ที่เล่ามา เป็นอาการเล็กน้อยของ TMD (Temporomandibular joint disorder) เท่านั้น ซึ่งอาการจะลดลงและหายเองได้ถ้าทราบสาเหตุและแก้ไขให้ถูกต้อง ไหนๆก็ใส่เฝือกสบฟันมาแล้ว หมอไม่ได้เห็นลักษณะของเฝือกสบฟันที่คุณkissingrain ใส่ จึงขอตอบดังนี้

1. การใส่เฝือกสบฟันสามารถช่วยลดแรงบดเคี้ยว โดยเฉพาะการกัดเน้น ซึ่งจะกระทบต่อข้อต่อของกระดูกขากรรไกร ทำให้การอักเสบลดลง
บางครั้งเฝือกสบฟันจะออกแบบให้ฟันไม่สบกันเลย เสียงคลิกนี้หายได้แน่นอนตามอาการที่เล่ามา เพราะอายุคุณแค่21 ร่างกายซ่อมแซมเองได้ดี อาการที่เล่ามาไม่ใช่การอักเสบที่มาจากการกระแทกรุนแรงหรือมาจากการติดเชื้อ
(คุณเป็นคนกังวลง่ายหรือเครียดง่ายไหมครับ เพราะอาจทำให้นอนกัดฟันขณะนอนหลับได้ ทำให้กล้ามเนื้อเกร็ง ดึงขากรรไกรถอยไปด้านหลัง ข้อต่อขากรรไกรจึงอักเสบครับ)

2. ไม่ต้องใส่เฝือกสบฟันตลอดชีวิตครับ เพียง 2-3 สัปดาห์ อาการควรหายแล้ว

3. การใส่เฝือกสบฟัน ในช่วงเวลาสั้นๆ ไม่มีผลต่อรูปหน้าครับ ระวังการทำความสะอาดดีกว่า

หมอขอแนะนำเพิ่มดังนี้ คือ ถ้าเรื่มมีอาการให้

• รับประทานอาหารอ่อน ให้ขากรรไกรได้พักบ้าง
• หลีกเลี่ยงการเคี้ยวเป็นระยะเวลานาน หรืออ้าปากกว้าง เช่น เคี้ยวหมากฝรั่งนานๆ
• ประคบบริเวณที่ปวดด้วยน้ำอุ่น ยาแก้ปวด ช่วยบรรเทาอาการปวดได้
• อย่าให้เครียด อาจใช้ยาลดความกังวล
• อย่าอดนอน นอนพักให้พอ

แต่ในกรณีที่เป็นมากมีอาการมานาน อาการจะไม่หายเอง ให้พบทันตแพทย์เพื่อแก้ไขส่วนที่เกี่ยวกับฟัน ส่วนแพทย์จะรักษาด้วยการใช้ยาหรือผ่าตัดครับ

ขอบคุณคุณหมอมากนะคะ แต่อยากจะถามเพิ่มเติมอีกเล็กน้อยค่ะ

คืออยากเล่าประวัติสักนิดว่า อาการนี้เป็นมาประมาณสี่ห้าเดือนแล้วค่ะ ยอมรับว่าเป็นคนเครียดง่ายและเรียนหนักอย่างที่คุรหมอว่าเลยค่ะ ครั้งแรกคือตื่นมามีอาการขากรรไกรค้างค่ะ ตอนนั้นไม่รู้เรื่องเลยฝืนอ้าปากให้ได้ ปรากฎว่าเหมือนขากรรไกรมันเคลื่อนแล้วก็เกิดเสียงมาจนวันนี้ หลังจากนั้นประมาณเดือนครึ่งก็ไปหาหมอ คุณหมอก็ตรวจดูแล้วพิมพ์รูปฟันไปจนเพิ่งไปรับเฝือกสบฟันเมื่อหลังปีใหม่นี่เอง

ประเด็นคือไม่ค่อยทราบข้อมูลเท่าไหร่เพราะส่วนใหญ่ทำกับนักศึกษา เค้าไม่ได้บอกว่าควรใส่ถึงเมื่อไหร่ แต่แว่วๆว่าเค้าบอกเสียงจะไม่หาย แค่ช่วยให้ขากรรไกรไม่อักเสบหนักกว่าเดิม คุณหมอบอกแต่ว่าปลายเดือนให้มาหาอีกเพื่อติดตามการใส่เลยเดาว่าระยะเวลาที่ต้องใส่คงนานแน่นอนก็เลยอยากให้คุณหมอพิจารณาตัวเฝือกสบฟันเล็กน้อยค่ะ เพราะส่วนตัวคิดว่ามีแบบเดียวไม่นึกว่ามีหลายแบบ ว่าแบบนี้(เป็นพลาสติกแข็งๆใส่แต่ฟันบนคล้ายในรูป)

