โพรพิลีน ไกลคอล (Propylene glycol)
- โดย เภสัชกร อภัย ราษฎรวิจิตร
- 26 กันยายน 2562
- Tweet
- บทนำ
- ประโยชน์ของโพรพิลีน ไกลคอลมีอะไรบ้าง?
- โพรพิลีน ไกลคอลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
- มีข้อควรระวังการใช้โพรพิลีน ไกลคอลอย่างไร?
- ควรเก็บรักษาโพรพิลีน ไกลคอลอย่างไร?
- โพรพิลีน ไกลคอลมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
- บรรณานุกรม
- ยารักษาโรค (Pharmaceutical drug)
- ข้อปฏิบัติพื้นฐานในการใช้ยาทุกชนิด
- วิตามิน (Vitamin)
- เครื่องสำอาง (Cosmetics) และเครื่องประทินผิว (Toiletry)
- ประเภทเครื่องสำอาง (Cosmetic product category)
- ความดันโลหิตต่ำ (Hypotension)
- หัวใจเต้นผิดจังหวะ ภาวะหัวใจเสียจังหวะ (Arrhythmia)
บทนำ
โพรพิลีน ไกลคอล(Propylene glycol) จัดเป็นสารประกอบอินทรีย์ชนิดหนึ่ง สูตรเคมีคือ C3H8O2 ลักษณะเป็นของเหลวใสที่มีความหนืด ไร้กลิ่น และมีรสหวานเล็กน้อย หลายประเทศมีประวัติการใช้สารประกอบนี้มาเป็นเวลายาวนานกว่า 50 ปี
ในทางเภสัชกรรม สารประกอบโพรพิลีน ไกลคอล สามารถใช้เป็นตัวทำละลายตัวยาในสูตรตำรับยาต่างๆ อาทิ ยาทาภายนอก, ยาชนิดรับประทานและยาฉีด
โพรพิลีน ไกลคอล มักถูกนำมาเป็นส่วนผสมของกลุ่มยาจำพวกวิตามินชนิดต่างๆ ด้วยสารชนิดนี้มีคุณสมบัติช่วยเพิ่มความคงตัวให้กับวิตามินได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังทำให้วิตามินหรือตัวยาที่ไม่ค่อยละลายน้ำสามารถกระจายตัวในน้ำได้มากขึ้น
ข้อดีของสารประกอบโพรพิลีน ไกลคอล นี้คือ สามารถสลายตัวเมื่ออยู่ในน้ำจืด น้ำทะเล หรือในดิน จึงอาจกล่าวได้ว่า สารโพรพิลีน ไกลคอลไม่สะสมในธรรมชาติ และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
อย่างไรก็ตามต้องเพิ่มความระวังการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีโพรพิลีน ไกลคอลเป็นองค์ประกอบกับกลุ่มเด็กๆ เพราะเคยเกิดกรณีเด็กมีอาการแพ้ทางผิวหนัง หรือกรณีผู้ได้รับยาฉีดที่มีโพรพิลีน ไกลคอลเป็นส่วนผสมก็สามารถกระตุ้นให้เม็ดเลือดแตก, กดการทำงานระบบประสาทส่วนกลาง, หรือก่อให้เกิดภาวะเป็นกรดในร่างกายได้เช่นกัน
ประโยชน์ของโพรพิลีน ไกลคอลมีอะไรบ้าง?
ประโยชน์ของโพรพิลีน ไกลคอลมีดังนี้ เช่น
1. เป็นตัวทำละลายในสูตรตำรับยาแผนปัจจุบัน
2. เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมอาหารประเภท เครื่องดื่ม ไอศกรีม ผลิตภัณฑ์นม ด้วยสารชนิดนี้มีรสหวาน
3. เป็นตัวเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวหนังโดยนำไปเป็นส่วนประกอบในเครื่องสำอาง
4. เป็นสารต้านการจับตัวของน้ำแข็งในอุตสาหกรรมยานยนต์
โพรพิลีน ไกลคอลมีผลไม่พึงประสงค์อย่างไร?
