TB ไม่ยอมตาย (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 25 พฤษภาคม 2563
  • Tweet
TBไม่ยอมตาย-1

      

นายเฉลิมพล โอสถพรมมา นายแพทย์เชี่ยวชาญ (ด้านเวชกรรมป้องกัน) รักษาราชการแทนผู้อำนวยการสำนักงาน ป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา กล่าวถึง สถานการณ์ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างในปี 2563 (ข้อมูล NTIP ณ วันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2563 ศูนย์วัณโรคท่ี 12 ยะลา) พบว่า

มีการขึ้นทะเบียนรักษาผู้ป่วยวัณโรครายใหม่และกลับเป็นซ้ำจานวน 1,892 ราย คิดเป็นร้อยละ 24.9 โดยจังหวัดที่มีอัตราการมีการขึ้นทะเบียนสูงที่สุดสูงสามอันดับแรก คือ จังหวัดสงขลา จำนวน 709 ราย คิดเป็นร้อยละ 32.3 รองลงมาคือ จังหวัดยะลา จำนวน 199 ราย คิดเป็นร้อยละ 24.4 และจังหวัดพัทลุง จำนวน 194 ราย คิดเป็นร้อยละ 24.2

วัณโรคเป็นโรคติดต่อเรื้อรัง เกิดจากเชื้อแบคทีเรียชนิดหนึ่ง ทำให้มีการอักเสบในปอด ส่วนมากในผู้ใหญ่มักพบเป็นที่ปอด ในเด็กอาจเป็นที่อวัยวะอื่นร่วมด้วย เช่น ต่อมน้ำเหลือง เยื่อหุ้มสมอง กระดูก เด็กมักจะได้รับเชื้อจากผู้ใหญ่ที่เป็นวัณโรคระยะแพร่เชื้อ ติดต่อจากคนสู่คนผ่านอากาศ โดยเชื้อจะออกมากับการไอ จาม ทำให้เชื้อกระจายอยู่ในอากาศ และเข้าสู่ร่างกายทางการหายใจ เอาเชื้อเข้าไป แล้วเกิดการติดเชื้อและป่วยได้

หากมีอาการไอติดต่อเกิน 2 สัปดาห์ ไอมีเสมหะปนเลือดหรืออาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ไอแห้งๆ น้ำหนักลด ไข้ต่ำๆ มีเหงื่อออกผิดปกติตอนกลางคืน ให้รีบพบแพทย์ตรวจหาวัณโรคทันที

ส่วนกลุ่มเสี่ยงต่อการป่วยเป็นวัณโรค เช่น กลุ่มผู้อาศัยร่วมบ้าน หรืออยู่ใกล้ชิดผู้ป่วยวัณโรค ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ผู้ป่วยเอดส์ ผู้สูงอายุที่มีโรคร่วมต่างๆ (เบาหวาน ไต ถุงลมโป่งพอง ฯลฯ) ผู้ต้องขัง ในเรือนจำ แรงงานข้ามชาติ และบุคลากรสาธารณสุข ผู้ติดสารเสพติด ควรตรวจคัดกรองด้วยการถ่ายภาพเอกซเรย์ปอด อย่างน้อยปีละคร้ัง ไม่ว่าจะมีหรือไม่มีอาการก็ตาม และขอเชิญชวนให้ประชาชนคนไทยทุกคนร่วมกันค้นหาผู้ป่วยวัณโรคที่ยังเหลืออยู่ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงสูงต่อการป่วยเป็นวัณโรค และให้ผู้ป่วยได้เข้ารับการรักษาให้หายขาด

นายแพทย์เฉลิมพล กล่าวว่า การป้องกันไม่ให้ป่วยเป็นวัณโรค ทำได้ด้วยการรักษาสุขภาพให้แข็งแรงโดย การออกกำลังกาย กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ หลีกเลี่ยงการคลุกคลีใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค ถ้ามีผู้ป่วยวัณโรคอยู่ในบ้าน ต้องให้กินยาครบถ้วนสม่ำเสมอทุกวัน พร้อมให้สมาชิกในครอบครัวไปตรวจคัดกรองการติดเชื้อ เพื่อกินยาป้องกัน ควรตรวจร่างกายโดยการเอกซเรย์ปอดอย่างน้อยปีละครั้ง

หากมีอาการผิดปกติ น่าสงสัยว่าจะเป็นโรค ควรรีบไปพบแพทย์ทันที หากมีข้อสงสัยติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สายด่วนกรมควบคุมโรค 1422

วัณโรค (Tuberculosis = TB) เป็นโรคติดต่อจากเชื้อแบคทีเรียวัณโรค (Mycobacterium tuberculosis) ที่แพร่กระจายจากคนสู่คนผ่านทางละอองของเหลวที่อยู่ในอากาศ เช่น การจาม ไอ พูด ถ่มน้ำลาย หัวเราะ หรือ ร้องเพลง ส่วนใหญ่มีผลกระทบต่อปอด

แหล่งข้อมูล:

  1. 24 มีนาคม 2563 วันวัณโรคสากล สคร.12 ย้า วัณโรค รู้เร็ว รักษาหาย ไม่แพร่กระจาย. https://ddc.moph.go.th/odpc12/news.php?news=12032&deptcode=odpc12&news_views=450 [2020, May 24].
  2. Tuberculosis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tuberculosis/symptoms-causes/syc-20351250 [2020, May 24].
  3. Tuberculosis. https://www.who.int/health-topics/tuberculosis#tab=tab_1 [2020, May 24].