เซลล์ซีดีโฟร์ (CD4 cell)
- โดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
- 26 พฤศจิกายน 2560
- Tweet
- เอชไอวี: โรคติดเชื้อเอชไอวี (HIV: HIV infection)
- เอดส์ (AIDS)
- เม็ดเลือดขาว (White blood cell หรือ Leukocyte)
- การตรวจเลือด การเจาะเลือดตรวจ (Blood test)
- เชื้อไวรัส โรคติดเชื้อไวรัส (Viral infection)
- ยาต้านเอชไอวี ยาสูตรฮาร์ท (HAART: Highly Active Antiretroviral Therapy)
ซีดีโฟร์(CD4 หรือ Cluster of differentiation 4) คือ สารโปรตีนชนิดหนึ่งที่เรียกว่า Glycoprotein ที่อยู่บนผิวเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดที่ทำงานเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของร่างกาย เช่น T-Cell หรือ T-lymphocyte (เช่น T-helper cell), Monocyte, Dendritic cell ซึ่งเซลล์ที่เรียกว่า เซลล์ซีดีโฟร์(CD4 cell) หรือ ชื่ออื่น เช่น CD4 T-lymphocyte หรือ CD4 T- cell หรือ CD4 T-helper cell คือ เซลล์เม็ดเลือดขาวชนิด T-lymphocyte ที่มีสารCD4อยู่ที่ผิวเซลล์ ซึ่งเซลล์ชนิดนี้จะมีหน้าที่ช่วยประสานงานโดยช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์ต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการสร้างและการตอบสนองต่อภูมิคุ้มกันต้านทานโรคของร่างกาย เพื่อช่วยให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันต้านทานโรคที่เป็นปกติ ที่สามารถต้านทาน/กำจัดเชื้อโรคต่างๆได้ โดยเฉพาะเชื่อไวรัสเอดส์
ในทางคลินิก การรักษาและการพยากรณ์โรคเอชไอวี/โรคเอดส์ จะขึ้นกับปัจจัยสำคัญปัจจัยหนึ่ง คือ ค่า CD4 cell ซึ่งจะตรวจได้จากการตรวจเลือด ที่เรียกว่า “CD4 cell count” ที่ค่าปกติจะอยู่ที่ 500-1,500 เซลล์/Cubic millimeter ซึ่งในผู้ป่วยเอชไอวีที่มีค่า CD4 cell count ต่ำกว่า 200 มักมีการพยากรณ์โรคที่ไม่ดี โรคมักลุกลาม และมีโอกาสติดเชื้อต่างๆที่รุนแรงจนเป็นเหตุให้เสียชีวิตได้
บรรณานุกรม
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ แพทย์หญิง พวงทอง ไกรพิบูลย์
วว.รังสีรักษา และเวชศาสตร์นิวเคลียร์