ไม่ยอมตาย (ตอนที่ 5 และตอนจบ)

TBไม่ยอมตาย-5

      

กรณีที่เป็นสายพันธุ์ที่มีการดื้อยา อาจต้องใช้ยาปฏิชีวนะร่วมกันระหว่างยา Fluoroquinolones และยาฉีด เช่น ยา Amikacin หรือ Capreomycin เป็นระยะเวลานาน 20-30 เดือน นอกจากนี้อาจให้ยาเสริม (Add-on therapy) เช่น ยา

  • Bedaquiline
  • Linezolid

สำหรับผู้ที่เป็นวัณโรคระยะแสดงอาการจะต้องได้รับยาที่ถูกต้องอย่างน้อย 2 สัปดาห์จึงจะปลอดจากการเป็นผู้แพร่กระจายเชื้อ ทั้งนี้ การกินยาให้ครบคอร์สเป็นสิ่งสำคัญ เพราะการเลิกใช้ยาที่เร็วเกินไปหรือการไม่กินยาตามสั่งจะทำให้เชื้อแบคทีเรียยังคงอยู่และดื้อยา ซึ่งจะทำให้รักษาได้ยากและเป็นอันตรายมากขึ้น

ส่วนใหญ่ไม่พบผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่รุนแรง แต่กรณีที่เกิดจะเป็นอันตรายเพราะยารักษาวัณโรคทั้งหมดสามารถมีพิษต่อตับได้สูง ดังนั้นหากกินยาแล้วมีอาการดังต่อไปนี้ให้รีบไปพบแพทย์ทันที

  • คลื่นไส้หรืออาเจียน
  • เบื่ออาหาร
  • ผิวเหลืองเป็นดีซ่าน
  • เป็นไข้นาน 3 วันขึ้นไปโดยไม่มีสาเหตุชัดเจน

การป้องกันการติดเชื้อวัณโรคสามารถทำได้ด้วยการรักษาสุขภาพให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง และฉีดวัคซีน BCG

ส่วนการป้องกันวัณโรคไม่ให้กระจายไปยังคนในครอบครัวและกลุ่มเพื่อนทำได้ด้วยการ

  • อยู่บ้าน แยกตัว
  • อยู่ในที่ที่มีอากาศถ่ายเท
  • ปิดปากเมื่อหัวเราะ จาม หรือไอ และห่อทิชชู่ที่ใช้ให้มิดชิดก่อนทิ้งลงถังขยะ
  • สวมหน้ากากเมื่อต้องพบปะผู้อื่น
  • เคร่งครัดตัวเองในการรักษาและกินยาตามแพทย์สั่ง อย่าหยุดรักษาหรือไม่กินยาตามเวลาเพราะเชื้อจะดื้อยาและทำให้รักษายากขึ้น

แหล่งข้อมูล:

  1. Tuberculosis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tuberculosis/symptoms-causes/syc-20351250 [2020, May 28].
  2. Tuberculosis. https://www.who.int/health-topics/tuberculosis#tab=tab_1 [2020, May 28].
  3. Tuberculosis (TB). https://www.cdc.gov/tb/topic/basics/default.htm[2020, May 28].