จิตวิทยาผู้ใหญ่ ตอนที่ 305: มุ่งเน้นงานวิจัย: การไม่ปฏิบัติตาม (1)

  • โดย ภู ภักดิ์วิไลเกียรติ
  • 14 กุมภาพันธ์ 2564
  • Tweet
จิตวิทยาผู้ใหญ่-305

      

เวลาที่นักวิจัยเรียนรู้กลุ่มตัวทดลอง (Subject) ข้อมูลของตัวทดลองเดี่ยว (Single) อาจจะหายไป เมื่อถูกรวมเข้าไป ในคะแนนรวม (Combined score) ของกลุ่ม หนึ่งในความได้เปรียบของเงื่อนไขการกระทำ (Operant conditioning) ก็คือนักวิจัยสามารถสังเกต, เรียนรู้, และดัดแปลง (Modify) พฤติกรรมต่อเนื่องในตัวทดลองเดี่ยว

ความสามารถในการมุ้งเน้น (Focus) พฤติกรรมของตัวทดลองเดี่ยวทำให้เงื่อนการกระทำเป็นขั้นตอนที่ทรงพลังต่อการเปลี่ยนพฤติกรรมที่ไม่ต้องการ (Undesirable behavior)

หนึ่งประเภทของพฤติกรรมที่ไม่ต้องการในเด็กคือการที่ปฏิเสธครั้งแล้วครั้งเล่า (Persistent refusal) สิ่งที่พ่อแม่ขอ (Request) เด็ก 4 ขวบชื่อมอร์แกน (Morgan) ซึ่งกลายเป็นเด็กที่ไม่สามารถจัดการได้ (Unmanageable) เพราะปัญหาที่เรียกว่าการไม่ปฏิบัติตาม (Non-compliance)

การไม่ปฏิบัติตามหมายถึงเด็กที่ไม่ทำตามที่กำหนด (Direction), ไม่ทำตามคำขอหรือไม่เชื่อ (Obey) ฟังคำสั่ง (Command) ที่ได้รับจากพ่อแม่หรือพ่อแม่ของตน

การไม่ปฏิบัติตามคือข้อร้องเรียน (Complaint) ทั่วไปของพ่อแม่ และปัญหาทั่วไปที่พ่อแม่พบเจอเมื่อนำลูกของตนไปที่คลินิก เพื่อการบำบัด (Treatment) ปัญหาทางฤติกรรม

ในการพูดว่า “ไม่” กลายเป็นปัญหาใหญ่ พ่อแม่สามารถรับการฝึกให้ใช้เงื่อนไขการกระทำ (Operant conditioning) เพื่อลดการปฏิเสธอันสม่ำเสมอของเด็ก การฝึกพ่อแม่อาจรวมถึงขั้นตอนเงื่อนไขการกระทำหลากหลายประเภท

ยกตัวอย่างเช่นการใช้คำชม (Praise) หรือเพิ่มอัตราความสนใจ (Attention) เพื่อเพิ่มโอกาสการเกิดขึ้น (Occurrence) ของพฤติกรรมทางบวก หรือใช้ การลงโทษ (Punishment) ในทางลบเพื่อลดอัตราพฤติกรรมไม่ต้องการ สิ่งที่จะมุ้งเน้นเกี่ยวกับบทลงโทษทางลบคือการขอเวลานอก (Time out)

การขอเวลานอก เป็นรูปแบบของบทลงโทษในทางลบซึ่งเสริมแรงสิ่งเร้า (Reinforcing stimulus) ถูกขจัดออก (Remove) หลังการตอบสนอง (Response) ที่ไม่ต้องการ ในการเอาออกนี้ลดโอกาสให้สิ่งกระตุ้นที่ไม่ต้องการจะเกิดขึ้นอีก

เพราะว่ามอร์แกนชอบพูดคำว่า “ไม่” กับคำขอของแม่ของเธอ นักวิจัยจึงต้องแสดงการใช้การขอเวลานอกให้แม่ของเธอดู

นักวิจัยเริ่มจากการอธิบายให้พ่อแม่ฟังว่าสามารถใช้หลักการ (Principle) การวางเงื่อนไขการกระทำ เพื่อพิชิต (Overcome) การพูดว่า “ไม่” ของมอรก์แกนได้อย่างไร

ตัวทดลองคือเด็กผู้หญิงหลายคนที่มีอายุ 4 ขวบ เป็นเด็กปรกติ (Normal) ธรรมดาทั่วไป แต่มีประวัติที่ยาวนานด้วยการพูดคำว่า “ไม่” กับคำขอของพ่อแม่

ซึ่งแม่หลายคนเลยเป็นอาสาสมัคร (Volunteer) ในการศึกษานี้ เพราะพวกเธอต้องการที่จะช่วยในการแก้ปัญหานี้

      

แหล่งข้อมูล:

  1. Plotnik Rod. (2002). Introduction to Psychology (6th Ed). Pacific Grove, CA: Wadsworth -Thompson Learning.
  2. Operant conditioning - https://en.wikipedia.org/wiki/Operant_conditioning[2021, Febuary 13].