กระดูกสันหลัง (Human vertebral column หรือ Human spine)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 2 พฤศจิกายน 2556
  • Tweet

กระดูกสันหลัง ความหมายจากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถึง กระดูกที่อยู่ในแนวกึ่งกลางทางด้านหลังของลำตัว เป็นแกนของร่างกาย มีลักษณะเป็นข้อๆต่อกันเป็นแนว ตั้งแต่บริเวณคอต่อจนถึงบริเวณด้านหลังของทวารหนัก ทำหน้าที่ป้องกันอันตรายให้แก่ไขสันหลัง ซึ่งเป็นความหมายเดียวกับทางการแพทย์

กระดูกสันหลังของคน นอกจากทำหน้าที่ปกป้องไขสันหลังแล้ว ยังทำหน้าที่

  • คงรูปร่าง
  • ให้ความสูง
  • เป็นที่เกาะยึดของกล้ามเนื้อต่างๆ
  • เป็นทางออกของเส้นประสาทจากไขสันหลัง สู่ส่วนต่างๆของร่างกาย
  • และช่วยในการเคลื่อนไหวร่างกาย

กระดูกสันหลังของคน จะแบ่งเป็น 5 ระดับ คือ

  • กระดูกคอ (Cervical vertebrae ย่อว่า C-spine) มีทั้งหมด 7 ข้อ
  • ต่อจากกระดูกคอลงไป คือ กระดูกสันหลังส่วนอก หรือ กระดูกหลังส่วนบน (Thoracic verte brae หรือ Dorsal vertebrae ย่อว่า T spine หรือ D spine) มีทั้งหมด 12 ข้อ
  • กระดูกเอว (Lumbar vertebrae ย่อว่า L spine) อยู่ต่อจากกระดูกสันหลังส่วนอกลงมา มีทั้ง หมด 5 ข้อ
  • กระดูกใต้กระเบนเหน็บ (Sacrum ย่อว่า S spine) อยู่ต่อจากกระดูกเอวลงมา มีทั้งหมด 5 ข้อ โดยทั้ง 5 ข้อหลอมรวมเป็นกระดูกชิ้นเดียวกัน
  • และกระดูกสันหลังชิ้นสุดท้าย คือ กระดูกก้นกบ (Coccyx) ทั่วไปมีประมาณ 4 ข้อ แต่ในบางคนอาจมี 3 หรือ มี 5 ข้อได้

โรคของกระดูกสันหลังที่พบได้บ่อย คือ โรคปวดหลัง:ปวดหลังจากหมอนรองกระดูกสันหลัง, โรคกระดูกสันหลังคด, โรคกระดูกสันหลังเสื่อม, กระดูกสันหลังหัก, และโรคกระดูกสันหลังเคลื่อน

อาการพบบ่อยจากโรคของกระดูกสันหลัง คือ อาการปวดคอ ปวดหลัง โดยอาจร่วมกับอาการชา มือ แขน ขา เท้า ทั้งนี้ขึ้นกับว่าเป็นโรคของกระดูกสันหลังส่วนใดของร่างกาย ดังนั้น ถ้ามีอาการปวดในแนวกระดูกสันหลังเรื้อรัง โดยเฉพาะถ้ามีอาการ ชา ดังกล่าวร่วมด้วย ควรพบแพทย์เสมอ

บรรณานุกรม

  1. Vertebra http://medical-dictionary.thefreedictionary.com/dorsal+vertebrae [2013,Oct16].