หนังแข็ง (ตอนที่ 4 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 11 เมษายน 2558
- Tweet
นักกายภาพบำบัดหรือนักกิจกรรมบำบัด (Physical or occupational therapists) อาจช่วยได้ในกรณี
- การจัดการกับความเจ็บปวด
- การเพิ่มความแข็งแรงและการเคลื่อนไหว (Mobility)
- การใช้ชีวิตประจำวันด้วยตัวเอง
การผ่าตัดอาจใช้เป็นวิธีการสุดท้ายในการรักษาอาการแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคผิวหนังแข็ง เช่น
- การตัดอวัยวะออก (Amputation) เช่น การตัดนิ้วทิ้งกรณีที่มีเนื้อตาย
- การปลูกถ่ายตับ กรณีที่มีภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูง (Pulmonary hypertension)
สำหรับการดูแลรักษาตนเองเพื่อช่วยลดอาการที่เกิดจากโรคผิวหนังแข็งสามารถทำได้โดย
- ออกกำลังกาย เพราะการออกกำลังกายจะทำให้ร่างกายยืดหยุ่น ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และลดอาการเมื่อย
- หมั่นทำกายภาพบำบัดด้วยตนเองโดยเฉพาะบริเวณข้อมือ ข้อต่อขากรรไกร เพื่อไม่ให้ข้อติด โดยอาจประคบอุ่นบริเวณข้อที่ปวดตึงก่อนทำการบริหาร
- อย่าสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้คนที่สูบบุหรี่ เพราะนิโคตินจะเป็นสาเหตุให้หลอดเลือดหดตัว ทำให้ภาวะ Raynaud's phenomenon แย่ลง นอกจากนี้การสูบบุหรี่ในระยะยาวจะเป็นสาเหตุให้หลอดเลือดตีบด้วย
- หลีกเลี่ยงอาหารที่เป็นสาเหตุให้เกิดลมในท้องหรือทำให้เกิดภาวะกรดไหลย้อน จัดสภาพที่นอนให้ระดับศีรษะสูงกว่าเท้าเพื่อช่วยไม่ให้กรดไหลย้อนระหว่างนอน
- ควรรับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่รับประทานหลายครั้งต่อวัน ควรเคี้ยวให้ละเอียดก่อนกลืน และควรนั่งพักหลังจากรับประทานอาหารเสร็จอย่างน้อย 3 ชั่วโมง ไม่ควรนอนทันที เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดภาวะกรดไหลย้อน
- ดูแลสุขภาพในช่องปากและฟันอย่างสม่ำเสมอ
- ป้องกันตัวเองจากความหนาวเย็น ใช้เครื่องนุ่งห่มที่ช่วยให้อบอุ่นทั้งบริเวณศีรษะ แขน ขา และมือ
- ใช้สบู่อ่อนและถูร่างกายเบาๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวแห้งแตก และควรใช้ครีมหรือโลชั่นทาผิวเพื่อไม่ให้ผิวแห้งจนเกินไป
- หลีกเลี่ยงการทำงานที่ต้องเสี่ยงต่อการเกิดแผลบริเวณปลายนิ้วมือ และตามปุ่มกระดูก เนื่องจากอาจทำให้แผลหายช้าและติดเชื้อง่าย
- หมั่นตรวจวัดความดันโลหิตอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หากพบว่าความดันโลหิตสูงผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย์
- เนื่องจากโรคผิวหนังแข็งสามารถทำให้รูปร่างหน้าตาของผู้ป่วยเปลี่ยนไป จึงอาจทำให้ผู้ป่วยมีปัญหาด้านจิตใจ คนในครอบครัวและเพื่อนฝูงจึงต้องช่วยเป็นกำลังใจด้วย
แหล่งข้อมูล
- Scleroderma. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scleroderma/basics/definition/con-20021378 [2015, April 10].
- Scleroderma. https://www.rheumatology.org/practice/clinical/patients/diseases_and_conditions/scleroderma.asp [2015, April 10].