สวัสดีค่ะ หมอขอให้ข้อมูลเรื่องแว่นกันแดด ดังนี้ค่ะ

ประโยชน์ของแว่นกันแดด

1. ช่วยให้มองเห็นภาพคมชัดมากขึ้น (improvement of contrast sensitivity) เนื่องจากในวันที่มีแสงแดดจ้าๆ จะมีแสงประมาณ 10,000-30,000 foot-lamberts โดยแสงระดับนี้จะทำให้จอประสาทตาอิ่มตัว (saturate the retina) ทำให้การมองเห็นภาพลดระดับความคมชัดได้ โดยแว่นกันแดดที่มีความเข้มของสีแว่นมากจะสามารถดูดซับแสงได้ประมาณ 70-80% ทำให้การมองเห็นภาพคมชัดมากขึ้นค่ะ
2. ช่วยให้การปรับสายตาในที่มืดดีขึ้น (improvement of dark adaptation) โดยมีรายงานการอยู่กลางแจ้งโดยเฉพาะการเล่นสกี หรืออยู่ที่ชายหาด ในวันที่มีแสงแดดจัดตลอดทั้งวัน ทำให้เสียการปรับตัวของสายตาในที่มืดมากกว่า 2 วัน ดังนั้นจึงแนะนำให้ใส่แว่นกันแดดเพื่อช่วยลดปัญหาดังกล่าว
3. ช่วยลดการเห็นแสงแตกกระจายเมื่อมองภาพ (reduction of glare sensitivity) โดยเฉพาะแว่นกันแดดที่มีเลนส์โพราไรท์ด้วย (polarized lenses) โดยเฉพาะการใช้สายตา ขณะขับรถ การมองออกไปนอกกระจกที่เป็นแก้ว การมองผิวโลหะ การมองผิวน้ำ ดังนั้นหากต้องขับรถการใช้แว่นชนิดที่มีเลนส์โพราไรท์ก็จะทำให้ลดการเกิดแสงแตกกระจาย ทำให้มองเห็นภาพชัดขึ้นค่ะ นอกจากนั้นหากอยู่กลางแจ้ง มีแสงแดดมาจากทางด้านบนมาก เลนส์ชนิดไล่ระดับความเข้มของเลนส์จากด้านบนลงมาตรงกลางเลนส์ ที่เรียกว่า graded-density ก็จะช่วยลดแสงที่เข้ามาจากทางด้านบนได้ดีขึ้นค่ะ แต่หากแสงเข้ามาทางด้านข้างมากกว่า ก็อาจเลือกเลนส์ชนิดที่เรียกว่า wide-temple ก็จะลดแสงทางด้านข้างได้มากขึ้นค่ะ

ส่วนเรื่องเลนส์ป้องกัน UV นั้น โดยปกติแสง UV จะแบ่งเป็น 3 ชนิด คือ UVA มีความยาวคลื่น 320-400 nm, UVB 290-320 nm และ UVC มีความยาวคลื่นต่ำกว่า 290 nm ค่ะ โดย UVC เกือบทั้งหมดจะถูกชั้น โอโซนดูดซับไว้ แสงอาทิตย์ที่ผ่านมายังพื้นโลกจะมีแสง UV ประมาณ 5% โดยเป็น UVA 90% และ UVB 10% โดยแสง UV จะสะท้อนเข้าตาเราผ่านการสะท้อนที่ผิวโลก อัตราการสะท้อนของแสง UV เข้าตาเรา จึงขึ้นกับพื้นผิวโลกที่เราอยู่ เช่น หากเป็นพื้นหิมะ ก็จะมีการสะท้อนประมาณ 60-80% ถ้าเป็นผิวทราย ก็จะมีการสะท้อนประมาณ 15% หากเป็นผิวน้ำ ก็จะมีการสะท้อนประมาณ 5 % โดยแสง UV นี้จะมีการทำลายเนื้อเยื่อของเรา 2 วิธี คือ การทำลายเนื้อเยื่อของเราโดยตรง โดยการทำลายพันธะที่ยึดเนื้อเยื่อของเราที่เป็นส่วนของโปรตีน เอนไซม์ กรดนิวคลีอิก เป็นต้น กับการทำลายทางอ้อมผ่านทางอนุมูลอิสระ และเนื่องจากการที่แสง UV ทำลายเนื้อเยื่อที่ตาเราจำเป็นต้องใช้เวลานาน ดังนั้นมันจึงเป็นเรื่องที่พิสูจน์ได้ยาก แต่อย่างไรก็ตามการป้องกันไว้ก่อนก็มีประโยชน์ โดยแว่นกันแดดส่วนใหญ่จะดูดซับแสง UV ได้เกือบทั้งหมด ทั้งวัสดุที่เป็นเลนส์แก้วที่เคลือบ (coated clear-glass lenses), เลนส์พลาสติกที่ทำจาก CR-39 หรือ polycarbonate ในบางครั้งก็อาจมีค่าความยาวคลื่นที่แว่นกันแดดนั้นกันได้ รวมไปทั้งการป้องกันแสงสีฟ้าที่อาจทำลายตาเราได้อีกด้วย

ในส่วนเลนส์ที่มีการปรับความเข้นของเลนส์เมื่ออยู่ในที่มืดและสว่างนั้น (photochromic lenses) หลักการทำงานของเลนส์นี้คือ เมื่อเลนส์ได้รับแสง UV หรือแสงคลื่นสั้น เช่น 300-400 nm แสงเหล่านี้ก็จะเปลี่ยนสารอินทรีย์ที่อยู่ในเลนส์ให้มีความเข้มของเลนส์มากขึ้น โดยเมื่อเราอยู่ในที่มีแสงสว่าง เลนส์เหล่านี้สามารถปรับให้เลนส์มีความเข้มจนสามารถดูุดซับแสงได้ประมาณ 80% และเมื่อเราอยู่ในที่มีแสงสว่างลดลง เลนส์ก็จะปรับให้มีการดูดซับแสงลดลง เหลือประมาณ 20% ได้ แต่ในบางครั้งการปรับความสว่างหรือความมืดของเลนส์เหล่านี้จะใช้เวลาสักระยะหนึ่ง โดยเฉพาะการปรับให้เลนส์มีความสว่างหลังการเลนส์ปรับตัวให้มืดแล้ว ดังนั้น การใช้เลนส์เหล่านี้อาจเป็นปัญหาสำหรับคนที่จำเป็นต้องเปลี่ยนที่มีมีแสงมากกับน้อยบ่อยๆ และในปัจจุบันกระจกรถยนต์หรือกระจกหน้าต่างในหลายๆ ที่จะสามารถดูดซับแสง UV ได้อยู่แล้ว ทำให้ผู้ที่ใช้แว่นจากเลนส์เหล่านี้ เลนส์จะไม่ค่อยสีเข้มได้ แต่หากอยู่ในทีมีอุณหภูมิต่ำๆ เลนส์เหล่านี้ก็อาจมีสีเข้มกว่าปกติได้ โดยเฉพาะวันที่มีเมฆมาก อย่างไรก็ตามเลนส์นี้เมื่ออยู่ในภาวะที่มีสีเข้มก็สามารถดูดซับแสง UV ได้เป็นอย่างดีค่ะ

พญ.มณฑากร อภิญญาณกุล
จักษุแพทย์