จะทำให้เสียงคลิกหายไปได้มั้ยค่ะและจะทำให้รูปหน้าเปลี่ยนมั้ย

เรียนคุณ kissingrain

ทางเว็บขอตัดส่วนที่เป็นภาพและชื่อเว็บไซต์ที่คุณส่งมาด้วยออกจากคำถามที่นำลงในเว็บบอร์ดของเรา เนื่องจากอาจมีปัญหาทางลิขสิทธิ์ แต่ได้ส่งรูปให้กับท่านอาจารย์เชวงเกียรติในการตอบคำถามคุณคะ

พญ. พวงทอง ไกรพิบูลย์

ขอบคุณค่ะคุณหมอและขออภัยด้วยค่ะ คือลงรูปที่ถ่ายเองไม่ได้เลยไปหารูปที่คล้ายกันมาแต่ลืมคิดถึงเรื่องนั้น ขออภัยด้วยนะคะ

ข้อมูลที่ให้มาใหม่คือ คุณเคยมีอาการของขากรรไกรค้างมาหนึ่งครั้งเมื่อห้าเดือนก่อน ทำให้เกิดเสียงที่ข้อต่อขากรรไกร และได้ไปรักษาโดยการใส่เฝือกสบฟันตอนนอนกันการกัดฟัน

ถามว่าจะทำให้เสียงคลิกหายไปได้ไหม และจะทำให้รูปหน้าเปลี่ยนหรือใม่

แม้ว่าการอักเสบมาจากการพยายามอ้าปากหรือหุบปากให้ได้ขณะที่ขากรรไกรค้าง คุณจึงมีอาการปวดเพราะบริเวณหัวข้อต่อขากรรไกรไปชนกับกระดูกขมับซึ่งมีเส้นประสาทรับความรู้สึกด้วย การที่มีเสียงคลิกเป็นเพราะหัวข้อต่อขากรรไกรไปชนกับกระดูกขมับโดยที่กระดูกอ่อนที่อยู่บริเวณหัวข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนไปจากตำแหน่งที่เคยทำหน้าที่กันชน ดังนั้นการอ้าปากหรือเคี้ยวจึงมีเสียง อาการมีเสียงคลิกนี้หายได้ครับ เพราะคุณเพิ่งเป็นไม่นานและมีการแก้ไขที่ถูกต้อง ที่สำคัญที่สุดคือคุณอายุน้อย การซ่อมแซมจะเร็ว อย่างที่บอกว่าควรหายใน 2-3 สัปดาห์

แต่คุณต้องระวังการอ้าปากกว้างๆหรือหาว และหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงเช่น การเคี้ยวอาหารเหนียวๆนานๆ การเคี้ยวข้างเดียว (ให้เคี้ยวทั้งสองข้างซ้ายและขวา) อย่าเคี้ยวหมากฝรั่งนานๆ เป็นต้น

ส่วนการค้างของขากรรไกรอาจเป็นได้อีกครับ ถ้าอ้าปากกว้างๆหรือหาว ที่สำคัญ คุณควรเรียนรู้การทำให้ขากรรไกรกลับเข้าที่นะครับ ถ้าค้างอีกจะได้แก้ไขได้ ให้ถามจากหมอที่รักษา และลองซ้อมทำให้ได้ แม้ว่าคุณจะทำการรักษากับนักศึกษา คุณสามารถถามได้ครับหรือจะถามจากอาจารย์ทันตแพทย์ก็ได้ครับ

ที่หมอเขาให้ใส่เฝือกสบฟันตอนนอนกันการกัดฟัน นั้น เพราะวินิจฉัยว่า คุณ kissingrain นอนกัดฟัน ส่วนการนอนกัดฟันควรหาสาเหตุให้เจอ เมื่อแก้ไขก็หายได้เช่นกัน แต่การใส่เฝือกสบฟันตอนนอนช่วยลดแรงไม่ให้กระทบต่อฟันและข้อต่อขากรรไกร ไม่ได้ทำให้หายนอนกัดฟันครับ ตราบใดที่ยังนอนกัดฟัน การใส่เฝือกสบฟันตอนนอนก็มีประโยชน์ครับ

แน่นอน การใส่เฝือกสบฟันตอนนอนไม่ทำให้รูปหน้าเปลี่ยน แม้ว่าจะใส่นานเป็นปี เพราะเฝือกสบฟันแบบที่ใช้ในคนนอนกัดฟัน ทำให้หนาเพียง 1-2 มิลลิเมตร และไม่มีแรงไปทำต่อฟันและกล้ามเนื้อ ไม่ใช่ชนิดที่ออกแบบมาสำหรับการจัดฟัน คุณไม่ต้องกังวลนะครับ

