สัญลักษณ์โรคมะเร็ง (Symbol of cancer)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 5 พฤษภาคม 2561
- Tweet
- เนื้องอก (Tumor)
- มะเร็ง (Cancer)
- ยาเคมีบำบัด (Cancer chemotherapy)
- รังสีรักษา ฉายรังสี ใส่แร่ (Radiation therapy)
- ยารักษาแบบจำเพาะต่อเซลล์มะเร็ง ยารักษาตรงเป้า (Targeted Cell Therapy)
- การดูแลตนเอง การดูแลผู้ป่วยเคมีบำบัด (Coping with chemotherapy)
- การดูแลตนเองเมื่อป่วยเป็นโรคมะเร็ง และการดูแลผู้ป่วยโรคมะเร็ง (Cancer patient self-care and Cancer care)
- ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากเคมีบำบัด และ / หรือรังสีรักษา: การดูแลตนเอง (Selfcare of neutropenia during cancer therapy)
สัญลักษณ์โรคมะเร็ง หรือ สัญลักษณ์มะเร็ง(Symbol of cancer)คือ รูป ”ปู(Crab)” ซึ่งคำว่า”Cancer”ที่ปัจจุบันทางการแพทย์หมายถึง “โรคมะเร็ง” ผู้ที่นำมาคำนี้มาใช้เป็นคนแรก คือ ‘Hippocrates’ แพทย์ชาวกรีกผู้มีชีวิตอยู่ในช่วงก่อนคริสต์ศตวรรษ(BC, Before Christ,ที่370-460)ผู้ได้ชื่อว่าเป็น”บิดาของการแพทย์(Father of Medicine)” ได้ใช้คำว่า Carcinos และคำว่า Carcinoma ที่แปลว่า เหมือนขาปู ในภาษากรีก มาใช้อธิบายลักษะของเนื้องอกชนิดที่มีการลุกลามได้รอบทิศทางเหมือนขาปู(เนื้องอกมะเร็ง/เนื้องอกชนิดร้ายในปัจจุบัน) ซึ่งต่อมา แพทย์ชาวโรมันชื่อ ‘Celsus’ ผู้มีชีวิตอยู่ในช่วงก่อนคริสต์ศตวรรษ 28-50 จึงนำคำว่า Cancerที่ในภาษาโรมันที่แปลว่า “Crab หรือ ปู”เช่นกันมาใช้เรียกเนื้องอกชนิดนี้
ส่วนการใช้สัญลักษณ์รูป”ปู”แทนโรคมะเร็ง จะใช้โดยใคร เริ่มเมื่อไร ไม่มีการระบุในประวัติศาสตร์ แต่ก็เป็นที่นิยมแพร่หลายและเป็นที่เข้าใจกันดีในวงค์การแพทย์ทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยว่า “รูปปู หมายถึง โรคมะเร็ง”
อนึ่ง แพทย์ชาวกรีก ชื่อ ‘Galen’ ที่มีชีวิตอยู่ในช่วงคริสต์ศักราช(AD, Anno Domini,ภาษาลาติน)ที่ 130-200 ได้อธิบายลักษณะเนื้องอกที่ลุกลาม/มะเร็งว่ามีลักษณะเป็นก้อนบวม ภาษากรีก คือ คำว่า Oncos ซึ่งปัจจุบันคำนี้ใช้ทางการแพทย์ที่หมายถึง “การแพทย์ด้านโรคมะเร็ง คือ Oncology” และเรียก “แพทย์ด้านโรคมะเร็งในทุกสาขาย่อยว่า Oncologist”
บรรณานุกรม
- https://www.cancer.org/cancer/cancer-basics/history-of-cancer/what-is-cancer.html [2018,April14]
- https://en.wikipedia.org/wiki/Cancer [2018,April14]
- https://en.wikipedia.org/wiki/Oncology [2018,April14]
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์