หลอดเลือดดำ (Vein) เลือดดำ (Venous blood)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 10 กุมภาพันธ์ 2557
  • Tweet

หลอดเลือดดำ หรือ เส้นเลือดดำ เป็นหลอดเลือดที่นำเลือดกลับเข้าสู่หัวใจ โดยที่ภาย ในหลอดเลือดดดำเกือบทุกหลอดเลือด มักมีเลือดดำอยู่ โดย “เลือดดำ” คือ เลือดที่มีออกซิ เจนต่ำ มีคาร์บอนไดออกไซด์สูง มีของเสียจากเซลล์/เนื้อเยื่อ/อวัยวะ ซึ่งการที่เลือดมีออกซิ เจนต่ำ สีของเลือดจึงแดงจนคล้ำ เห็นเป็นสีดำ คนไทยจึงเรียกว่า เลือดดำ และเรียกหลอดเลือดที่มีเลือดดำอยู่ว่า หลอดเลือดดำ คำว่า Vein มาจากภาษาลาติน (Vena) แปลว่า ท่อที่นำเลือดกลับเข้าหัวใจ

หลอดเลือดดำมักมีทั้ง หลอดเลือดที่อยู่ตื้นๆใต้ผิวหนัง เรียกว่า Superficial vein และมีหลอดเลือดดำที่อยู่ลึกในเนื้อเยื่อต่างๆ และในส่วนกลางของลำตัวเรียกว่า Deep vein ซึ่งหลอดเลือดดำที่อยู่ลึกนี้ มักอยู่คู่ขนานไปกับหลอดเลือดแดงเสมอ

หลอดเลือดดำมีชื่อเรียกได้ต่างๆ ตามชื่อของเนื้อเยื่อ/อวัยวะที่หลอดเลือดดำหล่อเลี้ยง เช่น หลอดเลือดดำหัวใจ เรียกว่า Cardiac vein/sinus และหลอดเลือดดำไต เรียกว่า Renal vein เป็นต้น โดยเส้นผ่าศูนย์กลางของหลอดเลือดดำอยู่ที่ประมาณ 1 มิลลิเมตร -1.5 เซนติ เมตร (ขึ้นกับตำแหน่งที่อยู่ของหลอดเลือดดำนั้นๆ) ทั้งนี้

  • หลอดเลือดดำใหญ่ที่รวมเลือดดำจากส่วนศีรษะ ลำคอ และแขน กลับเข้าสู่หัวใจ เรียกว่า Superior vena cava
  • และหลอดเลือดดำใหญ่ที่อยู่กลางลำตัวคู่ขนานกับหลอดเลือดแดงชื่อเอออร์ตา (Aorta)
  • ที่นำเลือดดำจากส่วน ขา ช่องท้อง ช่องอก กลับเข้าสู่หัวใจ เรียกว่า Inferior vena cava
  • และหลอดเลือดดำที่อยู่ต่อจาก vein ที่เป็นหลอดเลือดดำในเนื้อเยื่อ/อวัยวะที่ตาเปล่ามักมองไม่เห็น และเป็นหลอดเลือดดำที่เชื่อมต่อกับหลอดเลือดฝอย เรียกว่า Venule ซึ่งมีขนาดเส้น ผ่าศูนย์กลางประมาณ 7-50 ไมโครเมตร

อนึ่ง โรคที่พบบ่อยจากความผิดปกติของหลอดเลือดดำ คือ โรคริดสีดวงทวาร โรคหลอดเลือดอักเสบ โรคหลอดเลือดดำขอด และภาวะลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ

(อ่านเพิ่มเติมในเว็บ haamor.com ใน เกร็ด เรื่อง หลอดเลือด)

บรรณานุกรม

  1. http://en.wikipedia.org/wiki/Vein [2014,Jan29].
  2. http://en.wikipedia.org/wiki/Venule [2014,Jan29].
  3. http://biology.about.com/od/anatomy/ss/vein.htm [2014,Jan29].