คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ยาลดกรด
ยาลดกรด (Antacid) คือ ยาช่วยปรับความเป็นกรดด่างในกระเพาะอาหารให้อยู่ในสมดุล โดยตัวยามีสภาวะเป็นด่าง ออกฤทธิ์ลดกรดโดยการสะเทิน (ทำให้เป็นกลาง) กับกรดในทางเดินอาหาร เมื่อความเป็นกรดในกระเพาะอาหารลดลงจึงทำให้อาการปวดท้องหรือแสบท้องบรรเทาลงได้ และเป็นยาที่มักใช้ร่วมกับยาระบบทางเดินอาหารในกลุ่มอื่นๆ
- บรรเทาอาการอาหารไม่ย่อยเนื่องจากแผลที่ทางเดินอาหาร (Ulcer dyspepsia) เช่น แผลในกระเพาะอาหาร
- บรรเทาอาการอาหารไม่ย่อยชนิดไม่มีแผลที่ทางเดินอาหาร (Functional or Non – ulcer dyspepsia)
- บรรเทาอาการอาหารไม่ย่อยเนื่องจากกรดไหลย้อน ชนิดไม่ก่อให้เกิดแผลที่หลอดอาหาร (Non–erosive gastro–esophageal reflux)
- บรรเทาอาการปวดท้อง อาการแสบร้อนกลางอก และใช้เคลือบแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
|
ชนิดของยาลดกรด |
ข้อห้ามใช้ |
อาการไม่พึงประสงค์ |
|
Aluminium hydroxide |
ทารกแรกเกิด ผู้มีภาวะฟอสเฟต/ฟอสฟอรัสในเลือดต่ำหรือในภาวะไตวาย |
ทำให้เกิดอาการท้องผูก ซึ่งพบได้บ่อยที่สุด อาจส่งผลให้เกิดภาวะลำไส้อุดตัน/ลำไส้อุดกั้นจากก้อนอุจจาระ หรือโรคริดสีดวงทวาร และหากใช้ยานี้นานเกินไป อาจทำให้เกิดภาวะฟอสเฟตในเลือดต่ำที่ส่งผลต่อเนื่องให้เกิดโรคกระดูกพรุน และโรคกระดูกน่วมกระดูกอ่อน |
|
Magnesium hydroxide / Milk of Magnesia / MOM |
ผู้ป่วยโรคไต |
ทำให้คลื่นไส้อาเจียน เกิดภาวะขาดน้ำ |
|
Sodium bicarbonate / Baking Soda / Sodamint |
ผู้มีภาวะด่างเกินในกระแสเลือด/เลือดเป็นด่าง (Alkalosis) ภาวะโซเดียมในเลือดสูง แคลเซียมในเลือดสูง และภาวะปอดบวมน้ำอย่างรุนแรง |
ทำให้เกิดภาวะด่างเกินในกระแสเลือด/เลือดเป็นด่าง อารมณ์เปลี่ยนแปลง/อารมณ์แปรปรวน เหนื่อยหอบ/หายใจลำบาก โซเดียมในเลือดสูง แคลเซียมในเลือดต่ำ หัวใจเต้นผิดปกติ |
|
Bismuth subsalicylate |
ผู้เคยมีประวัติเกิดเลือดออกในทางเดินอาหารอย่างรุนแรง |
ทำให้เกิดอาการท้องผูก เป็นพิษต่อระบบประสาท |
|
Calcium carbonate |
ผู้เป็นโรคนิ่วในไต หรือเคยมีประวัติเป็นโรคนิ่วในไต, ผู้มีภาวะแคลเซียมในเลือดสูง และฟอสเฟตในเลือดต่ำ |
ทำให้เกิดอาการท้องผูก ท้องอืด เกิดภาวะแคลเซียมในเลือดสูง ภาวะด่างเกินในกระแสเลือด ไตวาย |