ระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine system)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 27 กันยายน 2558
  • Tweet
บทความที่เกี่ยวข้อง
ระบบต่อมไร้ท่อ

ระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine system หรือ Endocrinology) ประกอบด้วยอวัยวะต่างๆหลายอวัยวะกระจายอยู่ทั่วร่างกายได้แก่

  • ต่อมไพเนียล (Pineal gland) เป็นต่อมอยู่ลึกกลางสมองใหญ่ (Cerebrum)
  • ต่อมใต้สมอง (Pituitary gland) เป็นต่อมอยู่ใต้สมองใหญ่
  • ต่อมไทรอยด์ (Thyroid gland) เป็นต่อมอยู่ด้านหน้าของคอ หน้าต่อลูกกระเดือก
  • ต่อมไทมัส ซึ่งอยู่ในช่องอกหน้าต่อหัวใจ
  • ต่อมหมวกไต อยู่เหนือยอดไตทั้งซ้ายขวา
  • ตับอ่อน อยู่ในช่องท้องตอนบนใต้ต่อกระเพาะอาหาร
  • อัณฑะในผู้ชาย และ
  • รังไข่ในผู้หญิง

ต่อมไพเนียล (Pineal gland) ซึ่งหน้าที่ที่แท้จริงยังไม่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับการรับรู้เวลากลางวันกลางคืน ควบคุมการเป็นหนุ่มสาว โรคที่พบเกิดในอวัยวะนี้เช่น โรคเนื้องอก และโรคมะเร็ง

ต่อมใต้สมอง (Pituitary gland) ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนสำคัญที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆทั่วร่างกาย โรคที่พบเกิดในอวัยวะนี้เช่น โรคเนื้องอก และโรคมะเร็ง

ต่อมไทรอยด์ (Thyroid gland) (Rash) ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพื่อควบคุมการใช้พลังงานของร่างกาย โรคที่พบเกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ และภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน

ต่อมไทมัส ทำหน้าที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของร่างกาย โรคที่พบเกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคเนื้องอก โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงเอมจี

ต่อมหมวกไต ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนควบคุมการทำงานของอวัยวะต่างๆโดยอยู่ในกำกับของต่อมใต้สมอง โรคที่พบเกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคเนื้องอก หรือโรคมะเร็ง

ตับอ่อน ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนซึ่งควบคุมการใช้น้ำตาลของร่างกายเช่น ฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโรคเบาหวาน โรคที่เกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคตับอ่อนอักเสบ และโรคมะเร็ง

อัณฑะ ทำหน้าที่สร้างอสุจิและฮอร์โมนเพศชาย โรคที่พบเกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคมะเร็ง

รังไข่ ทำหน้าที่สร้างไข่และฮอร์โมนเพศหญิง การมีประจำเดือนและการตั้งครรภ์ โรคที่พบเกิดกับอวัยวะนี้เช่น โรคเนื้องอก และโรคมะเร็ง

Updated 2015, Sept 5