โปรตีนในปัสสาวะ (Proteinuria)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 29 สิงหาคม 2558
- Tweet
- โรคไต (Kidney disease)
- การออกกำลังกาย: แนวทางการออกกำลังกายเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี (Exercise concepts for healthy lifestyle)
- ยารักษาโรค โรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ (Urinary tract infection)
- กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Cystitis)
- ไข้ อาการไข้ ตัวร้อน (Fever)
- ยารักษาโรค (Pharmaceutical drug)
- การตั้งครรภ์ (Pregnancy)
- เบาหวาน (Diabetes mellitus)
การตรวจปัสสาวะเป็นการตรวจโรคทางห้องปฏิบัติการที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดการตรวจหนึ่ง สามารถวินิจฉัยโรคที่พบบ่อยได้หลายโรค เป็นการตรวจที่ทำได้ง่าย ไม่มีผลข้างเคียง รู้ผล ได้รวดเร็วภายในไม่เกิน 1 ชั่วโมง ไม่ใช้เทคโนโลยีที่สูงมากเกินไปจึงมีค่าใช้จ่ายในการตรวจที่ไม่สูง ดังนั้นการตรวจปัสสาวะจึงเป็นหนึ่งในการตรวจสุขภาพทั่วไป ซึ่งถ้าพบมีความผิดปกติแพทย์จะให้การตรวจอื่นๆเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุที่แน่นอนเช่น การตรวจระบบทางเดินปัสสาวะ (ไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ และท่อปัสสาวะ) ด้วยอัลตราซาวด์
ในภาวะปกติการตรวจปัสสาวะจะตรวจไม่พบโปรตีนเช่น อัลบูมิน (Albumin, โปรตีนชนิดเดียวกับในไข่ขาว) ในปัสสาวะ เมื่อไหร่ที่ตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะจะเป็นตัวบอกให้แพทย์ทราบว่า ไตเริ่มมีปัญหาในการทำงานซึ่งอาจเกิดจากโรคของไตเองหรือจากโรคของอวัยวะอื่นๆที่ส่งผลมาถึงการทำงานของไต เพราะไตปกติจะกรองโปรตีนกลับคืนเข้าสู่ร่างกาย ไม่ปล่อยออกมาในปัสสาวะมากในปริมาณที่ตรวจพบได้จากการตรวจปัสสาวะ
โรคหรือบางภาวะที่ส่งผลให้ตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะได้ที่พบบ่อยคือ
- โรคไตชนิดต่างๆโดยเฉพาะโรคไตอักเสบและโรคไตเรื้อรัง
- โรคเบาหวาน
- โรคหัวใจ
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคออโตอิมมูน/โรคภูมิต้านตนเองเช่น โรคเอสแอลอี
- โรคไข้จับสั่น/มาลาเรีย
- โรคมะเร็งบางชนิดเช่น โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
- ผลข้างเคียงจากยาบางชนิดเช่น ยาต้านการอักเสบในกลุ่มเอ็นเสดส์ (NSAIDs)
- สารพิษจากโลหะหนักบางชนิดเช่น ตะกั่วและปรอท
- สารเสพติดบางชนิดเช่น เฮโรอีนและฝิ่น
- ในหญิงตั้งครรภ์ (การตั้งครรภ์)
อย่างไรก็ตามอาจพบโปรตีนในปัสสาวะได้ชั่วคราวในบางภาวะที่พบได้บ่อยเช่น
- ในภาวะอากาศหนาวจัด
- ในภาวะอากาศร้อนจัด
- มีไข้โดยเฉพาะไข้สูง
- มีความเครียดสูง
- การออกกำลังกายหักโหม
บรรณานุกรม
- Protein in urine http://www.mayoclinic.com/health/protein-in-urine/MY00630/DSECTION=causes [2015,Aug8]
Updated 2015, Aug 8