ไฝ ปาน (Nevus) กระ (Freckle) ฝ้า (Melasma) สิว (Acne)

  • โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
  • 15 พฤษภาคม 2563
  • Tweet
บทความที่เกี่ยวข้อง
ไฝปาน
  • ไฝและปาน (Nevus): จัดเป็นเนื้องอกชนิดหนึ่งของผิวหนังโดยทั่วไปไม่ใช่มะเร็ง อาจพบได้ตั้งแต่เด็กแรกเกิดหรือพบเมื่อโตขึ้นแล้ว พบได้ทั้งใน 2 เพศใกล้เคียงกัน อุบัติการณ์ประมาณ 1 : 1000 รายของประชากรทั่วไป

ไฝและปานมีได้หลายขนาด ตั้งแต่ขนาดเล็กเป็นมิลลิเมตรไปจนถึงขนาดหลายเซนติเมตร มักมีสีคล้ำดำ, ออกแดงค้ำ, หรือน้ำตาลเข้ม, รูปร่างมักกลมหรือเป็นรูปไข่ อาจนูนหรือแบนราบ, ขอบเรียบ

สาเหตุของการเกิดไฝและปานยังไม่ทราบ แต่บางคนเป็นพันธุกรรมได้

ไฝและปานบางชนิดอาจกลายเป็นโรคมะเร็ง (มะเร็งไฝ)ได้ ซึ่งไฝและปานที่มีปัจจัยเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งจะมีลักษณะโตเร็ว, ขอบของไฝและปานไม่เรียบ, ตัวไฝและปานเลือดออกได้ง่ายและ/หรือแตกเป็นแผลเรื้อรัง, ซึ่งถ้าพบไฝและปานลักษณะนี้ต้องรีบพบแพทย์/ไปโรงพยาบาลเสมอ

  • กระ: จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถึงจุดดำๆหรือน้ำตาลขึ้นประปรายได้ทั่วร่างกายรวมทั้งใบหน้า กระเป็นความผิดปกติที่เกิดที่ผิวหนังโดยเกิดจากเซลล์ผิวหนังที่เกิดกระผลิตสารให้สี (Melanin) สูงขึ้นกว่าปกติ ทั้งนี้สาเหตุที่แน่นอนยังไม่ทราบ แต่พบว่าอาจสัมพันธ์กับพันธุกรรมโดยพบว่าคนที่ตกกระมักมีผิวบาง กระไม่มีการเปลี่ยน แปลงไปเป็นโรคมะเร็ง
  • ฝ้า: จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมายถึง จุดหรือรอยผื่นสีคล้ำที่เกิดบนใบหน้า ฝ้าเกิดจากการกระตุ้นของฮอร์โมนเพศหญิงทำให้ผิวหนังสร้างสารให้สีสูงขึ้น ซึ่งมีสาเหตุจากอะไรยังไม่ทราบชัดเจน แต่ปัจจัยเสี่ยงคือ การถูกแสงแดดจัด พันธุกรรม และอาจมีโรคของต่อมไทรอยด์ ฝ้าไม่กลายเป็นโรคมะเร็ง เพียงแต่มีผลต่อความสวยงาม
  • สิว (Pimple หรือ Acne): จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 หมาย ถึงตุ่มเม็ดเล็กๆมีหนองเป็นไตสีขาวอยู่ข้างใน เกิดขึ้นได้กับผิวหนังทั่วตัว แต่มักเกิดบนใบหน้า โดยสิวเป็นโรคเกิดจากต่อมไขมันของผิวหนังเกิดมีการอุดตันจึงส่งผลให้เกิดการติดเชื้อของต่อมไขมันนั้น ซึ่งมักเป็นเชื้อแบคทีเรีย โดยปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดสิวคือ
    • ภาวะไม่สมดุลของฮอร์โมนเพศ เช่น วัยรุ่น, ช่วงเวลาก่อนมีประจำเดือน, การตั้งครรภ์
    • ใบหน้าไม่สะอาด เช่น จากเล็บ/การเกา การใช้โทรศัพท์
    • ความเครียด
    • ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด (เช่น ยาสเตียรอยด์ และยารักษาตรงเป้าบางชนิด)
    • ใช้เครื่องสำอางที่กระตุ้นให้ใบหน้ามัน
    • พันธุกรรม

บรรณานุกรม

  1. Epidermal nevi http://ghr.nlm.nih.gov/condition/epidermal-nevus [2020,May9]
  2. Freckle http://en.wikipedia.org/wiki/Freckle [2020,May9]
  3. Melasma http://en.wikipedia.org/wiki/Melasma [2020,May9]
  4. Pimple http://en.wikipedia.org/wiki/Pimple [2020,May9]
  5. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acne/symptoms-causes/syc-20368047[2020,May9]