หมายเหตุ: อาการของTMD นอกจากทันแพทย์แล้ว แพทย์สาขาอื่น ก็มีส่วนร่วมในการรักษาด้วยถ้าเป็นมากครับ

ขอบคุณคุณหมอมากนะคะ ได้ความรู้เพิ่มมากเลยค่ะ

สวัสดีค่ะคุณหมอ มีอาการเช่นนี้เรื้อรังมากว่า ห้าปีแล้วค่ะ ลักษณะของเฝือกสบฝันหนา2 เซนติเมตร ซึ่งเมื่ออ่านจากคำตอบ เลยกลัวว่ารูปหน้าจะเปลี่ยน คือ หน้ายื่นขึ้นและคางจากที่เคยยาวก็สั้นลง เมื่อใส่่เฝือกฟันแล้วจะไม่สามารถหุปากตอนนอนได้ นอกจากนั้นยังรู้สึกตอนตื่นนอนว่าตนเองกัดฟันคือขะมีลักษณะเกร็ง ดิฉันพยามประคบน้ำอุ่นเช้าและก่อนนอนอย่างสม่ำเสมอ อยากทราบว่า 

1. เมื่ออาการเรื้อรังขนาดนี้และคิดว่ามีผลต่ารูปหน้า คือปากและคางจะยื่นออกมาเนื่องจากตอนนอนจะพยามปิดปากไม่งั้นคอจะแห้ง ทำให้หน้าอูม ขึ้นกว่าแต่ก่อน ไม่ทราบว่าจากข้อสังเกตของตัวดิฉันนั้นจะสามารถแก้ปัญญาได้อย่างไรบ้างคะ รู้สึกว่าเป็นอาการเรื้อรังและเป็นความเคยชิน

2ดิฉันพอจะมีหนทางทำให้รูปหน้ากลับมาเป็นเหมือนเดิมไหมค่ะ ตอนนี้เครียดมาก เพราะรู้สึกว่าตลอดหลายปีที่ผ่านมาการใส่เฝือกฟันทำให้หน้าอูมขึ้นแต่อาการกัดฟันก็ไม่มีทีท่าว่าจะน้อยลงเลย 

ขอบคณมากๆค่ะคุณหมอ 

คุณ dous กับ คุณ Kissingrain น่าจะไม่ใช่คนเดียวกัน กรณีของคุณ kissingrain มีปัญหาTMD ขากรรไกรเคยค้าง และเพิ่งเริ่มมีอาการครั้งแรก ได้เห็นรูปที่ส่งมาให้ดูเฝือกสบฟันทำไว้ไม่หนา เพียงไม่ให้ฟันสบกันเท่านั้น

แต่คุณ dous มีอาการ เรื้อรังมากว่า ห้าปีแล้ว ลักษณะของเฝือกสบฟันหนา2 เซนติเมตร คุณไม่สามารถหุบปากตอนนอนได้ นอกจากนั้นยังรู้สึกตอนตื่นนอนว่าตนเองกัดฟัน เกร็ง พยายามประคบน้ำอุ่นเช้าและก่อนนอนอย่างสม่ำเสมอ รู้สึกว่าตลอดหลายปีที่ผ่านมาการใส่เฝือกฟันทำให้หน้าอูมขึ้น แต่อาการกัดฟันก็ไม่มีทีท่าว่าจะน้อยลงเลย
การออกแบบเฝือกสบฟันของผู้ป่วยแต่ละคนต่างกัน ขึ้นอยู่กับเป้าหมายที่ต่างกัน บางคนเพื่อการลดแรงกัดที่ฟัน บางคนเพื่อลดแรงที่กระทำต่อข้อต่อของขากรรไกร (กรณีนอนกัดฟัน) บางคนทำให้ขากรรไกรยื่นและถ่างให้อ้าปากมากขึ้นเพื่อลดเสียงลมหายใจจากการนอนกรน (ไม่ใช่นอนกัดฟัน)

เป็นไปได้ที่เฝือกสบฟันที่ทำไว้หนาและออกแบบทำให้ขากรรไกรยื่น รวมทั้งการใส่ไว้นานหลายปี จะทำให้กล้ามเนื้อใบหน้าเปลี่ยนตามการใส่เฝือกฟัน คางจึงดูยึ่นอูมขึ้น แต่เมื่อลดความหนาลง กล้ามเนื้อใบหน้าจะหดลงไม่ยืดตามเฝือกฟันที่บังคับไว้ (ดูคนที่ถอนฟันไปหมดและไม่ได้ใส่ทดแทน ใบหน้าจะสั้นลง เป็นต้น) ดังนั้นการลดความหนาหรือความสูงของเฝือกสบฟัน ก็จะทำให้ใบหน้าค่อยๆกลับมาเหมือนเดิม

