ประสาทหลอน เห็นภาพหลอน หูแว่ว (Hallucination)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 21 มกราคม 2561
- Tweet
- อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse Drug Reaction)
- ไข้ อาการไข้ ตัวร้อน (Fever)
- ลมชัก (Epilepsy)
- เนื้องอกสมอง และมะเร็งสมอง (Brain tumor)
- สมองเสื่อม (Dementia)
- โรคจิตเภท (Schizophrenia)
- โรคจิต (Psychosis)
“หลอน” ความหมายจากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2544 คือ อาการที่ภาพซึ่งน่ากลัวหรือน่าสะเทือนใจคงอยู่ในมโนภาพ ส่วน “แว่ว” หมายถึง ได้ยินแต่ไม่ชัดเจน,ได้ยินมาจากที่ไกล
ทางการแพทย์ ประสาทหลอน/จิตหลอน คือ การที่ประสาทสัมผัสในขณะที่ตื่น สัมผัสสิ่งต่างๆได้โดยที่ในความเป็นจริงไม่ได้มีสิ่งนั้นๆอยู่/เกิดขึ้น แต่เป็นสิ่งที่จิตใจของคนที่เกิดประสาทหลอนเห็น/คิด/เชื่อไปเอง ประสาทหลอนมีได้หลากหลายลักษณะ(แบบ) ซึ่งผู้ป่วยอาจมีประสาทหลอนหลายแบบพร้อมกัน หรือแบบเดียวก็ได้ เช่น “เห็นภาพหลอน(Visual hallucination)” เช่น เห็นภาพคนตายทั้งๆที่ไม่มีคนตายอยู่ตรงหน้า, “หูแว่ว/เสียงแว่ว(Auditory hallucination)” เช่น ได้ยินคนนินทาทั้งๆที่ไม่มีคนอยู่แถวนั้น, รู้สึกว่ามีตัวอะไรไต่ตามตัวทั้งๆที่ไม่มีอะไรเลย เรียกว่า “Tactile hallucination” , หรือได้กลิ่นเหม็นเน่าหรือกลิ่นหอมแล้วแต่จินตนาการโดยที่ไม่มีต้นเหตุของกลิ่นนั้นๆเลย เรียกว่า “Olfactory hallucination (Phantosmia)”, รู้สึกรสชาติผิดปกติ เรียกว่า “Gustatory hallucination” เช่น รู้สึกว่าอาหารรสหวานจัดจนกินไม่ได้ทั้งๆที่เป็นอาหารจืด, “General somatic hallucination หรือ Somatic hallucination” คือ รู้สึกมีสิ่งผิดปกติเกิดในร่างกายทั้งๆที่ไม่มีอะไรเกิดขึ้น เช่น เหมือนถูกไฟฟ้าช็อตตลอดเวลา, “Hallucination of posture หรือ Proprioceptive hallucination” คือ รู้สึกว่าตัวเองอยู่ในท่าทางผิดปกติ เช่น ลอยได้ เป็นต้น
สาเหตุของประสาทหลอนมีได้หลากหลาย ที่พบได้บ่อย เช่น จากพิษสุรา (อ่านเพิ่มเติมในบทความเรื่อง แอลกอฮอล์และระบบประสาท) ติดสาร/ยาเสพติด อาการไม่พึงประสงค์จากยา มีไข้สูง โรคทางจิตเวช โรคสมองเสื่อม เนื้องอกสมอง โรคลมชัก และโรคเรื้อรังต่างๆในระยะท้ายๆของโรคที่โรคมีผลต่อสมอง เช่น ไตวาย ตับวาย โรคเอดส์
บรรณานุกรม
- http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003258.html [2017,Dec30]
- https://en.wikipedia.org/wiki/Hallucination [2017,Dec30]
Updated 2017,Dec30