วัณโรคนอกปอด (ตอนที่ 1)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 1 สิงหาคม 2562
- Tweet
การเสียชีวิตของดาราสาวด้วยภาวะเลือดออกปากออกจมูกเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา สร้างความกังขาให้แก่ผู้ติดตามข่าวว่าแท้จริงแล้วเสียชีวิตด้วยโรคอะไรนั้น ศ.นพ.ประสิทธิ์ วัฒนาภา คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล นพ.ปรัญญา สากิยลักษณ์ สาขาวิชาศัลยศาสตร์หัวใจและทรวงอก ภาควิชาศัลยศาสตร์ ได้ร่วมกันแถลงข่าวผลการตรวจวินิจฉัยชิ้นเนื้อหลังโพรงจมูกของดาราสาวโดย
นพ.ปรัญญา กล่าวว่า หลังจากที่เสียชีวิต คณะแพทยศาสตร์ได้ขออนุญาตครอบครัวตรวจชิ้นเนื้อและประสานไปยังแพทย์หู คอ จมูก ให้มาช่วยส่องกล้องเข้าไปทางรูจมูก ดูด้านหลังของโพรงจมูก เนื่องจากอาการของคนไข้ไม่ได้ไอ ไม่ได้อาเจียนเป็นเลือด แต่ลักษณะเลือดที่ออกมาจากหลังโพรงจมูก จากการส่องกล้องพบว่า บริเวณหลังโพรงจมูกมีลักษณะสีของเนื้อเยื่อที่ผิดปกติขนาด 0.5-1 เซนติเมตร จึงได้ตัดชิ้นเนื้อด้วยอุปกรณ์ ขณะตัดมีเลือดออกปริมาณมากซึ่งคิดว่าน่าจะเป็นจุดกำเนิดของเลือดออก
จากการย้อมสีชิ้นเนื้อดูผลพบว่า มีบางส่วนของเซลล์และเนื้อเยื่อเข้าได้กับวัณโรค จึงส่งตรวจต่อด้วยเทคนิค (Polymerase Chain Reaction: PCR) หรือการตรวจหา DNA ของสิ่งที่ต้องการจะดู ผลที่ได้เป็นบวก คือมีเชื้อวัณโรค สรุปได้ว่าเป็นวัณโรคหลังโพรงจมูก
ศ.นพ.ประสิทธิ์กล่าวอีกว่า สำหรับวัณโรคในประเทศไทยไม่ได้น้อยลง ล่าสุดข้อมูลจากองค์การอนามัยโลกในไทยปี 2560 พบคนไข้วัณโรคกว่า 80,000 ราย 83% เป็นวัณโรคในปอด 17% เป็นวัณโรคนอกปอด เช่น กระดูก อวัยวะต่างๆ และหนึ่งในวัณโรคนอกปอดที่พบน้อยกว่า 1% จะพบด้านหลังโพรงจมูกเหมือนกรณีของดาราสาว ซึ่งถือเป็นกรณีที่ไม่ปกติพบน้อยมาก และอาจจะบังเอิญที่ตำแหน่งรอยโรคของวัณโรคโพรงจมูกมีเส้นเลือดอยู่ จึงทำให้เกิดเลือดออกเป็นจำนวนมาก
ศ.นพ.ประสิทธิ์ได้ย้ำว่า วัณโรคไม่ใช่โรคที่น่ารังเกียจ เนื่องจากรักษาได้ด้วยยา เช่นเดียวกับวัณโรคโพรงจมูก ใช้วิธีการรักษาเหมือนวัณโรคทั่วไป ทั้งนี้วัณโรคในไทยยังมี หากพบก็รักษา โอกาสพบเชื้อดื้อยามีเพียง 2% จึงไม่อยากให้ตื่นตระหนก เพราะวัณโรคบางครั้งมีการแสดงอาการ แต่ของดาราสาวไม่ได้แสดงอาการ พบเพียง 1 ใน 3 เพราะมีร่างกายปกติทุกอย่าง
จึงขอแนะนำว่า การตรวจร่างกายประจำปียังจำเป็น ช่วยครอบคลุมโรคภัยได้ 80% คนไทยยังตรวจสุขภาพประจำปีน้อย หากพบอะไรผิดปกติจากการตรวจสุขภาพ ให้ไปตรวจต่ออย่าชะล่าใจว่าไม่มีอะไร และถึงแม้ตรวจร่างกายประจำปีแล้วระบุว่าปกติ แต่หากพบอาการผิดปกติ เช่น ผอมลง เบื่ออาหาร มีไข้ต่ำตัวรุมๆ 2-3 สัปดาห์ หรือคลำเจอก้อนผิดปกติ อย่าชะล่าใจให้ไปพบแพทย์
ศ.นพ.ประสิทธิ์กล่าวต่อว่า จากการหาข้อมูลทางวิชาการทั่วโลกพบวัณโรคโพรงจมูกน้อยมากและที่มาด้วยเลือดออกปริมาณมากยังไม่เคยพบ เกือบทั้งหมดไม่สามารถตรวจวินิจฉัยได้ จะพบก็ต่อเมื่อตรวจชิ้นเนื้อ คนเกือบทั้งหมดถูกวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งโดย 70% ของคนไข้ 2 ใน 3 มาด้วยการพบต่อมน้ำเหลืองที่คอโต แต่ในกรณีของดาราสาวไม่ได้ตรวจพบ
เมื่อถามว่า ในไทยพบโรควัณโรคหลังโพรงจมูกแล้วกี่ราย นพ.ประสิทธิ์กล่าวว่า 39 ราย มีที่ จ.ขอนแก่น 23 ราย ศิริราช 15 ราย และกรุงเทพฯ 1 ราย โดยรักษาหายทั้งหมด
แหล่งข้อมูล:
- วัณโรคโพรงจมูกคร่า “น้ำตาล เดอะสตาร์ 5” หมอแถลงสาเหตุ ไทยมีเพียง 39 ราย. https://www.thairath.co.th/entertain/news/1601015 [2019, July 25].Extrapulmonary
