logo

คำถามจาก วิกิโรค

Home / FAQ โรค/ ท้องเสีย

คำถามเกี่ยวกับโรค

โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล

เรื่อง : ท้องเสีย

ท้องเสีย ท้องร่วง ท้องเดิน ถ่ายท้อง (Diarrhea) คือ อาการที่ถ่ายอุจจาระเหลวเป็นน้ำ เป็นมูก หรือเป็นมูกเลือด ติดต่อกันอย่างน้อยในแต่ละวัน 3 ครั้งขึ้นไปเรียกว่า ท้องเสียเฉียบพลัน แต่ถ้าท้องเสียเป็นๆ หายๆ หรือต่อเนื่องนานตั้งแต่ 4 สัปดาห์ขึ้นไปเรียกว่า ท้องเสียเรื้อรัง

  • ระบบทางเดินอาหารติดเชื้อ โดยเชื้อที่พบบ่อยได้แก่ เชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส เชื้อบิด และพยาธิ
  • โรคกลุ่มอาการดูดซึมอาหารได้น้อย (Malabsorption syndrome) 
  • ผลข้างเคียงของยาบางชนิด เช่น กลุ่มยาแก้ปวดเอ็นเสดส์ ยาปฏิชีวนะ ยาโรคเกาต์บางชนิด และยาเคมีบำบัด
  • ผลข้างเคียงจากฉายรังสีรักษาในโรคมะเร็งของบริเวณช่องท้องและช่องท้องน้อย
  • ปวดท้อง ปวดมวนท้อง ปวดท้องแบบปวดเบ่ง
  • อ่อนเพลีย
  • กระหายน้ำมาก
  • ปัสสาวะน้อย ปัสสาวะมีสีเหลืองเข็มจัด
  • ปากแห้ง ลิ้นแห้ง ผิวแห้ง เมื่อเป็นมากตาจะลึกโหล เพราะเนื้อเยื่อรอบๆ ตาขาดน้ำไปด้วย
  • กรณีขาดน้ำรุนแรงจะ วิงเวียน มึนงง กระสับกระส่าย และช็อกในที่สุด
  • ในเด็กอ่อนซึ่งมักจะไม่มีปัสสาวะเลย กระหม่อมจะบุ๋มลึก และไม่มีน้ำตาเมื่อร้องโยเยหรือร้องไห้
  • ยาบรรเทาปวดท้อง/ยาแก้ปวดท้อง
  • ยาลดไข้
  • ให้น้ำและเกลือแร่ทางหลอดเลือดดำ/ให้น้ำเกลือ กรณีท้องเสียมาก
  • อาจให้ยาปฏิชีวนะเมื่อเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
  • รักษาสุขอนามัย
  • กินอาหารสุกและปรุงใหม่เสมอ ดื่มน้ำสะอาด ระวังการกินน้ำแข็ง และดื่มนมสดเฉพาะที่ผ่านการฆ่าเชื้อแล้วเท่านั้น
  • ไม่ใช้ภาชนะช้อนส้อมแก้วน้ำร่วมกับคนอื่น
  • ปฏิบัติตามข้อแนะนำในการบริโภค คือ ‘กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ’ โดยเฉพาะการล้างมือก่อนการบริโภค และหลังเข้าห้องน้ำ
  • ปรึกษาแพทย์เพื่อฉีดวัคซีนป้องกันโรคที่เป็นสาเหตุที่มีวัคซีนตามคำแนะนำของแพทย์/กระทรวงสาธารณสุข