ปวดกล้ามเนื้อที่ไม่ธรรมดา (ตอนที่ 2 และตอนจบ)
- โดย วันทนีย์ โลหะประกิตกุล
- 4 พฤษภาคม 2559
- Tweet
นอกจากนี้นักวิจัยยังเชื่อว่าเส้นประสาทที่ถูกกระตุ้นซ้ำๆ เป็นสาเหตุทำให้สมองของคนที่เป็นโรคปวดกล้ามเนื้อเปลี่ยนไปด้วยการเพิ่มขึ้นของระดับสารเคมีในสมองหรือที่เรียกว่า สารสื่อประสาท (Neurotransmitters) ส่งสัญญาณความปวดและทำให้ไวต่อสัญญาณนี้ จนสามารถทำให้เกิดอาการปวดเกินความจริง (Overreact to pain signals)
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นโรคปวดกล้ามเนื้อ ได้แก่
- เพศ – มักเกิดในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
- มีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้
- เป็นโรคเกี่ยวกับข้อ กล้ามเนื้อ และกระดูก (Rheumatic disease) – เช่น โรคข้อรูมาตอยด์ (Rheumatoid arthritis) โรคลูปัส (Lupus) หรือ โรคเอสแอลอี
อาการแทรกซ้อนของโรคนี้จะเกิดจากอาการปวด ซึ่งทำให้นอนไม่หลับ เครียด ซึมเศร้าหดหู่
ไม่มีการวิเคราะห์โรคนี้ได้โดยตรง สิ่งที่สามารถทำได้คือ การตัดสาเหตุความเป็นไปได้ของโรคอื่นๆ ด้วยการตรวจเลือดที่เรียกว่า FM/a การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete blood count = CBC) นอกจากนี้อาจทำการตรวจ
- ไทรอยด์ (Thyroid test) เพราะอาการของภาวะขาดไทรอยด์ฮอร์โมน (Hypothyroidism) จะมีอาการเหมือนโรคปวดกล้ามเนื้อ กล่าวคือ อ่อนเพลีย ปวดกล้ามเนื้อ และหดหู่ซึมเศร้า
- การตรวจเลือดเกี่ยวกับโรคแพ้ภูมิ (Antinuclear antibodies = ANA)
- การตรวจสารรูมาตอยด์ (Rheumatoid factor = RF)
- การตรวจอัตราการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง (Erythrocyte sedimentation rate = ESR)
- การตรวจระดับแคลเซียม (Calcium level)
- การตรวจระดับวิตามินดี (Vitamin D level)
การรักษาโรคปวดกล้ามเนื้อมีทั้งการใช้ยาและการดูแลตัวเอง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อลดอาการปวดให้น้อยลง นอนหลับได้ดี ไม่เพลีย อย่างไรก็ดี ไม่มีวิธีการรักษาวิธีใดวิธีเดียวที่สามารถรักษาอาการได้ทั้งหมด
ยาทั่วไปที่ใช้ช่วยรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อและทำให้นอนหลับ ได้แก่ ยาลดปวด (Pain relievers) เช่น ยา Acetaminophen ยา Ibuprofen ยา Naproxen sodium หรือยา Tramado เป็นต้น ยารักษาอาการซึมเศร้า (Antidepressants) เช่น ยา Duloxetine ยา Milnacipran ยา Amitriptyline หรือยา Fluoxetine เป็นต้น ยากันชัก (Anti-seizure drugs) เช่น ยา Gabapentin ยา Pregabalin เป็นต้น
ส่วนการดูแลตัวเอง สามารถทำได้โดย
- คลายเครียด เช่น หายใจลึกๆ หรือ ทำสมาธิ
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เข้านอนและตื่นนอนเป็นเวลา จำกัดเวลางีบหลับระหว่างวัน
- ออกกำลังกายเป็นประจำ ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่เป็นโรคปวดกล้ามเนื้อ โดยช่วงแรกที่ออกกำลังกายอาจจะรู้สึกปวดมากขึ้น แต่การค่อยๆ เพิ่มการออกกำลังกายและทำเป็นประจำจะช่วยลดอาการปวดได้ เช่น การเดิน การว่ายน้ำ การขี่จักรยาน และการออกกำลังกายในน้ำ (Water aerobics)
- รักษาสุขภาพให้แข็งแรง ด้วยการกินอาหารที่มีประโยชน์ ทำตัวให้มีความสุข
- สำหรับการรักษาทางเลือกเพื่อลดอาการปวดและเครียดอื่นๆ ได้แก่ การฝังเข็ม การนวด การเล่นโยคะ และการรำไทเก็ก
แหล่งข้อมูล
- Fibromyalgia. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fibromyalgia/basics/definition/con-20019243 [2016, May 3].
- What Is Fibromyalgia? https://nccih.nih.gov/health/supplements/coq10 [2016, May 3].
- Fibromyalgia. http://www.rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/Diseases-Conditions/Fibromyalgia [2016, May 3].