อัตราการหายใจ (Respiratory rate)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 25 มีนาคม 2556
  • Tweet

อัตราการหายใจ หรือ Respiratory rate มักเขียนย่อว่า RR หรือ R คือการจับวัดอัตราการหายใจเข้าออกในระยะเวลา 1 นาทีโดยเป็น 1 ใน 4 ของสัญญาณชีพ ที่ใช้เป็นตัวบอกถึงความปกติและผิดปกติของร่างกาย ทั้งในด้านอารมณ์จิตใจ (เช่น โกรธ เศร้าหมอง) โรคของอวัยวะต่างๆ (เช่น การติดเชื้อ ) และโรคของปอด (เช่น โรคปอดอักเสบ ปอดบวม)

การตรวจนับอัตราการหายใจ ทำได้โดย ผู้ป่วยอยู่ในท่านั่ง หรือ นอน ผู้ตรวจนับจะให้ผู้ป่วยหายใจตามปกติ และจะเฝ้าดูการขยายตัวของทรวงอกร่วมกับการจับเวลา เมื่อหน้าอกขยาย 1 ครั้งนับเป็น 1 และนับการขยายของหน้าอกไปเรื่อยๆจนครบ 1 นาที

อัตราการหายใจของผู้ใหญ่ปกติจะประมาณ 12-18 ครั้งต่อนาที ทั้งนี้ในคนปกติอัตราการหายใจจะเปลี่ยนแปลงเร็วหรือช้าได้ ทั้งนี้ขึ้นกับอายุ (เด็กจะหายใจเร็วกว่าผู้ใหญ่) ช่วงพักจะหายใจช้ากว่าเมื่อออกแรง คนอ้วนจะหายใจเร็วกว่าคนผอม และอารมณ์ (เมื่อโกรธ กลัว จะหาย ใจเร็วขึ้น) ส่วนภาวะผิดปกติต่างๆ รวมทั้งโรคก็จะส่งผลถึงอัตราการหายใจเช่นกัน เช่น อัตราการหายใจจะสูงขึ้นเมื่อ มีไข้ ภาวะขาดน้ำ ภาวะขาดสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย โรคของปอด หรือ โรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ เป็นต้น

บรรณานุกรม

  1. Respiratory rate http://en.wikipedia.org/wiki/Respiratory_rate [2013,March6].