วโมง จะทำให้มีปริมาณฮอร์โมนเพศในร่างกายลดต่ำลง อาจเกิดการปริฉีกขาดของเยื่อบุโพรงมดลูกก่อนกำหนดได้ มักทำให้เกิดอาการเลือดออกกะปริบกะปรอยระหว่างเดือนได้

- รับประทานยาด้วยน้ำเปล่าสะอาดเท่านั้น เนื่องจากเครื่องดื่มอื่น ๆอาจทำให้ตัวยาตกตะกอน ร่างกายไม่สามารถดูดซึมยาได้ เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ เช่น ชา ชาเขียว กาแฟ นม โกโก้ น้ำเต้าหู้ น้ำอัดลม หรือน้ำผลไม้บางชนิดจะเร่งการกำจัดยาออกจากร่างกาย เช่น เกรปฟรุต น้ำส้ม แครนเบอร์รี ฯ

- ไม่ซื้อยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารใด ๆมารับประทานร่วมกัน "ก่อน" การปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร เนื่องจากอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา "ยาตีกัน" จนทำให้ยาคุมกำเนิดลดปริมาณลง หรือยาที่ต้องการผลการรักษาไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ เช่น ยาปฏิชีวนะ จะทำให้ปริมาณฮอร์โมนเพศลดต่ำลง เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ได้ หรือ ยาต้านอาการชักถ้ารับประทานร่วมกัน จะเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์และยาต้านชักไม่สามารถออกฤทธิ์ได้เต็มที่ เสี่ยงต่ออาการชักรุนแรงขึ้น ดังนั้นแนะนำให้รับประทานยาถูกต้อง สม่ำเสมอจะดีกว่าครับ เพื่อประโยชน์ของยาสูงสุด และเกิดอันตรายจากการใช้ยาน้อยสุดครับ หรือหากไม่สะดวกในการรับประทานยาสม่ำเสมอทุกวัน อาจปรึกษาแพทย์ เพื่อเลือกวิธีการคุมกำเนิดอื่นทดแทนครับ

เภสัชกรประดิษฐ์ งามศิริผล

แนะนำบทความดี ๆจากกองบรรณาธิการของเรา

การคุมกำเนิด (Contraception) โดย แพทย์หญิง กีรติ ลีละพงศ์วัฒนา สูตินรีแพทย์