วัยสูงอายุเป็นวัยที่ระบบต่างๆในร่างกายมีการเสื่อมสภาพเนื่องจากร่างกายมีความเปลี่ยนแปลงไปมากทั้งยังพบว่าบางรายมีปัญหาทางด้านอารมณ์และจิตใจร่วมด้วยก่อให้เกิดโรคต่างๆตามมาสามารถป้องกันได้ด้วยการออกกำลังกายซึ่งต้องกระทำอย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุหรือปัญหาอื่นที่เกี่ยวกับสุขภาพก่อนออกกำลังกายอาจต้องปรึกษาแพทย์เจ้าของไข้ก่อนในกรณีที่ผู้สูงอายุมีโรคประจำตัว

การออกกำลังกายในผู้สูงอายุแบ่งออกเป็น4 รูปแบบได้แก่

1. เพิ่มการไหลเวียนโลหิตเพิ่มการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด(แอโรบิค)
2. เพิ่มการทำงานของกล้ามเนื้อข้อต่อส่วนต่างๆเป็นการออกกำลังกายฝืนแรงต้าน
3. เหยียดยืดข้อต่อส่วนต่างๆป้องกันอาการข้อยืดติด
4. ฝึกการทรงตัว

การออกกำลังกายของผู้สูงอายุช่วยชะลอความเสื่อมของระบบต่างๆทั้งยังช่วยเพิ่มความแข็งแรงทนทานให้กับกล้ามเนื้อควบคุมการทำงานของระบบต่างๆให้มีความสมดุลในบางครั้งยังช่วยให้ผู้สูงอายุได้เข้าสังคมกรณีออกกำลังกายนอกบ้านจึงเป็นผลดีต่อสภาพจิตใจโดยตรงประโยชน์ของการออกกำลังกายมีอยู่หลากหลายสรุปได้ดังนี้

ประโยชน์ของการออกกำลังกายในผู้สูงอายุ

1. ช่วยชะลอความชรา
2. ช่วยให้ระบบไหลเวียนเลือดทำงานได้ดี
3. กล้ามเนื้อแข็งแรงและทนการทำงานได้นานขึ้น
4. กล้ามเนื้อและข้อต่อยืดหยุ่นดีขึ้น
5. การทำงานของอวัยวะต่างๆมีการประสานกันดีขึ้น
6. ช่วยเรื่องการทรงตัว
7. เพิ่มภูมิต้านทาน
8. ช่วยให้ระบบขับถ่ายดีขึ้น
9. ช่วยลดน้ำหนักตัว
10. ช่วยลดความเครียด
11. ทำให้นอนหลับพักผ่อนดี
12. สำหรับการออกกำลังกายในผู้สูงอายุมีข้อควรระวังมากกว่าวัยอื่นเนื่องจากเป็นวัยที่กล้ามเนื้ออ่อนแอกว่าวัยอื่นการทรงตัวอาจทำได้ไม่ดีเท่ากับวัยอื่นและที่สำคัญผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีโรคประจำตัวซึ่งเกี่ยวข้องกับการออกกำลังกายโดยตรง

การออกกำลังกายที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ

ก่อนการออกกำลังกายผู้สูงอายุควรสำรวจสภาพร่างกายของตนเองให้ดีก่อนหากมีโรคประจำตัวควรพบแพทย์เจ้าของไข้เพื่อปรึกษาเกี่ยวกับการออกกำลังกายที่เหมาะสมเพราะบางโรคอาจกำเริบได้เมื่อออกกำลังกายเช่นโรคความดันโลหิตที่อาจเพิ่มสูงขึ้นเมื่อออกกำลังกายจึงต้องควบคุมความดันให้อยู่ในระดับปกติก่อนจึงจะเหมาะสมต่อการออกกำลังกายนอกจากนี้ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายด้วยท่าง่ายๆเพื่อป้องกันอันตรายการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุสรุปได้ดังนี้

1. ควรตรวจสุขภาพก่อนการออกกำลังกาย
2. หลีกเลี่ยงท่าออกกำลังกายที่มีการเกร็งหรือเบ่งมากเกินไปในบางรายอาจทำให้ความดันสูงขึ้นได้โดยเฉพาะท่าที่ทำให้ต้องกลั้นหายใจ
3. หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายที่มีการปะทะการแข่งขันเพราะอาจเกิดอันตราย

สาธิตท่าออกกำลังกายที่เหมาะกับผู้สูงอายุโดยสามารถบริหารได้ด้วยตัวเอง

1.ท่าบริหารข้อนิ้วมือ

• ยกมือขึ้นระดับหน้าอก
• กำนิ้วมือแล้วแบออกโดยพยายามแบออกให้เต็มที่เพื่อบริหารข้อนิ้วมือ
• กำแล้วแบสลับกันไปเรื่อยๆจนกว่าจะรู้สึกเมื่อย
• หมายเหตุสามารถทำที่บ้านได้หรือทำขณะนั่งดูโทรทัศน์ก็ได้หากยกแขนขึ้นให้มืออยู่บริเวณเท่ากับไหล่จะช่วยบริหารแขนและหัวไหล่ไปด้วยเพราะมีการเกร็งแขนและหัวไหล่

2.ท่าป้องกันหัวไหล่ติด

• ยกแขนข้างใดข้างหนึ่งขึ้นให้แขนแนบติดใบหู(หากไม่สามารถยกให้ติดใบหูได้เป็นสัญญาณว่าไหล่เริ่มติดให้ใช้มืออีกข้างช่วยดัน)
• เหยียดให้เต็มที่
• เมื่อรู้สึกเมื่อยให้คลายออกแล้วเหยียดอีกครั้งทำไปเรื่อยๆ
• ทำเหมือนเดิมกับแขนอีกข้าง

3.ท่าบริหารข้อมือ

• ยกแขนขึ้นมา
• กำมือแล้วหมุน
• หมุนไปข้างหน้าและหมุนกลับ