ไข้ดิน (ตอนที่ 3 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 11 กันยายน 2563
- Tweet
ส่วนอาการแทรกซ้อนของโรคเมลิออยโดสิส ได้แก่
- การติดเชื้อในกระแสเลือด
- อวัยวะล้มเหลว
- ภาวะปอดรั่ว (Pneumothorax)
- ภาวะบีบรัดหัวใจ (Cardiac tamponade)
- การกลับมาติดเชื้ออีก (Recurrence of infection)
ทั้งนี้ ระยะเวลาตั้งแต่การติดเชื้อจนปรากฏอาการนั้นโดยทั่วไปใช้เวลาประมาณ 2-4 สัปดาห์ อย่างไรก็ดี มีบางกรณีที่ใช้เวลาตั้งแต่ 1 วัน ถึงหลายปีก็ได้
โดยปัจจัยหลักที่เพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ ได้แก่
- โรคเบาหวาน
- โรคตับ
- โรคไตเรื้อรัง
- โรคธาลัสซีเมีย
- โรคมะเร็งหรือโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องที่ไม่เกี่ยวกับเชื้อเฮชไอวี
- โรคปอดเรื้อรัง เช่น ซิสติก ไฟโบรซิส (Cystic fibrosis) โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (Chronic obstructive pulmonary disease = COPD) และ โรคหลอดลมโป่งพอง (Bronchiectasis)
สำหรับการวินิจฉัยโรคเมลิออยโดสิสทำได้ด้วยการตรวจปัสสาวะ (Urinalysis) การเพาะเชื้อจาก เลือด เสมหะ (Sputum) หรือ เนื้อเยื่อจากบริเวณที่ติดเชื้อ
การรักษามักเริ่มด้วยการให้ยาต้านจุลชีพ (Antimicrobial therapy) ทางหลอดเลือดเป็นเวลา 10-14 วัน และตามด้วยการกินยาต้านจุลชีพเป็นเวลา 3-6 เดือน ซึ่งยาต้านจุลชีพทางหลอดเลือด ได้แก่
- ยา Ceftazidime administered ทุก 6-8 ชั่วโมง หรือ
- ยา Meropenem administered ทุก 8 ชั่วโมง
ส่วนยาต้านจุลชีพที่ใช้กิน เช่น
- ยา Trimethoprim-sulfamethoxazole ทุก 12 ชั่วโมง หรือ
- ยา Amoxicillin/clavulanic acid ทุก 8 ชั่วโมง
ในส่วนของการป้องกันหรือการลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ได้แก่
- ผู้ที่มีแผลเปิดและผู้ที่เป็นโรคเบาหวานหรือโรคไตเรื้อรังควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับดินและน้ำนิ่ง (Standing water)
- เกษตรกรควรสวมรองเท้าบูท เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่ขาและเท้า
แหล่งข้อมูล:
- Melioidosis. https://www.cdc.gov/melioidosis/index.html#:~:text=Melioidosis%2C%20also%20called%20Whitmore's%20disease,Australia%20where%20it%20is%20widespread. [2020, September 10].
- Melioidosis. https://dermnetnz.org/topics/melioidosis/[2020, September 10].
- Melioidosis (Whitmore's Disease). https://www.medicinenet.com/melioidosis/article.htm [2020, September 10].