เยื่อหุ้มสมอง Meninges

เยื่อหุ้มสมอง (Meninges)

โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
27 เมษายน 2561
Tweet

บทความที่เกี่ยวข้อง

เยื่อหุ้มสมอง(Meninges) เป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่เรียกว่า เนื้อเยื่อเส้นใย (Fibrous tissue) ที่ห่อหุ้มสมองและไขสันหลัง โดยมีหน้าที่ร่วมกับน้ำหล่อเลี้ยงสมองแลไขสันหลังในการปกป้องสมองและไขสันหลัง

เยื่อหุ้มสมอง มี 3 ชั้น คือ

ชั้นนอกสุดที่อยู่ติดกับกะโหลกและกระดูกสันหลัง เรียกว่า Dura mater หรือเรียกสั้นๆว่า Dura
ชั้นกลาง เรียกว่า Arachnoid mater หรือเรียกสั้นๆว่า Arachnoid และ
ชั้นในสุดที่ติดกับสมองและไขสันหลัง เรียกว่า Pia mater หรือเรียกสั้นๆว่า Pia

ทั้งนี้ระหว่างชั้นต่างๆของเยื่อหุ้มสมองจะมีช่องว่าง ที่ในภาวะปกติจะไม่เห็นเป็นช่องว่าง (Potential space) โดยจะเป็นช่องว่างที่เกิดเลือดออกและมีเลือดขังเมื่อมีอุบัติเหตุที่สมอง หรือเมื่อมีภาวะเลือดออกในสมอง ซึ่งก่อให้เกิดอาการผิดปกติทางสมองขึ้นได้อย่างรุนแรง เช่น อาการปวดศีรษะร้ายแรง และ/หรือ ภาวะสมองบวม เป็นต้น โดยช่องว่างที่อยู่ระหว่างชั้น Dura และ Arachnoid เรียกว่า Subdural space ส่วนช่องระหว่างชั้น Arachnoid กับชั้น Pia เรียกว่า Subarachnoid space ซึ่งเมื่อมีเลือดออกระหว่างชั้นต่างๆ/ช่องว่างเหล่านี้ จัดเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบไปโรงพยาบาลทันที ได้แก่

ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นนอก
ภาวะเลือดออกเหนือเยื่อหุ้มสมองชั้นนอก
เลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นกลาง

โรคต่างๆของเยื่อหุ้มสมอง ที่พบได้บ่อย นอกจากภาวะเลือดออกดังกล่าว คือ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ และเนื้องอกสมองที่เรียกว่า Meningioma ซึ่งจัดเป็นเนื้องอกสมองชนิดหนึ่ง

บรรณานุกรม