อุบัติเหตุทางตา
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 29 สิงหาคม 2563
- Tweet
Anna P. Murchison, MD, MPH ผู้อำนวยการของ Wills Eye Emergency Department at Jefferson ที่สหรัฐอเมริกากล่าวว่า ในแต่ละปีพลุไฟสามารถทำให้คนบาดเจ็บได้มากกว่า 9,000 ราย โดยเฉพาะการได้รับบาดเจ็บที่ดวงตา
โดยผู้ที่ได้รับอุบัติเหตุเหล่านี้มักได้แก่ เด็กวัยรุ่นชายอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 17.3 ปี ด้วยสาเหตุหลักคือ พลุเข้าตา (Ocular burns) ประมาณร้อยละ 62.9 ตามด้วยพลุไหม้ตามตัวร้อยละ 11.7 และ เยื่อบุตาอักเสบจากการระคายเคือง (Conjunctival irritation) อีกประมาณร้อยละ 9.6
การได้รับบาดเจ็บที่ตา (Ocular Injury) สามารถเกิดได้ทุกสถานที่ ซึ่งเกิดได้กับอวัยวะตาส่วนที่เป็นเปลือกตา ระบบท่อน้ำตา กระดูกรอบๆ เบ้าตา และลูกตา
การได้รับอุบัติเหตุที่ตาอาจได้รับบาดเจ็บลึกลงไปมากกว่าบริเวณผิวซึ่งอาจทำให้ตาบอดถาวรได้ ดังนั้นจึงต้องรีบให้จักษุแพทย์ทำการรักษาเพื่อถนอมดวงตาให้กลับมามองเห็นได้มากที่สุดและลดอาการแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น
การบาดเจ็บที่เกิดจากแรงกระแทก (Blunt trauma) สามารถทำให้เลือดออกในลูกตาได้หรือที่เรียกว่า “ภาวะเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้า” (Hyphema) ซึ่งเลือดที่ออกนี้จะทำให้ความดันในลูกตาเพิ่มและสามารถเป็นผลให้ตาบอดได้อย่างถาวร ดังนั้น จึงต้องรับการรักษาอย่างเร่งด่วน
การบาดเจ็บที่ตาอาจเกิดได้จากกระแทกกับลูกซอฟท์บอล (Softball) ลูกเบสบอล การหกล้ม การได้รับบาดเจ็บที่ตาระหว่างการยิงปืน และอื่นๆ ทั้งนี้อาการบาดเจ็บขึ้นอยู่ความเร็ว (Velocity) ของการกระแทก
การตรวจวินิจฉัยอาจทำได้ง่ายหากผู้ป่วยยังมีสติ แต่กรณีที่ผู้ป่วยหมดสติการวินิจฉัยจะทำได้ยากเพราะไม่มีการตอบสนอง ซึ่งทำให้ปัญหาถูกมองข้ามไป เช่น อาการตกเลือดหลังลูกตา (Retrobulbar hemorrhage) ที่ทำให้ตาบอดถาวรได้
สำหรับการพยาบาลเบื้องต้นสามารถทำได้ดังนี้
- กรณีได้รับบาดเจ็บที่ลูกตาดำ มีอาการฟกช้ำที่เนื้อเยื่อบริเวณโดยรอบ บวม ให้ประคบเย็นประมาณ 10-20 นาที ทั้งนี้ห้ามวางน้ำแข็งที่ตาโดยตรงและหลีกเลี่ยงการใช้เจลแพ็คเพื่อป้องกันสารเคมีรั่วซึ่งจะทำให้เกิดปัญหามากยิ่งขึ้น
- กรณีทีสิ่งแปลกปลอมหรือเศษแก้วเข้าตาที่จะทำให้ปวดและมองไม่เห็น ให้ล้างลูกตาด้วย ยาล้างตา (Eye irrigation fluid) หรือน้ำเปล่า และรีบนำส่งจักษุแพทย์
- กรณีมีภาวะเลือดออกในช่องลูกตาด้านหน้า (Hyphema) เพราะตาได้รับแรงกระแทก ซึ่งอาจทำใหสูญเสียการมองเห็นบางส่วนหรือทั้งหมด ให้รีบนำส่งแพทย์โดยด่วน
- กรณีกระดูกเบ้าตาแตก (Orbital blowout) ทำให้จอประสาทตา (Retina) ฉีกขาด และมีอาการปวดในลูกตา มีจุดดำลอยไปลอยมาในตา (Floating specks) เห็นแสงหรือมองภาพไม่ชัด ให้รีบนำส่งจักษุแพทย์
แหล่งข้อมูล:
- Fireworks in amateur hands can cause severe ocular trauma. https://www.healio.com/news/ophthalmology/20200806/fireworks-in-amateur-hands-can-cause-severe-ocular-trauma?utm_source=selligent&utm_medium=email&utm_campaign=news&m_bt=2412463177520[2020, August 28].
- Ocular Injury. https://aapos.org/glossary/ocular-injury [2020, August 28].
- A blow to the eye: Ocular and orbital trauma. https://www.mayoclinic.org/medical-professionals/trauma/news/a-blow-to-the-eye-ocular-and-orbital-trauma/mac-20429287 [2020, August 28].
- Eye Injuries. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16988-eye-injuries[2020, August 28].
