คำถามเกี่ยวกับยา
โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
เรื่อง : ไดอะซีแพม (Diazepam)
ยาไดอะซีแพม (Diazepam) หรือชื่อการค้าที่คนมักรู้จัก คือ แวเลียม (Valium) จัดอยู่ในกลุ่มวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ถูกนำมาใช้รักษาได้หลายอาการโรค อาทิเช่น
- ใช้รักษาภาวะเครียด หรือ อาการวิตกกังวล
- ช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัว ลดอาการชักเกร็ง
- ใช้รักษาภาวะนอนไม่หลับ
- ใช้รักษาโรคพิษสุราเรื้อรัง ผู้ที่ติดฝิ่น
- อาการง่วงนอน
- จิตใจไม่ปกติ
- ความจำเสื่อม
- การมองเห็นไม่ชัดเจน
- อาจพบอาการปัสสาวะติดขัด / ปัสสาวะลำบาก
- กดการหายใจ / การหายใจผิดปกติ
- ความดันโลหิตต่ำ
- ห้ามใช้ยากับหญิงมีครรภ์ (เพราะอาจทำให้ทารกพิการแต่กำเนิดได้) และหญิงที่อยู่ในภาวะให้นมบุตร (เพราะยาจะปนมาในน้ำนม ส่งผลให้เด็กนอนหลับ ง่วงซึมตลอดเวลา ขาดอาหารได้)
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยด้วยโรคต้อหิน เพราะอาการโรคต้อหินอาจรุนแรงขึ้นได้
- ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยด้วยโรคจิตที่อยู่ในระยะรุนแรง
- ระวังการใช้ยากับ ผู้สูงอายุ เด็กแรกคลอด ผู้ป่วยด้วยโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงเอมจี (Myasthenia Gravis) เพราะผลข้างเคียงจากยานี้อาจสูงขึ้น
- ระวังการใช้ยานี้กับผู้ที่ป่วยด้วยโรคหัวใจ ผู้ที่มีภาวะบกพร่องในระบบทางเดินหายใจ เพราะอาจทำให้อาการของโรคเหล่านี้รุนแรงขึ้น
- หลีกเลี่ยงการใช้ยากับผู้ป่วยด้วย โรคตับ และโรคไต เพราะผลข้างเคียงจากยาจะสูงขึ้น
- การรับประทานไดอะซีแพมร่วมกับยาบรรเทาปวด/ยาแก้ปวด ในกลุ่มโอปิออยด์ (ฝิ่น) เช่น Codeine, Fentanyl, Tramadol สามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียงตามมา เช่น ง่วงนอนและวิงเวียนศีรษะมากขึ้น
- การใช้ยาไดอะซีแพมร่วมกับยาแก้แพ้หรือยาแก้หวัด เช่น Brompheniramine, Chlorpheniramine, Cetirizine สามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ง่วงนอน วิงเวียนศีรษะ
- การใช้ยาไดอะซีแพมร่วมกับยาลดความดันโลหิตสูง เช่น Atenolol, Nadolol สามารถส่งผลให้ความดันโลหิตลดลงได้มากขึ้น มีอาการปวดศีรษะ วิงเวียน และเป็นลม ได้
- การใช้ยาไดอะซีแพมร่วมกับยาที่กระตุ้นให้อยากอาหาร เช่น Cyproheptadine สามารถก่อให้เกิด อาการง่วงนอน วิงเวียนศีรษะ