ไหลตายในทารก (ตอนที่ 1)

ไหลตายในทารก-1

      

จากกรณีทารกน้อยวัยเพียง 5 เดือน 3 วัน เสียชีวิตคาอ้อมอกแม่ โดยสภาพศพถูกพบในลักษณะที่มีผ้าห่มคลุมปิดหน้าและมีฟองน้ำลายปนเลือดไหลออกมาทางปากและจมูก จนทำให้เจ้าหน้าที่ตลอดจนพ่อแม่เข้าใจว่าเด็กเสียชีวิตเนื่องจากขาดอากาศหายใจ

ภายหลังจากที่แพทย์นิติเวชได้ทำการผ่าชันสูตรร่างของทารกวัย 5 เดือน 3 วัน ได้ทราบถึงสาเหตุที่ทำให้ทารกน้อยเสียชีวิตในครั้งนี้ ไม่ได้เกิดจากการขาดอากาศหายใจเนื่องจากมีผ้าห่มคลุมปิดหน้า แต่แท้จริงเกิดจากโรค SIDS หรือ โรคไหลตายในทารก หรือ โรคการเสียชีวิตเฉียบพลันในเด็กทารก ซึ่งเป็นการที่เด็กทารกเสียชีวิตในทันใดโดยไม่ได้คาดคิดของเด็กในขวบปีแรก

นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวถึง โรค SIDS (Sudden Infant Death Syndrome) หรือโรคไหลตาย ว่าเป็นภาวะที่ทารกในช่วงอายุ 1 ปีแรกเสียชีวิตขณะนอนหลับ เกิดขึ้นได้แม้ในทารกที่มีสุขภาพแข็งแรงดี พบบ่อยที่อายุ 2-4 เดือน สาเหตุของภาวะนี้เกี่ยวข้องกับสิ่งที่มากีดขวางการหายใจของทารกขณะนอนหลับ เช่น การจัดท่าให้ทารกนอนคว่ำหรือนอนตะแคง การที่มีผ้าห่มหรือวัตถุนิ่มๆ ปิดหน้าทารกขณะนอนหลับ การถูกผู้ใหญ่นอนทับ เป็นต้น เนื่องจากทารกยังไม่สามารถเคลื่อนไหวศีรษะได้ดี ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของภาวะนี้ คือ ทารกเกิดก่อนกำหนด ควันบุหรี่ และอุณหภูมิห้องนอนที่ร้อน

นายแพทย์สมเกียรติ ลลิตวงศา ผู้อำนวยการสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กล่าวเพิ่มเติมว่า ปัจจุบันวงการแพทย์ยังไม่ทราบสาเหตุของการเกิดโรค SIDS อย่างแน่ชัด การป้องกันโรคจึงเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด

โดยมีแนวทางการป้องกันดังต่อไปนี้ คือ ควรจัดท่าให้ทารกนอนหงายเท่านั้น แยกที่นอนทารกออกจากที่นอนของพ่อแม่ ไม่นำตุ๊กตาหรือของเล่นวางไว้บนที่นอนของทารก ที่นอนไม่ควรอ่อนนิ่มจนเกินไป ควรใช้ที่นอนบางแต่แข็งพอสมควร และเลือกใช้เตียงสำหรับเด็กที่ได้มาตรฐาน ใช้หมอนบางใบเล็ก ใส่ชุดนอนให้อบอุ่นพอประมาณ ที่สำคัญอย่าจัดให้เด็กนอนใกล้สิ่งของซึ่งอาจพลิกคว่ำทับเด็กได้ นอกจากนี้อุณหภูมิห้องนอนของทารกไม่ควรอุ่นหรือเย็นเกินไป ที่เหมาะสมสำหรับทารกคือ 25-26 องศาเซลเซียส อย่างไรก็ตาม การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรค SIDS

โรคไหลตายในทารก (SIDS = Sudden Infant Death Syndrome / Crib death / Cot death) เป็นหนึ่งในกลุ่มอาการเสียชีวิตอย่างกะทันหันของทารก (SUDI = Sudden unexpected death in infancy) เป็นการเสียชีวิตที่ไม่สามารถอธิบายได้ เกิดในเด็กทารกที่อายุน้อยกว่า 1 ปี ทั้งนี้ ในสหรัฐอเมริกามีทารกที่เสียชีวิตจากโรคนี้ปีละประมาณ 2,300 ราย ส่วนในสหราชอาณาจักรมีทารกที่เสียชีวิตจากโรคนี้ปีละประมาณ 200 ราย

แม้ว่าเราจะไม่สามารถทราบถึงสาเหตุก็ตาม แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับปัจจัยทั้งทางด้านกายภาพและสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวเนื่องกับการไหลตายของทารก

แหล่งข้อมูล:

  1. ภัยเงียบอย่ามองข้าม โรคไหลตายในทารกคร่าชีวิต น้องไตตัล วัย 5 เดือน. https://www.thairath.co.th/news/society/1651776 [2021, April 30].
  2. โรคไหลตายในทารก ภัยเงียบที่ควรรู้. https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/831556 [2021, April 30].
  3. Sudden Infant Death Syndrome (SIDS) | Symptoms & Causes. https://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/s/sudden-infant-death-syndrome-sids/symptoms-and-causes [2021, April 30].
  4. Sudden Infant Death Syndrome (SIDS). https://kidshealth.org/en/parents/sids.html [2021, April 30].
  5. Sudden infant death syndrome (SIDS). https://www.nhs.uk/conditions/sudden-infant-death-syndrome-sids/ [2021, April 30].