คุณ dous รักษามาหลายปี ถ้าพบความผิดปรกติ หรืออาการไม่ดีขึ้น คุณสามารถปรึกษาหรือถามจากหมอที่ทำการรักษาได้ (หมอที่ทำเฝือกสบฟันให้ใส่) ไม่ต้องเครียดนะครับ เพราะความเครียดก็เป็นสาเหตุให้นอนกัดฟันครับ

สวัสดีค่ะคุณหมอ คือเมื่อประมาณช่วงต้นปี ดิฉันมีอาการคล้ายๆๆกับคุณ kissingrain ค่ะ คือเวลานอนจะกัดฟันและมีบางครั้งรู้สึกเหมือนปากเบี้ยวแล้วฟันบนงัดกับฟันล่างเมื่อรู้สึกตัวจะพยายามอ้าปากแต่อ้าไม่ได้ แต่พอลุกขึ้นมานั่งและทำตัวให้ผ่อนคลายสักพักอาการก็จะกลับมาเป็นปกติ "แต่พอไปพบทันตแพทย์เค้าบอกว่าปากไม่ได้เบี้ยวแต่เรานอนกัดฟันแรงเกินไปทำให้รู้สึกแบบนั้น" ตอนแรกคุณหมอบอกว่าแนะนำให้ไปจัดฟัน (เป็นคนที่ฟันสบลึก) แต่คุณหมอบอกว่าจะทำเฝือกสบฟันให้ใส่ก่อนเพื่อป้องกันฟันกระทบกันเพราะฟันล่างเริ่มสึกแล้ว พอถามคุณหมอว่าต้องใส่เฝือกไปนานเเค่ไหนคุณหมอบอกว่าใส่ไปได้เรื่อยๆ แล้วพอดิฉันถามว่าแล้วต้องใส่ไปนานแค่ไหนเพราะหนูต้องการไปจัดฟัน (คุณหมอบอกว่าการใส่เฝือกสบฟันจะแค่ช่วยบรรเทาความเจ็บปวดในช่วงเวลานอน และช่วยลดการกระทบกันของฟันเท่านั้นแต่การจัดฟันจะเป็นการรักษาในระยะยาวมากกว่า แต่พอเราบอกว่าเราไม่ต้องการจัดฟันสถานที่ที่คุณหมอเค้าแนะนำเพราะมันไกลบ้านต้องใช้เวลาในการเดินทางและค่าใช้จ่ายเยอะมาก เค้าก็เลยให้ใส่เฝือสบฟันก่อนและไม่ให้คำตอบว่าต้องใส่นานเค่ไหนและไม่บอกผลการรักษาว่าหลังจากใส่เครื่องมือมาเป็นเวลา 4 สัปดาหอาการเป็นยังไงมีอะไรเปลี่ยนแปลงไหม..?? 

7 พ.ค. 56 ตรวจเช็คช่องปาก และพิมพ์ฟัน

28 พ.ค. 56 นัดใส่อุปกรณ์ครั้งแรก

4 มิ.ย. 56 แก้ไขอุปกรณ์(เจียให้เล็กลงเพราะหมอบอกว่าทำมาใหญ่เกินไป

2 ก.ค. 56 นัดอีกครั้งบอกว่าจะแก้ไขอุปกรณ์เพราะเหลือฟันล่างสามซี่ที่ไม่สัมผัสกับอุปกรณ์

ดิฉันเลยอยากถามว่า

1. การที่ฟันล่างสามซี่ที่ไม่สัมผัสอุปกรณ์มีผลอะไรหรือไม่?

2. หากหยุดใส่เฝือกสบฟันแล้วไปจัดฟันจะเป็นอะไรไหม.?

3. เกี่ยวไหมว่าที่ทันตแพทย์ไม่แจ้งว่าต้องใส่เฝือกนานเท่าไหร่เพราะถ้าเราเลิกใส่แล้วไปจัดฟัน เราจะไม่ได้รักษากับเขาและเราไม่ยอมไปจัดฟันที่ที่เขาแนะนำทำให้เขาไม่ให้คำตอบและนัดเราไปเพื่อไปรักษากับเขาไปเรื่อยๆๆ

*โรงพยาบาลที่ดิฉันไปรักษาเป็นโรงพยาบาลของมหาวิทยาลัยแห้งหนึ่ง ซึ่งผู้ที่ทำการรักษาในแต่ละครั้งไม่ใช่คนเดียวกัน (เพราะเป็นนักศึกษาแพทย์) ทั้งตรวาจเช็ค พิมพ์ฟัน แก้ไขอุปกรณ์ทั้งสองครั้งไม่ซ้ำคนเดิมเลยสักครั้ง (แต่อาจาย์หมอผู้ควบคลุมคนเดิม)