การใช้ โพรพิลีน ไกลคอล ตามสัดส่วนที่ถูกต้องและเหมาะสมจะก่อให้เกิดความปลอดภัยต่อผู้บริโภคได้ก็จริง แต่มีผู้บริโภคบางรายอาจมีอาการแพ้สารประกอบชนิดนี้ทั้งนี้ขึ้นกับการตอบสนองของแต่ละบุคคล
ในทางคลินิกเคยมีรายงานที่กล่าวถึงผลข้างเคียงของ โพรพิลีน ไกลคอล ดังนี้ เช่น
- กรณียาฉีดที่มีองค์ประกอบของ โพรพิลีน ไกลคอล อาจกระตุ้นให้ผู้ที่ได้รับ มีอาการ หลอดเลือดดำบริเวณที่ฉีดยาเกิดอาการอักเสบ หรือการให้ยาที่มีส่วนผสมของ โพรพิลีน ไกลคอลเข้าหลอดเลือดเร็วเกินไป จะส่งผลกดการหายใจของผู้ป่วย เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ, ความดันโลหิตต่ำ หรือมีอาการชัก ในผู้ป่วยเด็ก มักจะพบเห็นอาการชักและเกิดภาวะกดการหายใจเด่นกว่าอาการอื่น
- กรณียาทาผิวหนังภายนอกที่มีโพรพิลีน ไกลคอลเป็นองค์ประกอบ อาจก่อให้เกิด อาการแสบคัน ระคายเคือง บริเวณผิวหนังที่ทายาที่มีส่วนผสมสารนี้
มีข้อควรระวังการใช้โพรพิลีน ไกลคอลอย่างไร?
มีข้อควรระวังการใช้โพรพิลีน ไกลคอล เช่น
- ห้ามใช้กับผู้แพ้สารประกอบนี้
- ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีโพรพิลีน ไกลคอลเป็นองค์ประกอบตามคำแนะนำในเอกสารกำกับยา หรือเอกสารกำกับการใช้ของผลิตภัณฑ์
- ห้ามมิให้ผลิตภัณฑ์ที่มีองค์ประกอบของโพรพิลีน ไกลคอลเข้าตา
- ถึงแม้สารประกอบนี้จะไม่สะสมในสภาพแวดล้อมด้วยมีการสลายตัวในธรรมชาติก็จริง แต่ก็ไม่ควรทำลายโพรพิลีน ไกลคอลโดยทิ้งลง แม่น้ำลำคลอง ทะเล หรือพื้นดิน ด้วยอาจเกิดการรบกวนสมดุลทางชีวภาพในสภาพแวดล้อมได้
- ไม่ใช้โพรพิลีน ไกลคอลที่หมดอายุมาเป็นวัตถุดิบในการ ผลิตยา เครื่องสำอาง ตลอดจนกระทั่งผลิตภัณฑ์ประเภทอื่นๆ
ควรเก็บรักษาโพรพิลีน ไกลคอลอย่างไร?
ควรเก็บรักษาโพรพิลีน ไกลคอล เช่น
- เก็บผลิตภัณฑ์ที่มีโพรพิลีน ไกลคอลเป็นองค์ประกอบให้ตรงตามคำแนะนำของผลิตภัณฑ์
- ห้ามเก็บผลิตภัณฑ์ในช่องแช่แข็งตู้เย็น
- ไม่เก็บผลิตภัณฑ์ที่หมดอายุ
- เก็บผลิตภัณฑ์ในภาชนะที่ ปิดมิดชิด พ้นแสง/แสงแดด ความร้อนและความชื้น
- ไม่เก็บผลิตภัณฑ์ในห้องน้ำหรือในรถยนต์
- เก็บผลิตภัณฑ์ให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
- ไม่ทิ้งผลิตภัณฑ์ลงในแม่น้ำคูคลองตามธรรมชาติ
โพรพิลีน ไกลคอลมีชื่ออื่นอีกไหม? ผลิตจากบริษัทอะไรบ้าง?
ตัวอย่างวัตถุดิบ โพรพิลีน ไกลคอลที่ มีจำหน่ายในท้องตลาดดังนี้ เช่น
ชื่อการค้า | บริษัทผู้ผลิต |
---|---|
Propylene Glycol (โพรพิลีน ไกลคอล) | P.WAI |
Propylene Glycol (โพรพิลีน ไกลคอล) | Down Chemical |
บรรณานุกรม
- https://www.drugs.com/inactive/propylene-glycol-270.html[2019,Sept7]
- https://en.wikipedia.org/wiki/Propylene_glycol [2019,Sept7]
- http://www.idesapetroquimica.com/data/nuestros_productos/hoja_seguridad/en_producto_11/MSDS%20MPG%20EN%202016.pdf[2019,Sept7]
- https://pwai.co.th/product/propyleneglycol-usp/?gclid=Cj0KCQjw2K3rBRDiARIsAOFSW_7OPasqkwi7M9YiFfLmMCFCAsI4Zs5WyZw8PDjHQs6kaLthEKdTRk8aAqNcEALw_wcB[2019,Sept7]
- http://www.bizwell.co.th/GLYCOL/57fcace4fcb7ed00013740f3 [2019,Sept7]