ดีไอซี (DIC)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 20 พฤษภาคม 2560
- Tweet
บทความที่เกี่ยวข้อง
- โรคเลือด (Blood Diseases)
- ยาต้านเกล็ดเลือด (Antiplatelet drug)
- ภาวะช็อก อาการช็อก (Shock)
- โลหิตจาง เลือดจาง ซีด (Anemia)
- การตั้งครรภ์ (Pregnancy)
- การคลอด การคลอดบุตร (Childbirth)
- ระยะหลังคลอด (Postpartum period)
ภาวะดีไอซี(DIC) หรือ Disseminating intravascular coagulation หรือ Disseminated intravascular coagulopathy หรือ Consumption coagulopathy คือภาวะวิกฤตรุนแรงที่สารโปรตีนชนิดทำหน้าที่ในการแข็งตัวของเลือดเกิดการทำงานมากเกินปกติ จนส่งผลให้เกิดลิ่มเลือดขนาดเล็กๆกระจายอุดตันในหลอดเลือดขนาดเล็กทั่วร่างกาย ส่งผลต่อเนื่องให้อวัยวะต่างๆทั่วร่างกายเกิดการขาดเลือดจนไม่สามารถทำงานตามปกติได้ จึงเกิดการทำงานล้มเหลวของอวัยวะต่างๆทั่วร่างกาย เช่น หัวใจล้มเหลว ไตล้มเหลว ตับล้มเหลว ระบบหายใจล้มเหลว ภาวะช็อก และโคม่าในที่สุด
ปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้เกิดภาวะดีไอซี เช่น
- ปฏิกิริยาไม่พึงประสงค์หลังการให้เลือด(Blood transfusion reaction)
- การป่วยด้วยโรคมะเร็ง โดยเฉพาะใน มะเร็งเม็ดเลือดขาว
- ตับอ่อนอักเสบ
- การติดเชื้อในกระแสโลหิต/ภาวะพิษเหตุติดเชื้อ
- การป่วยด้วยโรคตับ
- ผลข้างเคียงจากการตั้งครรภ์ หรือจากการคลอดบุตร เช่น ภาวะรกเกาะต่ำภาวะรกค้าง ภาวะน้ำคร่ำอุดหลอดเลือด ภาวะตกเลือดหลังคลอด
- การได้รับอุบัติเหตุรุนแรง เช่น แผลไฟไหม้รุนแรง อุบัติเหตุรุนแรงที่ศีรษะ
- มีปานแดงขนาดใหญ่ในอวัยวะต่างๆ เช่น ที่ผิวหนัง ที่ตับ
- หลังเพิ่งได้รับการผ่าตัด หรือการดมยาสลบ
- ภาวะช็อกจากได้รับสารพิษรุนแรง เช่น พิษงู สารก่อภูมิแพ้รุนแรง
อาการของภาวะดีไอซี คือ ภาวะซีด มีเลือดออกมากในทุกเนื้อเยื่อ/อวัยวะ เลือดออกแล้วหยุดยาก มีจ้ำห้อเลือดตามตัว ความดันโลหิตต่ำ อวัยวะสำคัญล้มเหลว เช่น หัวใจล้มเหลว ไตล้มเหลว ตับล้มเหลว โคม่า และเสียชีวิตในที่สุด
การรักษา คือ การให้ส่วนประกอบของเลือดที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด(Plasma blood clotting factors) การให้เกล็ดเลือด ทางหลอดเลือดดำ และการให้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่นยา Heparin
ภาวะนี้มีการพยากรณ์โรคที่เลว ผู้ป่วยมีโอกาสเสียชีวิตสูง 10-50% หรือสูงกว่า โดยการพยารณ์โรคจะขึ้นกับ สาเหต ความรุนแรงของสาเหตุ การรักษาที่สามารถควบคุมรักษาสาเหตุได้หรือไม่ รวมไปถึงการที่ผู้ป่วยมีการตอบสนองที่ดีต่อการรักษาหรือไม่และสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วยก่อนการเกิดภาวะนี้
บรรณานุกรม
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์