คาร์โบซิสเทอีน (Carbocysteine)
- โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
- 2 สิงหาคม 2563
- Tweet
- บทนำ
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีขนาดรับประทานอย่างไร?
- เมื่อมีการสั่งยาคาร์โบซิสเทอีนควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?
- หากลืมรับประทานยาคาร์โบซิสเทอีนควรทำอย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
- มีข้อควรระวังการใช้ยาคาร์โบซิสเทอีนอย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
- ควรเก็บรักษายาคาร์โบซิสเทอีนอย่างไร?
- ยาคาร์โบซิสเทอีนมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
- บรรณานุกรม
- ยารักษาโรค (Pharmaceutical drug)
- ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด
- ปอดบวม ปอดอักเสบ (Pneumonia)
- โรคติดเชื้อ ภาวะติดเชื้อ (Infectious disease)
- แบคทีเรีย: โรคจากแบคทีเรีย (Bacterial infection)
- เชื้อไวรัส โรคติดเชื้อไวรัส (Viral infection)
- ยาแก้ไอ (Tips cough)
- ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาแอนติฮิสตามีน (Antihistamine drug)
- ยาขับเสมหะ (Expectorants) และยาละลายเสมหะ (Mucolytics)
ทั่วไป
ยาคาร์โบซิสเทอีน (Carbocysteine) ถูกจัดเป็นยาบรรเทาอาการไอ (ยาแก้ไอ) อันเนื่องมา จากมีเสมหะในช่องทางเดินหายใจมาก จึงไม่ควรใช้ร่วมกับยาแก้ไอที่มีฤทธิ์กดศูนย์ควบคุมการไอ หรือยาแก้ไอที่มีฤทธิ์ลดสารคัดหลั่งในหลอดลม (ยาลดน้ำมูก)
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีสรรพคุณ (คุณสมบัติ) อย่างไร?
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีสรรพคุณ/ข้อบ่งใช้:
- ช่วยละลายเสมหะ (ยาละลายเสมหะ) บรรเทาอาการไอจากการมีเสมหะมาก
- บรรเทาอากาไอจากหลอดลมอักเสบเรื้อรัง
- รับประทานเพื่อลดสารคัดหลั่งในช่องทางเดินหายใจก่อนการผ่าตัด
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีกลไกการออกฤทธิ์อย่างไร?
ยาคาร์โบซิสเทอีน มีกลไกการออกฤทธิ์คือ ตัวยาจะละลายเสมหะที่ข้นเหนียวในช่องทางเดินหายใจ ทำให้กำจัดเมือกและเสมหะบริเวณหลอดลมได้ดี ช่วยให้การหายใจโล่งและสะดวกขึ้น
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีรูปแบบการจัดจำหน่ายอย่างไร?
ยาคาร์โบซิสเทอีน มีรูปแบบการจัดจำหน่าย:
- ยาเม็ด ขนาด 375 มิลลิกรัม
- ยาน้ำเชื่อม 100 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร (1 ช้อนชา) และ 250 มิลลิกรัม/5 มิลลิลิตร (1 ช้อนชา)
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีขนาดรับประทานอย่างไร?
ขนาดการใช้ยาคาร์โบซิสเทอีนในแต่ละผู้ป่วย จะแตกต่างกันไป ทั้งนี้ขึ้นกับ อายุ, ความรุนแรงของอาการ, และสภาวะความเจ็บป่วยของร่างกาย ดังนั้นจึงควรให้แพทย์เป็นผู้วินิจฉัยสั่งจ่ายยาที่เหมาะสม ไม่ควรซื้อรับประทานเอง
โดยทั่วไป ขนาดรับประทานสูงสุดในผู้ใหญ่ เมื่อรับประทานวันแรกเริ่มต้นครั้งละไม่เกิน 750 มิลลิ กรัม 3 ครั้งหลังอาหาร, วันที่ 2 รับประทานไม่เกิน 1.5 กรัม/วัน โดยแบ่งรับประทานเหลือ 2 ครั้ง เช้า – เย็น
*****หมายเหตุ: ขนาดยา และระยะเวลาในการใช้ยาที่ระบุในบทความนี้ เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำสั่งใช้ยาของแพทย์ผู้รักษาได้ การใช้ยาที่เหมาะสม ควรต้องปรึกษา แพทย์ หรือเภสัชกร ก่อนเสมอ
เมื่อมีการสั่งยาคาร์โบซิสเทอีนควรแจ้งแพทย์/พยาบาลและเภสัชกรอย่างไร?
เมื่อมีการสั่งยาทุกชนิดรวมทั้งยาคาร์โบซิสเทอีน ผู้ป่วยควรแจ้ง แพทย์ พยาบาล และเภสัชกร เช่น
- ประวัติแพ้ยาทุกชนิดรวมทั้งอาการแพ้ยา เช่น กินยา/ใช้ยาแล้ว คลื่นไส้มาก ขึ้นผื่น หรือแน่น/ หายใจติดขัด/หายใจลำบาก
- มีโรคประจำตัวต่างๆ รวมทั้งกำลังกินยา/ใช้ยาอะไรอยู่ เพราะยาคาร์โบซิสเทอีนอาจส่งผลให้อาการของโรคเหล่านั้นรุนแรงขึ้น หรืออาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่นๆที่กิน/ที่ใช้อยู่ก่อนแล้ว
- หากเป็นสุภาพสตรีควรแจ้งว่าอยู่ในภาวะตั้งครรภ์/มีครรภ์หรือไม่ หรือกำลังให้นมบุตรหรือไม่ เพราะยาอาจจะ/มักผ่านรก หรือผ่านเข้าสู่น้ำนม และเข้าสู่ทารกจนก่อผลข้างเคียงต่อทารกได้
หากลืมรับประทานยาคาร์โบซิสเทอีนควรทำอย่างไร?
