3. ตลาดยา – ตอนที่ 53
- โดย ดร. วิทยา มานะวาณิชเจริญ
- 11 มีนาคม 2568
- Tweet
ในภาพรวม (Overall) ส่งผลให้ร้านขายยาแข่งขันรุนแรง (Fiercely) ขึ้น โดยเฉพาะในเขตเมือง (Urban) และพื้นที่ชุมชน (Community) ที่มีศักยภาพ (Potential) สะท้อน (Reflecting) ได้จากยอดขายของร้านขายยาเครือข่าย (Chain store) ในปี พ.ศ. 2567 คาดว่าจะมีสัดส่วนราว 30% เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2564 ที่มีสัดส่วนมูลค่าราว 28% ขณะที่สัดส่วนยอดขายของร้านขายยารายย่อยน่าจะมีแนวโน้ม (Trend) ลดลง
- การแข่งขันเพื่อแย่งชิงเภสัชกร (Pharmacist) แม้ว่าปัจจุบันจะมีจำนวนเภสัชกรที่ปฏิบัติหน้าที่ ในร้านขายยาประมาณ 22,000 คน ซึ่งยังมีเพียงพอ (Adequate) กับจำนวนร้านขายยา แต่ในระยะข้างหน้า (Outlook) หากผู้ประกอบการโดยเฉพาะร้านขายาเครือข่าย ยังคงมีแผนขยายสาขา (Branch expansion) เพิ่มขึ้น อาจทำให้ท้ายที่สุด จำนวนเภสัชกรเพิ่มขึ้นไม่ทันกับจำนวนสาขาร้านขายยา
ทั้งนี้จะเห็นได้จากการที่ผู้ประกอบการร้านขายยาเครือข่ายรายใหญ่เปิดรับสมัครเภสัชกรทั้งเต็มเวลา (Full-time) และบางเวลา (Part-time) ต่างแข่งขันกันเสนอทั้งเงินเดือน (Salary), ค่าประสบการณ์ (Experience), สวัสดิการ (Fringe benefit) ต่างๆ รวมถึง เปิดโอกาสให้ร่วมเป็นเจ้าของ (Co-ownership) ในร้านขายยาเพื่อดึงดูด (Attract) ให้เภสัชกรเข้ามาทำงานด้วย
หมายเหตุ
- ในปี พ.ศ. 2566 มีจำนวนร้านขายยา ที่ได้รับใบอนุญาต (License) จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) [Food and Drug Administration: FDA] รวมทั้งสิ้น 21,648 ราย แบ่งเป็น 4 ประเภทตามใบอนุญาต โดยที่ ใบอนุญาต ขย. 1 (ขายยาแผนปัจจุบัน), ขย. 2 (ขายยาแผนปัจจุบันเฉพาะยาบรรจุเสร็จที่ไม่ใช่ยาอันตรายหรือควบคุมพิเศษ), ขย. 3 (ขายส่งยาแผนปัจจุบัน), และ ขย. 4 (ขายยาแผนโบราณ)
- จำนวนร้านขายยาในกรุงเทพมหานคร (Metropolis), ปริมณฑล (Neighboring), และจังหวัดท่องเที่ยว (Tourism province) หลักๆ เพิ่มขึ้นต่อเนื่องอย่างน่าสนใจ จังหวัดท่องเที่ยวดังกล่าว แบ่งตามกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ได้แก่ นครปฐม, นนทบุรี, ปทุมธานี, สมุทรปราการ, สมุทรสาคร, กระบี่, กาญจนบุรี, ขอนแก่น, ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี, เชียงใหม่, นครราชสีมา, ประจวบคีรีขันธ์, อยุธยา, พังงา, เพชรบุรี, ภูเก็ต, ระยอง, สงขลา, สระบุรี, และสุราษฎร์ธานี รวมกันมีสัดส่วน (Proportion) ราว 62% ของจำนวนร้านขายยาทั้งหมด ขณะที่จำนวนร้านขายยาในจังหวัดที่เหลือซึ่งมีสัดส่วน ณ 38% กลับทยอยลดน้อยถอยลง (Gradually decline) อย่างน่ากังวล
- สัญญาณดังกล่าวสะท้อนถึงการกระจุกตัว (Concentration) ของธุรกิจในจังหวัดหลัก โดยเฉพาะการเพิ่มขึ้นของร้านขายยาเครือข่าย ที่มีหลายสาขา ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มผู้ประกอบการรายใหญ่ ทั้งผู้ผลิตยา (Manufacturer), โรงพยาบาลเอกชน (Private hospital), และผู้ประกอบการค้าปลีก (Retailer) รวมถึงร้านขายยารายย่อย ที่ไม่มีสาขา (Independent store) แต่อยู่ในทำเล (Location) ที่มีศักยภาพ
แหล่งข้อมูล –
- file:///C:/Users/user/Downloads/CIpdf [2025, March 10].
- https://en.wikipedia.org/wiki/Pharmacy_(shop) [2025, March 10].
