ผื่นกุหลาบฝากไว้ (ตอนที่ 1)

  • โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
  • 10 กรกฎาคม 2563
  • Tweet
ผื่นกุหลาบฝากไว้-1

      

นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า โรคผื่นกุหลาบเป็นโรคผิวหนังมีอาการเฉียบพลัน ยังไม่มีสาเหตุแน่ชัด พบมีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อไวรัส ผื่นมีลักษณะเฉพาะ รูปร่างกลมหรือรี มีการกระจายเป็นแนวตามร่องบนผิว คล้ายกับลักษณะของต้นสน โรคนี้ส่วนใหญ่เกิดในคนอายุน้อย โดยเฉพาะช่วงอายุ 10-35 ปี พบได้ในทุกเชื้อชาติ

โดยพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายในอัตรา 2:1 ผื่นมักเกิดอยู่นานประมาณ 6-8 สัปดาห์แล้วหายได้เอง แต่ในผู้ป่วยบางรายอาจเป็นนานถึง 5 เดือนหรือมากกว่า การวินิจฉัยแยกกับผื่นผิวหนังอักเสบอื่น ๆ มีรายงานว่า การเกิดผื่นกุหลาบในผู้ป่วยตั้งครรภ์ เป็นความเสี่ยงทำให้เกิดการแท้งได้ โดยเฉพาะช่วง 15 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์

ทางด้าน แพทย์หญิงมิ่งขวัญ วิชัยดิษฐ ผู้อำนวยการสถาบันโรคผิวหนัง กรมการแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า ผื่นแรกมักเกิดขึ้นบริเวณลำตัวและมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ บางครั้งอาจพบบริเวณคอ หรือแขนขาส่วนบนได้ โดยมักจะเกิดนำผื่นอื่น ๆ เป็นชั่วโมงหรือวัน

ลักษณะเป็นผื่นเป็นสีชมพู สีแซลมอน หรือสีน้ำตาล อาจจะมีขอบยกเล็กน้อย ขนาดประมาณ 2-4 เซนติเมตร แต่บางกรณีอาจมีขนาด 1 เซนติเมตร หรือใหญ่ถึง 10 เซนติเมตร ตรงกลางของผื่นมีขุยขนาดเล็ก ขอบขยายใหญ่ขึ้น ประมาณ 5% ของคนไข้มีอาการนำมาก่อน เช่น ปวดหัว มีไข้ ปวดข้อ และปวดเมื่อย อาจพบตุ่มหนองเล็ก ๆ ในช่วงแรกของโรค มักไม่พบผื่นบริเวณหน้า มือและเท้า อาการคันในโรคผื่นกุหลาบพบได้ประมาณ 25%

สำหรับผื่นกุหลาบมักไม่มีอาการแสดงและสามารถหายได้เอง โดยไม่ทิ้งร่องรอย การรักษาจึงเป็นการรักษาตามอาการเป็นหลัก การใช้ครีมชุ่มชื้นผิวที่เหมาะสม ร่วมกับยาทาสเตียรอยด์ หรือยากินในกลุ่ม Antihistamines สามารถช่วยลดอาการคันได้ แต่ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง การรับประทานยาในกลุ่มสเตียรอยด์ช่วงสั้นๆ การฉายแสง UVB (Narrowband or broadband) สามารถช่วยควบคุมโรคได้

ผื่นกุหลาบหรือที่ภาษาแพทย์เรียกว่า Pityriasis rosea (PR) เป็นผื่นที่เกิดเป็นจุดวงกลมหรือวงรีใหญ่ที่หน้าอก ท้อง หรือ หลัง เริ่มแรกจะเป็นผื่นปฐมภูมิที่เรียกว่า ผื่นแจ้งข่าว (Herald patch) แล้วตามด้วยผื่นขนาดเล็กจำนวนมากขึ้นตามมาในภายหลัง ผื่นทุติยภูมิที่เกิดตามมานี้มักเป็นตามแนวลายเส้นของผิวหนังคล้ายลักษณะของต้นสน (Drooping pine-tree branches)

ผื่นกุหลาบเป็นโรคไม่ติดต่อทางการสัมผัส สามารถเกิดขึ้นได้ทุกวัย แต่มักเกิดในช่วงอายุ 10-35 ปี โดยผื่นจะหายไปเองภายใน 10 สัปดาห์ แต่ร่องรอยของผื่นจะทำให้สีผิวเปลี่ยนไประยะหนึ่ง แต่ในที่สุดจะกลับมาเป็นปกติ

สำหรับสาเหตุที่เกิดยังไม่แน่ชัด แต่มีการสันนิษฐานว่าผื่นอาจเกิดจากเชื้อไวรัสกระตุ้นให้เกิด โดยเฉพาะเชื้อเฮอร์ปิสไวรัส (Herpes virus)

แหล่งข้อมูล:

  1. แพทย์เตือน "โรคผื่นกุหลาบ" พบบ่อยในหน้าฝน เผยอาการเบื้องต้น แนะวิธีรักษา. https://www.thairath.co.th/news/local/1876461 [2020, Jul 9].
  2. Pityriasis rosea. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pityriasis-rosea/symptoms-causes/syc-20376405 [2020, Jul 9].
  3. Pityriasis rosea. https://dermnetnz.org/topics/pityriasis-rosea/ [2020, Jul 9].
  4. What Is Pityriasis Rosea? https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/whats-pityriasis-rosea#1 [2020, Jul 9].