หากลืมรับประทานยาคาร์โบซิสเทอีน สามารถรับประทานยาเมื่อนึกขึ้นได้ หากการลืมทานยาใกล้กับมื้อถัดไป ให้รับประทานขนาดปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
ผล/อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (ผลข้างเคียง/ อาการข้างเคียง) ของยาคาร์โบซิสเทอีน เช่น
- คลื่นไส้
- อาจมีเลือดออกในทางเดินอาหาร
- ผื่นคัน
มีข้อควรระวังการใช้ยาคาร์โบซิสเทอีนอย่างไร?
ข้อควรระวังของการใช้ยาคาร์โบซิสเทอีน เช่น
- ห้ามใช้กับผู้แพ้ยานี้
- ในผู้ที่มีประวัติเป็นแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้(แผลเปบติค) อาจเพิ่มโอกาสเกิดเลือดออกจากแผลได้ /เลือดออกในทางเดินอาหาร
- ห้ามใช้ยาหมดอายุ
- ห้ามแบ่งยาให้ผู้อื่นใช้
- ห้ามเก็บยาหมดอายุ
***** อนึ่ง ทุกคนต้องตระหนักถึงความปลอดภัยจากการใช้ ”ยา” ที่รวมถึงยาแผนปัจจุบันทุกชนิด (รวมถึงยาคาร์โบซิสเทอีนด้วย) ยาแผนโบราณ อาหารเสริม ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ทุกชนิด และสมุนไพรต่างๆเสมอ เพราะยามีทั้งให้คุณและให้โทษ ดังนั้นเมื่อมีการใช้ยาทุกชนิดควรต้องปฏิบัติตามข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิดเสมอ (อ่านเพิ่มเติมได้ในเว็บ haamor.com บทความเรื่อง ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด) รวมทั้งควรต้องปรึกษาเภสัชกรประจำร้านขายยาก่อนซื้อยาใช้เองเสมอด้วยเช่นกัน
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาตัวอื่นอย่างไร?
ยังไม่มีรายงานพบว่ายาคาร์โบซิสเทอีนมีปฏิกิริยาระหว่างยากับยาอื่น
ควรเก็บรักษายาคาร์โบซิสเทอีนอย่างไร?
ควรเก็บรักษายาคาร์โบซิสเทอีน เช่น
- เก็บยาให้พ้นแสงแดด
- ไม่เก็บยาในที่ชื้น
- สามารถเก็บยาที่อุณหภูมิห้องได้
- ไม่ควรเก็บยาที่หมดอายุ
- เก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
- ไม่ควรเก็บยาในห้องน้ำ
ยาคาร์โบซิสเทอีนมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
ยาชื่อการค้าของยาคาร์โบซิสเทอีน และบริษัทผู้ผลิตยา เช่น
| ชื่อการค้า | บริษัทผู้ผลิต |
|---|---|
| BOCYTIN (โบซีทิน) | Asian Pharm |
| CARBOCTER (คาร์บอกเตอร์) | Pharmasant Lab |
| CARBOMED (คาโบเมด) | Medicine Products |
| COPHARMEX (โคฟาร์เมกซ์) | Community Pharm PCL |
| EXFLEM (เอ็กซ์เฟลม) | Stada |
| FLEMEX/FLEMEX KIDS (เฟลมเมกซ์ / เฟลมเมกซ์ คิดซ์) | Gemardi |
| FLUIFORT (ฟลูอิฟอร์ท) | Eurodrug |
| I - COF (ไอ-คอฟ) | T.C. Pharma - Chem |
| MUCOLEX (มูโคเลกซ์) | Pharmahof |
| MUCOMEX (มูโคเมกซ์) | Greater Pharma |
| MUFLEX (มูเฟลกซ์) | T.O. Chemicals |
| MURHINAL (มูไรนัล) | Farmaline |
| RHINATHIOL (ไรนาไทออล) | Sanofi – Aventis |
| RHINEX (ไรเนกซ์) | Stada |
| SIFLEX (ไซเฟลกซ์) | Siam Bheasach |
| SOLMUX CAPSULE (โซลมักซ์ แคปซูล) | Westmont |
| SOLMUX SUSPENSION (โซลมักซ์ ซัสเพนชัน) | Pediatrica |
| THROATSIL – CBS (โทรแอทซิล - ซีบีเอส ) | Millimed |
บรรณานุกรม
1 http://www.mims.com/Thailand/drug/AdvancedSearch/[2020,Aug1]
2 http://en.wikipedia.org/wiki/Carbocisteine [2020,Aug1]
