หมอสมศักดิ์ชวนคุย ตอน อันตรายจากการใช้ยาจิตเวช
- โดย ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
- 20 พฤศจิกายน 2563
- Tweet
การใช้ยาใด ๆ ในการรักษาภาวะเจ็บป่วยนั้นมีทั้งประโยชน์ในการรักษา บรรเทาอาการป่วยนั้นได้ แต่บางครั้งก็อาจเกิดโทษจากการใช้ยานั้นได้เช่นเดียวกัน เปรียบเสมือนดาบ 2 คม ถ้าไม่ระมัดระวัง เราก็อาจถูกคมอีกด้านหนึ่งทำร้ายเราได้ ดังนั้นการใช้ยาไม่ว่ายาชนิดใด ก็ต้องระมัดระวังผลเสียของยาให้ดี มิฉะนั้นอาจเกิดเหตุการณ์แบบนี้ได้ ต้องติดตามครับว่าเรื่องที่ผมชวนติดตามนั้นเป็นอย่างไร
ลูกสาวผู้ป่วยนำคุณแม่ที่ป่วยเป็นภาวะสมองเสื่อม เบาหวาน สมองขาดเลือดส่งโรงพยาบาลด้วยอาการสั่นเกร็งทั้งตัว ไข้สูง ภายหลังการตรวจร่างกายและการประเมินลักษณะอาการ ประวัติการใช้ยาทั้งหมด เข้าได้กับภาวะ neuroleptic malignant syndrome หรือภาวะ NMS เอ็น เอ็ม เอส ทำไมแพทย์ถึงให้การวินิจฉัยภาวะนี้
จากการทบทวนประวัติการเจ็บป่วย พบว่าหลังจากที่มีอาการหลงลืมมากขึ้นในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ผู้ป่วยก็มีอาการนอนยาก นอนไม่เป็นเวลา นอนกลางวัน ตื่นกลางคืน มีภาวะสับสน เห็นภาพหลอน ลูกสาวจึงได้มาเล่าอาการให้แพทย์ฟังว่าคุณแม่มีอาการผิดปกติดังกล่าว รุนแรงมากขึ้น แพทย์จึงได้สั่งยาชนิดหนึ่ง เพื่อรักษาอาการดังกล่าว หลังจากได้รับยาในช่วง 2 สัปดาห์แรกอาการก็ดีขึ้นมาก นอนหลับเป็นเวลาไม่สับสน แต่หลังจากนั้น เริ่มสังเกตเห็นว่าผู้ป่วยมีอาการสั่นของแขน ขา ค่อย ๆ เป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ แต่ก็ไม่ได้เอะใจอะไร ไม่ได้สงสัยว่าจะเป็นผลเสียต่อสุขภาพ จนเวลาล่วงเลยไป 2 เดือน เริ่มมีอาการมากขึ้น มีไข้ต่ำ ๆ แต่ลูกสาวก็ยังไม่ได้มาปรึกษาแพทย์ อาการค่อย ๆ หนักมากขึ้น ตัวเกร็ง แขน ขาสั่นเกร็ง ไข้สูง เริ่มซึมลงมา 2 วันนี้ จึงพาแม่มาพบแพทย์ที่โรงพยาบาล
ดังนั้นเมื่อแพทย์ได้ทบทวนประวัติการเจ็บป่วย ประวัติการใช้ยา ร่วมกับการตรวจเลือดพบว่ามีค่า CPK (เอ็นไซม์ของกล้ามเนื้อ) สูงมาก บ่งชี้ว่ามีการแตกของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง โดยไม่มีสาเหตุอื่น ๆ จึงได้ให้การวินิจฉัยภาวะดังกล่าว ซึ่งเกิดจากฤทธิ์ของยาจิตเวช การรักษาคือหยุดยาดังกล่าวทันที ให้ยาแก้ฤทธิ์ของยาดังกล่าว แก้ไขภาวะเกลือแร่ผิดปกติ และการให้สารน้ำที่เพียงพอ อาการผู้ป่วยก็ค่อย ๆ ดีขึ้น
ผมเล่าเรื่องนี้ด้วยวัตถุประสงค์ คือ อยากบอกผู้อ่านทุก ๆ ท่านว่าการใช้ยาใด ๆ นั้น มีทั้งคุณและโทษ ถ้ามีการใช้ยาชนิดไหนแล้ว ก็ให้มั่นสังเกตว่ามีอาการอะไรที่ผิดปกติหรือไม่ภายหลังจากการใช้ยาชนิดนั้น ๆ เพราะจะไม่มีใครรู้ดีเท่าตัวท่านเองว่าเกิดอาการอะไรผิดปกติขึ้นบ้าง ๆ ฝากไว้ด้วยครับ
ศ.นพ.สมศักดิ์ เทียมเก่า
อายุรแพทย์ประสาทวิทยา