สีปัสสาวะ (Urine color)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 6 กันยายน 2558
  • Tweet
บทความที่เกี่ยวข้อง
สีปัสสาวะ

ปัสสาวะปกติมีสีเหลืองอ่อน แต่ถ้าดื่มน้ำมาก สีอาจออกไปทางใส ไม่มีสี แต่ถ้าดื่มน้ำน้อย สีปัสสาวะจะเหลืองเข้มขึ้น สีเหลืองของปัสสาวะได้จากสีของสารที่เรียกว่า ยูโรบิลิน (Urobilin) ซึ่งได้มาจากสารที่เรียกว่า ฮีม (Heme) ซึ่งเป็นส่วนประกอบของเม็ดเลือดแดง เมื่อเม็ดเลือดแดงตายตามธรรมชาติ สารฮีมจะสลายตัวให้เป็นสารยูโรบิลิน ซึ่งร่างกายจะกำจัดออกทางปัสสาวะ และทางน้ำดีของตับ อย่างไรก็ตามสีของปัสสาวะยังขึ้นกับสีของอาหารรวมทั้งผัก ผลไม้ สีที่ใส่ในอาหาร ในนม และในเครื่องดื่มต่างๆ และจากสียาที่บริโภคด้วย

ปัสสาวะที่มีสีผิดปกติที่อาจเกิดจากโรคหรือภาวะต่างๆคือ

  • สีเหลืองเข้มแต่ไม่มาก เกิดจากภาวะขาดน้ำ
  • สีเหลืองเข้มคล้ำ เกิดจากโรคไวรัสตับอักเสบ โรคตับอักเสบจากสาเหตุอื่นๆ หรือโรคจากการมีการอุดกั้นทางเดินน้ำดี หรือโรคมะเร็งตับชนิดเกิดจากท่อน้ำดีในตับ โรคตับอ่อนอักเสบ โรคมะเร็งตับอ่อน
  • ใส ไม่มีสี เกิดจากดื่มน้ำมาก โรคเบาจืด
  • สีแดงหรือเป็นเลือด เกิดจากมีการอักเสบ แผล นิ่ว หรือมีเลือดออกในอวัยวะในระบบทางเดินปัสสาวะ (เม็ดเลือดแดงในปัสสาวะ)
  • สีโคลา เกิดจากภาวะขาดเอนไซม์จีซิกพีดี
  • สีน้ำตาลแดง เกิดจากโรคทางพันธุกรรมที่ขาดเอนไซม์ในการสร้างสารฮีมในเม็ดเลือดแดงเรียกว่า โรค Porphyria
  • ขาวขุ่นเหมือนนม (Chyluria) เป็นปัสสาวะที่มีน้ำเหลืองหรือไขมันปนเช่น ในโรคเท้าช้าง หรือผลข้างเคียงหลังการผ่าตัดไตเพียงบางส่วน (Partial nephrectomy) หรือการจี้ไตด้วยไฟฟ้าหรือคลื่นเสียง (Ablative) ซึ่งเป็นวิธีรักษาโรคบางชนิดเช่น เนื้องอก หรือจากอุบัติเหตุของไต

บรรณานุกรม

  1. http://en.wikipedia.org/wiki/Urine [2015,Aug15]
    2. Updated 2015, Aug 15