เมทฟอร์มิน ยาชะลอความแก่ตัวแรกของโลก (ตอนที่ 4 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 4 กันยายน 2559
- Tweet
ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำสามารถแก้ไขได้ด้วยการกินกลูโกส (Glucose) หรือกินอาหารที่ให้น้ำตาลอย่างเร็ว เช่น น้ำตาล น้ำผึ้ง ลูกอม หรือกินน้ำผลไม้ ส่วนกรณีที่มีอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำอย่างรุนแรงและไม่สามารถกินหรือดื่มได้ อาจใช้วิธีการฉีดกลูคากอน (Glucagon)
สำหรับการป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ทำได้ด้วยการกินอาหารตามเวลาทุกมื้อและอย่าอดอาหาร
ในทางตรงข้าม หากกินเมทฟอร์มินร่วมกับยาชนิดอื่น ก็อาจทำให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดสูง (Hyperglycemia) ได้เช่นกัน อย่างยาสเตียรอยด์ ยารักษาไทรอยด์ เป็นต้น
โดยอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดสูงจะปรากฏได้ช้ากว่าอาการของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ ซึ่งได้แก่
- อาการกระหายน้ำ
- ปากแห้ง ผิวแห้ง
- ปัสสาวะมาก
- สับสน
- เบื่ออาหาร
- ปวดท้อง
- คลื่นไส้อาเจียน
- เซื่องซึม
- หน้าแดง
- หายใจเร็ว
- ลมหายใจมีกลิ่นเหมือนผลไม
ดังนั้น จึงควรระมัดระวังในการใช้เมทฟอร์มินอย่างมาก โดยมีคำเตือนดังนี้
- ก่อนใช้ยา ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบว่าท่านมีอาการแพ้อะไรบ้าง เพราะยาเมทฟอร์มินอาจมีส่วนผสมที่สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ได้
- ก่อนใช้ยา ควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติทางการแพทย์ เช่น มีปัญหาเรื่องการหายใจอย่างรุนแรง เป็นหอบหืด เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง หรือมีปัญหาเรื่องเลือด เช่น ภาวะโลหิตจาง ขาดวิตามินบี 12 หรือเป็นโรคไต โรคตับ
- ก่อนการผ่าตัด (รวมถึงทันตกรรม) หรือเอ็กซเรย์ หรือทำการสแกนที่ต้องฉีดสารทึบรังสี (Contrast material) ควรหยุดยานี้ชั่วคราว
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ขณะใช้ยานี้ เพราะสามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะเลือดเป็นกรดแล็กติกและทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง
- ยานี้อาจทำให้รอบเดือนเปลี่ยนแปลง (เร่งการตกไข่) และเพิ่มความเสี่ยงในการตั้งครรภ์ได้
- ไม่ควรใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่เป็นโรคไตรุนแรง หรือผู้ป่วยที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดสูงชนิด Diabetic ketoacidosis
- เนื่องจากยังไม่เป็นที่ทราบชัดว่า เมทฟอร์มินสามารถถ่ายทอดผ่านทางน้ำนมแม่และเป็นอันตรายต่อทารกหรือไม่ จึงควรงดการใช้ยานี้ขณะให้นมบุตร
- ไม่ควรให้ยานี้ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 10 ปี
- ไม่ควรเปลี่ยนขนาดของยาหรือเวลากินยาด้วยตนเอง ควรปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
แหล่งข้อมูล
1. Metformin. http://www.webmd.com/drugs/2/drug-11285-7061/metformin-oral/metformin---oral/details [2016, September 1].
2. Metformin (Oral Route). http://www.webmd.com/drugs/2/drug-11285-7061/metformin-oral/metformin---oral/details [2016, September 1].
3. Metformin. https://www.drugs.com/metformin.html [2016, September 1].