ปากแห้ง (Dry mouth)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 22 กรกฎาคม 2555
- Tweet
- เบาหวาน (Diabetes mellitus)
- โรคภูมิต้านตนเอง โรคออโตอิมมูน (Autoimmune disease)
- โรคหนังแข็ง (Scleroderma): มารู้จักโรคหนังแข็งกันเถอะ
- กลุ่มอาการโจเกรน กลุ่มอาการเอสเอส โรคปากแห้งตาแห้ง (Sjogren’s Syndrome: SS)
- กลิ่นปาก (Bad breath)
- ฟันผุ (Dental caries)ุ
- ภาวะขาดน้ำ (Dehydration)
- ยาขับปัสสาวะ (Diuretics Drugs)
- ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาแอนติฮิสตามีน (Antihistamine drug)้
ปากแห้ง (Dry mouth) หรือ ปากคอแห้ง เป็นอาการที่พบได้บ่อย เกิดจากต่อมน้ำลายสร้างน้ำลายน้อยลงกว่าปกติ
สาเหตุของปากแห้งมีได้หลากหลายสาเหตุ ที่พบได้บ่อยคือ
- ภาวะขาดน้ำ
- ผลข้างเคียงจากยาหลายชนิด เช่น ยาแก้แพ้ ยาลดความดันโลหิตบางชนิด ยาทางจิตเวชบางชนิด ยากันชักบางชนิด ยาขับปัสสาวะ
- การหายใจทางปาก
- โรคการอักเสบโดยไม่ติดเชื้อของเนื้อเยื่อเช่น โรคเบาหวาน โรคออโตอิมูน/โรคภูมิต้านตนเองบางชนิด
- โรคของต่อมน้ำลายเช่น ต่อมน้ำลายอักเสบเรื้อรัง
- การฉายรังสีรักษาในโรคมะเร็งส่วนศีรษะและลำคอ (การดูแลตนเองเมื่อฉายรังสีรักษาบริเวณศีรษะและลำคอ)
- และปัญหาทางอารมณ์/จิตใจ
อาการปากแห้งถ้าเกิดขึ้นเรื้อรังจะเป็นสาเหตุ/ปัจจัยเสี่ยงของกลิ่นปากและฟันผุ เพราะจะมีเศษอาหารตกค้างในช่องปากและฟันได้สูงขึ้น จึงเน่าเสียและเป็นแหล่งอาหารของแบคทีเรียเพิ่มขึ้น
การดูแลตนเองที่สำคัญเมื่อมีอาการปากแห้งคือ จิบน้ำบ่อยๆ ลดอาหารหวาน หรืออาหารที่ติดฟันได้ง่าย บ้วนปากทุกครั้งหลังกิน/ดื่มเครื่องดื่ม เคี้ยวหมากฝรั่งชนิดไม่มีน้ำตาลเพื่อกระ ตุ้นการทำงานของต่อมน้ำลาย (ได้ผลในบางคน) แปรงฟันให้สะอาด (อ่านเพิ่มเติมในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง วิธีแปรงฟัน) และรู้จักใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละครั้งก่อนแปรงฟันเข้านอน
Updated 2014, Nov 22
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์