คุยกับหมอสมศักดิ์ เทียมเก่า ตอน: ความแตกต่างระหว่างสิทธิ์การรักษา
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 29 ธันวาคม 2560
- Tweet
คนส่วนใหญ่มีความเชื่อฝังใจเลยว่าสิทธิ์บัตรทอง สิทธิ์ประกันสังคม สิทธิ์ข้าราชการนั้นมีความแตกต่างกัน สิทธิ์บัตรทองนั้นไม่ดีแน่ เพราะฟรี ของฟรีจะดีได้อย่างไร ยิ่งมีข่าวผลการศึกษาของหลายหน่วยงานระบุว่า ผู้ใช้สิทธิ์การรักษา 30 บาทรักษาทุกโรคนั้นมีการเสียชีวิตสูงกว่าสิทธิ์อื่นๆ
ผมเองอยากให้มองอย่างใจเป็นกลางครับ การรักษาที่แพทย์ พยาบาล ทีมสาธารณสุขทั้งหลายให้การรักษานั้นเป็นไปตามหลักการรักษาที่เป็นมาตรฐาน สิทธิ์การรักษาเองมีผลต่อการตัดสินใจของแพทย์ในการรักษาบางส่วนเท่านั้น เช่น การส่งต่อ ก็ควรส่งต่อผู้ป่วยไปรับการรักษาตามสิทธิ์การรักษา ถ้าการรักษานั้นสามารถให้การรักษาได้เหมือนกัน เช่น โรงพยาบาลจังหวัดกับโรงพยาบาลมหาวิทยาลัย การพิจารณาการใช้ยาที่อยู่นอกเหนือบัญชียาหลักแห่งชาติ การสั่งยาในกรณีการรักษาต่อเนื่องระยะยาวที่แพทย์จะมีข้อจำกัดในระยะเวลาหรือจำนวนยาที่จะสั่งให้ไปทานต่อที่บ้าน เป็นต้น แต่การรักษาใดๆ ที่เป็นไปตามมาตรฐานการรักษาของประเทศก็จะได้รับการรักษาเหมือนกันทั้ง 3 สิทธิ์การรักษา ลองดูในตัวอย่างต่อไปนี้
การรักษา | 30 บาทรักษาทุกโรค | ข้าราชการ | ประกันสังคม | หมายเหตุ |
ยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ | ฟรี | ฟรี | ฟรี | - |
ยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติ | ขึ้นกับความจำเป็น | ฟรี ถ้ามีหนังสือรับรอง | ขึ้นกับนโยบายของแต่ละที่ | ถ้าไม่ทางเลือกอื่นจริงๆ ก็ฟรี |
การตรวจเพิ่มเติม | ฟรี | ฟรี | ฟรี | ถ้าแพทย์สั่งและมีใน รพ. |
อุปกรณ์ทางการแพทย์ | ฟรี แต่บางชนิดต้องเสียเงิน | ฟรี ตามมาตรฐาน | ฟรี แต่บางชนิดต้องเสียเงิน | ขึ้นกับนโยบายในแต่ละ รพ. |
ค่าห้องพิเศษ | จ่ายเพิ่มจากปกติ | ขึ้นกับระดับซี และ รพ. | จ่ายเพิ่มจากปกติ | ขึ้นกับนโยบายในแต่ละ รพ. |
ยา จำนวนยาที่ได้ต่อครั้ง | 1-3 เดือน | 3 เดือน | 1-3 เดือน | ขึ้นกับนโยบายในแต่ละ รพ. |
คลินิกนอกเวลา | จ่ายเพิ่ม หรือจ่ายทั้งหมด | จ่ายเพิ่มค่าแพทย์ | จ่ายเพิ่มค่าแพทย์ | ขึ้นกับนโยบายในแต่ละ รพ. |
ค่าชดเชยทางการแพทย์ | มี | ไม่มี | มีแนวทางชดเชยชัดเจน | เป็นแต่ละกรณี |
ฝากท้อง | ฟรี | ฟรี | เสียค่าใช้จ่าย | ได้ค่าดูแล ชดเชยหลังคลอด สำหรับประกันสังคม |
สถานพยาบาล | ใกล้บ้าน | ขึ้นทะเบียน และที่อื่นๆ | ขึ้นทะเบียน | ฉุกเฉินใช้ได้ทุกที่ 72 ชั่วโมง |
จากข้อมูลข้างต้น ผมอยากให้ความมั่นใจกับคนไทยทุกคนว่าทุกสิทธิ์การรักษานั้นมีความปลอดภัย มาตรฐานการรักษาเดียวกัน สิ่งที่แตกต่างกันนั้นเป็นเพียงรายละเอียดบางอย่างเท่านั้น และแพทย์ให้การรักษาตามมาตรฐานการรักษา มิได้คำนึงถึงสิทธิ์การรักษาเป็นหลัก